Η προσέγγιση αυτή κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στις τάξεις της Κομισιόν στο πλαίσιο των προσπαθειών που γίνονται για αύξηση των επενδύσεων στον τομέα της άμυνας και των στρατιωτικών δαπανών, μετά και την προειδοποίηση της κυβέρνησης Τραμπ ότι θα μπορούσε να αποσύρει τη στήριξη των ΗΠΑ στον τομέα της ασφάλειας από την Γηραιά Ήπειρο.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέφερε την επιλογή χρηματοδότησης σε συνεδρίαση του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος την Τρίτη, σύμφωνα με τέσσερα άτομα που έχουν γνώση των όσων συζητήθηκαν.
Οι πρόσθετες χρηματοδοτικές ανάγκες του ευρωπαϊκού μπλοκ για την άμυνα και την ασφάλεια εκτιμώνται σε περίπου 500 δισ. ευρώ για την επόμενη δεκαετία.
Η ΕΕ θα μπορούσε επίσης να επαναχρησιμοποιήσει τα ταμεία περιφερειακής ανάπτυξης, δήλωσε χαρακτηριστικά η κυρία Φον ντερ Λάιεν και ανέφερε την «κοινή ευρωπαϊκή χρηματοδότηση» ως μία ακόμα επιλογή που εξετάζεται, σύμφωνα με κοινοτική πηγή που γνωρίζει το θέμα.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συζητούν έντονα τους τελευταίους μήνες ένα σχέδιο για τη δημιουργία ενός διακυβερνητικού χρηματοδοτικού φορέα για την άμυνα, στον οποίο ενδεχομένως να συμμετέχουν το Ηνωμένο Βασίλειο και η Νορβηγία και όχι η Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της. Η επιλογή αυτή θα παρέκαμπτε το βέτο των ουδέτερων ή φιλικών προς τη Ρωσία χωρών που δεν είναι υπέρ της χρήσης κοινού χρέους για την άμυνα.
Ο ευρωπαϊκός δανεισμός θα μπορούσε επίσης να είναι πιο ευχάριστος στις πρωτεύουσες, συμπεριλαμβανομένου του Βερολίνου, όπου η προοπτική ενός νέου γύρου κοινού χρέους της ΕΕ είναι ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη, ιδίως με τις γερμανικές ομοσπονδιακές εκλογές που διεξάγονται την Κυριακή να βρίσκονται σε εξέλιξη.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, μια ομάδα εμπειρογνωμόνων πρότεινε τη δημιουργία μιας «τράπεζας επανεξοπλισμού» κατά το πρότυπο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, όπου οι συμμετέχουσες κυβερνήσεις θα παρέχουν το κεφάλαιό της, με το προτεινόμενο ποσό να είναι στα 100 δισ. ευρώ, ωστόσο θα καταβάλλουν μόνο το 10% προκαταβολικά. Η τράπεζα θα δανειζόταν τα υπόλοιπα από τις κεφαλαιαγορές, με τη βοήθεια μιας ισχυρής πιστοληπτικής ικανότητας.
Ελλείψει συναίνεσης για νέο κοινό δανεισμό, οι πρωτεύουσες της ΕΕ πίεσαν την Κομισιόν να αξιοποιήσει όλα τα αδιάθετα κεφάλαια που έχει υπό τον έλεγχό της.
Η εναπομείνασα δανειοληπτική ικανότητα ύψους 93 δισ. ευρώ από τις διευκολύνσεις για τη μεταπανδημική ανάκαμψη και ανθεκτικότητα (RRF) αντιπροσωπεύει αναξιοποίητα κεφάλαια από το σύνολο των 800 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και δάνεια που συμφώνησε η ΕΕ να αντλήσει από κοινού για την τόνωση των οικονομιών τους μετά την πανδημία. Αρκετές πρωτεύουσες, συμπεριλαμβανομένου του Βερολίνου, συμφώνησαν στο μεταπανδημικό ταμείο μόνο υπό την προϋπόθεση ότι ο κοινός δανεισμός θα ήταν εφάπαξ.
Η αξιοποίηση της αχρησιμοποίητης χρηματοδότησης του RRF θα απαιτούσε αλλαγές στους κανόνες του ταμείου, οι οποίες θα έπρεπε να υποστηριχθούν από την πλειοψηφία των χωρών της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δήλωσε εκπρόσωπος της Επιτροπής.
Τα υπόλοιπα κεφάλαια, τα οποία θα εκταμιεύονταν ως δάνεια, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για επενδύσεις σε έργα έρευνας και ανάπτυξης, καθώς και για επενδύσεις στις λεγόμενες υποδομές διπλής χρήσης, όπως τα αεροδρόμια, τα οποία έχουν τόσο πολιτικές όσο και στρατιωτικές εφαρμογές.
Τι άλλο μπορεί να κάνει η Ευρώπη
Μια άλλη επιλογή που διερευνά η Επιτροπή είναι η επαναχρησιμοποίηση των λεγόμενων ταμείων συνοχής που διατίθενται στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες της ΕΕ.
«Με βάση τη νέα προσέγγιση, εκτός από τις επενδύσεις διπλής χρήσης, η πολιτική συνοχής μπορεί πλέον να στηρίξει τον αμυντικό τομέα, αντιμετωπίζοντάς τον σε μεγάλο βαθμό ως οποιαδήποτε άλλη βιομηχανία», σύμφωνα με σημείωμα του τμήματος περιφερειακών κονδυλίων της Επιτροπής, στο οποίο έχουν πρόσβαση οι Financial Times.
«Οι επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη που στοχεύουν άμεσα στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών για τον στρατό ή... οι επενδύσεις που ενισχύουν τις ικανότητες παραγωγής αμυντικών συστημάτων θα είναι πλέον επιλέξιμες για να συμβάλουν στην περιφερειακή ανάπτυξη», αναφέρεται χαρακτηριστικά στο σημείωμα.
Οι χώρες της ΕΕ θα μπορούν επίσης να αυξάνουν τους εθνικούς αμυντικούς προϋπολογισμούς τους χωρίς να υφίστανται κυρώσεις βάσει των δημοσιονομικών κανόνων του μπλοκ, ανακοίνωσε η φον ντερ Λάιεν στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια το περασμένο Σαββατοκύριακο.
Πάντως εκπρόσωπος της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν έχει σχολιάσει μέχρι στιγμής τις πληροφορίες του δημοσιεύματος.
Πηγή: Financial Times