Λίγο η ανεμελιά των ημερών με τα ψώνια, τις βόλτες και τις διάφορες κοινές οικογενειακές δραστηριότητες, λίγο το γεγονός ότι όλοι μας, μπαμπάδες και μαμάδες, ανακαλούμε στις μνήμες μας ότι υπήρξαμε παιδιά και ξαναγινόμαστε για λίγο και κάπως το πράγμα έρχεται και ισορροπεί. Τι γίνεται όμως τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου με την σκληρή καθημερινότητα και τη συνεχή ρουτίνα;
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής επιτάσσει φρενήρεις ρυθμούς, τόσο σε ατομικό όσο και σε ομαδικό-κοινωνικό επίπεδο. Είναι σαν να τρέχουμε πάντα να προφτάσουμε κάτι, να γίνουμε κάτι, να πετύχουμε κάτι. Μέσα σε όλη αυτή την παραζάλη, συχνά ξεχνάμε να την επαφή με τις ανάγκες μας και να περάσουμε ποιοτικό χρόνο με τους κοντινούς μας ανθρώπους, σύμφωνα με την Ψυχολόγο Κατερίνα Παπαθανασίου.
Οι ανάγκες μας είτε πρόκειται για σωματικές, είτε για πνευματικές, είτε για ψυχικές, μένουν πίσω και σταδιακά φτάνουμε να μην καταφέρνουμε να τις αναγνωρίζουμε καν. Αυτή η διάχυτη ατμόσφαιρα δεν θα μπορούσε παρά να επηρεάσει και τις οικογένειες, όπου γονείς και παιδιά τρέχουν να τα προλάβουν όλα. Μάλιστα, πολλές φορές είναι άγνωστο γιατί τρέχουμε και αν τελικά όλο αυτό έχει κάποιο ουσιαστικό νόημα.
Από πολύ μικρή ηλικία τα παιδιά εντάσσονται σε αναρίθμητες δραστηριότητες, οι γονείς πασχίζουν να τα βγάλουν πέρα με ένα πρόγραμμα που συνθλίβει τους συμμετέχοντες, ένα πρόγραμμα που τα θεωρεί όλα σημαντικά, εκτός από το πιο απλό και το πλέον ουσιαστικό: περνάμε χρόνο μαζί, ποιοτικό χρόνο ως οικογένεια. Χρόνο όπου έχει συναισθηματική σύνδεση, παρουσία, προσοχή, δημιουργία όμορφων αναμνήσεων, δημιουργία ενός τόπου συνάντησης. Σε αυτό τον τόπο αναδύεται η κοινή ανάγκη να διασκεδάσουμε παρέα. Για το λόγο αυτό, δεν έχει σημασία τι κάνουμε, αλλά ο τρόπος που το κάνουμε και η συνύπαρξη.
Ας δούμε μερικές ιδέες και στρατηγικές, για να πετύχουμε κάτι τόσο σημαντικό.
1. Ενεργητική ακρόαση
Δεν υφίσταται η έννοια του ποιοτικού χρόνου, αν δεν είμαι ενεργητικά παρόν/ουσα. Αν δεν έχω στραμμένη την προσοχή μου στο παιδί μου, αν δεν έχω αφήσει στην άκρη οτιδήποτε άλλο μπορεί να με απασχολεί. Είναι πολύ συχνή η εικόνα ενός παιδιού που πιάνει το πρόσωπο του γονιού του και το στρέφει προς το μέρος του, σε μια προσπάθεια να φωνάξει «εδώ είμαι» . Ακούω, δίνω προσοχή, δείχνω ενδιαφέρον για τα νέα του παιδιού μου για τα συναισθήματα του, τις ιδέες του, μοιράζομαι και κάπως έτσι βοηθώ το παιδί μου να αναπτύξει εμπιστοσύνη για τις σχέσεις.
2. Συνύπαρξη μέσα από κοινές δραστηριότητες και παιχνίδια
Πολλές φορές οι γονείς γίνονται δάσκαλοι, προπονητές, μάνατζερ και απασχολούν ένα σωρό άλλους ρόλους. Το ερώτημα όμως που προκύπτει είναι αν μένει χρόνος για να παίξουν με τα παιδιά τους; Το παιχνίδι αποτελεί μια από τις πιο φυσικές και απολαυστικές δραστηριότητες για τα παιδιά, και μέσα από αυτό ο γονιός έχει την ευκαιρία να μάθει περισσότερα για τα ενδιαφέροντα του παιδιού, να δημιουργήσει όμορφες αναμνήσεις, να έρθει και κείνος σε επαφή με το παιδί μέσα του και να δημιουργήσει ποιοτικό χρόνο. Δεν έχει σημασία το είδος. Είτε είναι δημιουργικό παιχνίδι, αθλητικές δραστηριότητες, είτε επιτραπέζια παιχνίδια, το σημαντικό είναι να είστε παρόντες και να συμμετέχετε ενεργά.
3. Η καθημερινότητα. Ένας πραγματικός θησαυρός
Η καθημερινή ρουτίνα αποτελεί μια χρυσή ευκαιρία για ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά. Το να μαγειρέψουμε μαζί, να κάνουμε τον κήπο μαζί ή να συμμαζέψουμε μαζί το σπίτι, όχι μόνο μας προσφέρει ένα πεδίο συνάντησης, όπου το παιδί μαθαίνει πολύτιμές δεξιότητες, αλλά όπως έχει δείξει και σχετική έρευνα, τα παιδία που από μικρά εμπλέκονται στις δουλειές του σπιτιού φαίνεται να αναπτύσσουν μεγαλύτερο βαθμό αυτοπεποίθησης και αυτοεκτίμησης, σε σχέση με αυτά που προστατευμένα παραμένουν στη θέση του παρατηρητή .
4. Όλοι μαζί γύρω από ένα τραπέζι
Ένας επιπλέον τόπος συνάντησης της οικογένειας είναι γύρω από το τραπέζι. Τα μέλη της οικογένειας έχουν την ευκαιρία να μοιραστούν τα γεύματά τους σε μια ευχάριστη ατμόσφαιρα. Ειδικά σε λαούς όπως οι Έλληνες, το τραπέζι έχει ξεχωριστή θέση και ακόμα και αν αυτή η συνάντηση είναι δύσκολή τις καθημερινές, τα Σαββατοκύριακα ή καθημερινά το βραδινό προσφέρουν μια ευκαιρία για μοίρασμα και αλληλεπίδραση.
5. Βάζουμε όρια στη χρήση της τεχνολογίας
Αν θέλουμε να αλληλοεπιδράσουμε ποιοτικά με τα παιδιά μας, χρειάζεται ένα απαγορευτικό στις οθόνες τουλάχιστον για κάποια συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα μέσα στη μέρα, απαγορευτικό που αφορά τόσο εμάς όσο και τα παιδιά μας. Η συνάντηση γύρω από το τραπέζι, η ώρα του παιχνιδιού ή της βραδινής ρουτίνας, είναι στιγμές που είναι καλό να μην διακόπτονται από τον ήχο των ειδοποιήσεων.
6. Αναπτύσσουμε μαζί μια καινούργια δεξιότητα
Δεν χρειάζεται να τα ξέρουμε όλα ως γονείς. Γι' αυτό και είναι ωραίο να πάμε να μάθουμε κάτι όλοι μαζί, οπότε παιδιά και γονείς θα βρεθούμε στην ίδια θέση, αυτή του εκπαιδευόμενου. Είτε αυτό είναι ένα άθλημα, είτε μια τέχνη, θα περάσουμε ποιοτικό χρόνο και θα μοιραστούμε ένα ενδιαφέρον.
7. Τοποθετούμε την οικογένεια στο φυσικό περιβάλλον
Η φύση προσφέρει το ιδανικό σκηνικό για να συνδεθεί μια οικογένεια. Περίπατοι στο βουνό, στην παραλία είναι ότι χρειάζονται γονείς και παιδιά για να εκτονωθούν, τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά, για να αναπνεύσουν βαθιά για να γειωθούν, στο τώρα, στο σημαντικό.
8. Γελάστε με την καρδιά σας
Με άξονα το γέλιο έχει αναπτυχθεί ένα ολόκληρο ψυχοθεραπευτικό εργαλείο, η λεγόμενη γελωτοθεραπεία. Το γέλιο αποτελεί δύναμη, σύνδεση με τη ζωή και φυσικά ενισχύει τις σχέσεις μας. Ας γελάσουμε λοιπόν με τα παιδιά μας, ας κάνουμε αστεία, φάρσες, ας διασκεδάσουμε μαζί, ας κλάψουμε από τα γέλια. Αυτό δεν μπορεί παρά να δημιουργήσει θετικές συνδέσεις και να συμβάλει στη δημιουργία μιας χαρούμενης και θετικής ατμόσφαιρας στο σπίτι.
Δεν είναι, λοιπόν, μόνο τα Χριστούγεννα που μας δίνουν την ευκαιρία να ξανακάνουμε ποιοτική παρέας με τα παιδιά μας. Οι ευκαιρίες είναι πάντα πολλές περισσότερες απ' όσες νομίζουμε και οι τρόποι επίσης. Μπορεί ο καθένας μας να επιλέξει ό,τι ταιριάζει καλύτερα στην οικογένειά του ώστε να μην μείνουμε σε ένα απλό, αντανακλαστικό «δεν έχω χρόνο». Μπορούμε πάντα τον δημιουργήσουμε μέσα από τους τρόπους που η ίδια η καθημερινότητα μας προσφέρει, κάνοντας μικρές διορθωτικές κινήσεις στον τρόπο που την αντιμετωπίζουμε.