Συνήθως οι κηδεμόνες, αναζητώντας τη βοήθεια κτηνίατρου για διάφορα προβλήματα υγείας του σκύλου τους, δεν γνωρίζουν ότι η ρίζα των προβλημάτων αυτών εδράζεται ακριβώς στην ασθένεια του συνδρόμου Leaky Gut.
Τι είναι όμως το σύνδρομο Leaky Gut; Το σύνδρομο Leaky Gut περιγράφει ένα κατεστραμμένο έντερο, στο οποίο το φυσικό προστατευτικό φράγμα δεν είναι πλέον άθικτο, με αποτέλεσμα να μπορούν να περάσουν βακτήρια, τοξίνες και μεταβολικά προϊόντα στην κυκλοφορία του αίματος όπως αναφέρει η κυρία Ρεγγίνα Μπίμπα, Διατροφολόγος και Σύμβουλος εναλλακτικών θεραπειών για σκύλους και γάτες.
Σε ένα υγιές έντερο εντός του εντερικού τοιχώματος υπάρχει ένα πυκνό δίκτυο κυττάρων τα οποία συνδέονται μεταξύ τους με σφιχτές συνδέσεις (tight junction).
Με αυτό το τρόπο σχηματίζεται μια συμπαγής κυτταρική δομή, στην οποία δεν μπορούν να περάσουν ανεξέλεγκτα ανεπιθύμητες ουσίες.
Σε περίπτωση που οι συνδέσεις δεν είναι άθικτες, στο εντερικό φράγμα δημιουργούνται τρύπες, από τις οποίες μπορούν να περάσουν ανεπιθύμητες ουσίες στην κυκλοφορία του αίματος.
Γιατί το σύνδρομο Leaky Gut είναι ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας για τον οργανισμό του σκύλου;
Το έντερο δεν είναι μόνο το μέρος του σώματος που είναι υπεύθυνο για τον μεταβολισμό και την απορρόφηση των ουσιών που χρειάζεται ο οργανισμός του σκύλου για να λειτουργεί, αλλά περιλαμβάνει και το μεγαλύτερο μέρος του ανοσοποιητικού συστήματος.
Αυτό το μέρος του γαστρεντερικού σωλήνα έρχεται συνεχώς σε επαφή με διάφορες ουσίες και πρέπει να είναι διαπερατό ώστε να μπορεί να απορροφάει τα θρεπτικά συστατικά από την διατροφή αλλά και να αναγνωρίζει και να απομακρύνει επικίνδυνες για τον οργανισμό ουσίες.
Για το λόγο αυτό περιέχει διάφορους προστατευτικούς μηχανισμούς όπως:
α) Το εντερικό μικροβίωμα
Ολόκληρη η γαστρεντερική οδός είναι γεμάτη με μικροσκοπικούς οργανισμούς. Στο παχύ έντερο ζουν για παράδειγμα περίπου 300-400 διάφορα βακτηριακά στελέχη τα οποία περιέχουν πάνω από 100 δισεκατομμύρια βακτήρια.
Το εντερικό μικροβίωμα δεν είναι μια άκαμπτη δομή βακτηρίων αλλά ένα δυναμικό οικοσύστημα στο οποίο η σύνθεση των βακτηρίων εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως οι τροφές που καταναλώνει ο σκύλος, γενετικές προδιαθέσεις, ασθένειες ,φαρμακευτικές και άλλες ουσίες που καταναλώνει ο σκύλος.
Μια ανισορροπία μεταξύ «καλών» και «κακών» βακτηρίων στον βλεννογόνο του εντέρου, ονομάζεται δυσβίωση και μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την υγεία ολόκληρου του οργανισμού του σκύλου επειδή δεν μπορεί να αναλαμβάνει τις εργασίες του όπως π.χ.
- την εξάλειψη επιβλαβών ουσιών και βακτηρίων
- τον σχηματισμό των βιταμινών Κ και Β12
- την διάσπαση συστατικών τροφίμων που δεν έχουν υποστεί επαρκή επεξεργασία στο λεπτό έντερο κ.α.
β) το εντερικό ανοσοποιητικό σύστημα
Περίπου το 70 – 80% όλων των κυττάρων σε ολόκληρο το ανοσοποιητικό σύστημα βρίσκονται στο έντερο και πιο συγκεκριμένα στον υποβλεννογόνο του εντέρου, ο οποίος βρίσκεται πίσω από τον βλεννογόνο. Το σύστημα που λέγεται GALT πολεμάει ανεπιθύμητα μικρόβια και επικίνδυνες για τον οργανισμό του σκύλου ουσίες.
Ταυτόχρονα το εντερικό ανοσοποιητικό σύστημα πρέπει να ανέχεται τα θρεπτικά συστατικά και τους μικροοργανισμούς που προέρχονται από την εντερική χλωρίδα διακρίνοντας και χωρίζοντας τους «καλούς» από τους «κακούς» και τους επικίνδυνους από τους ακίνδυνους.
Για να μπορεί να λειτουργήσει καλά αυτό το πολύπλοκο σύστημα και να έχει αντοχή απέναντι σε αβλαβείς ουσίες και σκληρή αντίδραση σε εχθρούς, το GALT συντονίζεται με άλλους αμυντικούς μηχανισμούς του οργανισμού.
Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο παίζει το λεμφικό σύστημα που βρίσκεται στις λαχνές του λεπτού εντέρου.
Μέσα από τους λεμφαδένες του εντέρου αποθηκεύονται εξειδικευμένα ανοσοκύτταρα τα οποία μεταδίδουν πληροφορίες για παθογόνα ή και ξένες ουσίες σε όλα τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος.
Το πόσο καλά και αποτελεσματικά λειτουργεί το ανοσοποιητικό σύστημα του σκύλου εξαρτάται σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό από την υγεία του εντέρου.
Ποιες είναι οι αιτίες που μπορούν να οδηγήσουν σε ένα τρύπιο έντερο (σύνδρομο Leaky Gut) στο σκύλο
Γνωρίζουμε σήμερα ότι υπάρχουν πολλές διαφορετικές αιτίες που μπορεί να οδηγήσουν στο να αναπτυχθεί σε ένα σκύλο το σύνδρομο του Leaky Gut που πολλές φορές είναι και ένας συνδυασμός από:
- άγχος
- περιβαλλοντικές τοξίνες
- ανισορροπία στην εντερική χλωρίδα
- χρόνιες παθήσεις του εντέρου (όγκοι, αυτοάνοσα)
- έλλειψη θρεπτικών ουσιών στην διατροφή
Ποιά είναι τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα που παρουσιάζει ένας σκύλος με σύνδρομο Leaky Gut.
Τα συμπτώματα που παρουσιάζει ένας σκύλος με την ασθένεια αυτή είναι έντονα και περιλαμβάνουν:
- συχνές διάρροιες
- φουσκώματα
- στομαχόπονο
- γαστρεντερίτιδα
- καούρα
- εμετό
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο σκύλος μπορεί να πάσχει μόνιμα ή με μικρά διαλείμματα από τα συμπτώματα αυτά παρόλο που έχει λάβει φαρμακευτική αγωγή.
Τι μπορώ να κάνω, όταν ο σκύλος μου πάσχει από το σύνδρομο Leaky Gut;
Το πρώτο βήμα στην, δυστυχώς, χρονοβόρα θεραπεία της ασθένειας είναι:
α) η αλλαγή της διατροφής, η οποία στις αρχές πρέπει να περιέχει μόνο λίγα συγκεκριμένα τρόφιμα τα οποία ο οργανισμός μπορεί να μεταβολίσει εύκολα και έχουν υψηλή περιεκτικότητα.
Προσθέτοντας σταδιακά καινούργια τρόφιμα και ουσίες μπορούμε να δημιουργήσουμε σε βάθος χρόνου μια διατροφή που ο σκύλος θα μεταβολίζει χωρίς προβλήματα.
β) φαρμακευτική αγωγή, ανάλογα με τις τιμές των αιματολογικών εξετάσεων και των εξετάσεων κοπράνων μπορεί να χρειαστεί ο σκύλος συγχρόνως μια στοχευμένη φαρμακευτική αγωγή.
γ) συμπληρώματα διατροφής
Για την θεραπεία του βλεννογόνου του εντέρου είναι απαραίτητο να προσθέσουμε σταδιακά ειδικά συμπληρώματα διατροφής στο διατροφολογικό πρόγραμμα όπως π.χ.
- Ζεόλιθος , που μπορεί να δεσμεύει διάφορες βλαβερές ουσίες από το έντερο και να τις αποβάλει από τον οργανισμό μέσω των κοπράνων.
- Φλοιός ψύλλιου και χουμικά οξέα, που βοηθούν τα καλά βακτήρια να αναπτυχτούν.
- Ρύζι αλθαία που σχηματίζει μια λεπτή προστατευτική μεμβράνη πάνω από τον βλεννογόνο του εντέρου.
- Προβιοτικές ουσίες που μειώνουν τις φλεγμονές και προστατεύουν το μικροβίωμα του εντέρου.
- Πρεβιοτικά όπως το FOS και το MOS και ινουλίνη που βελτιώνουν την υγεία του εντέρου.
- Ω3 λιπαρά που ρυθμίζουν τις φλεγμονώδεις διεργασίες.
- Ειδικές φυτικές ουσίες όπως τα θεραπευτικά μανιτάρια Hericium και Chaga, ο κουρκουμάς. Το ΕΜ, η πόσιμη τύρφη, διάφορα βότανα όπως π.χ. Μυριόφυλλο και μάραθο παρέχουν επίσης μεγάλη βοήθεια στην επιτυχημένη αντιμετώπιση του συνδρόμου Leaky Gut.
Επίσης σε περίπτωση έλλειψης βιταμίνη Β12, η χορήγησή της είναι απαραίτητη.
Πώς μπορώ να προστατεύσω το σκύλο μου από το σύνδρομο Leaky Gut;
α) Υγρή μορφή διατροφής
Η διατροφή που περιέχει 60 – 65% νερό είναι η μορφή της τροφής που ο οργανισμός του σκύλου μπορεί να μεταβολίσει πιό καλά και αποτελεσματικά, οπότε μια ισορροπημένη τροφή από φρέσκα υλικά είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο στην πρόληψη του συνδρόμου υποστηρίζοντας μεταξύ άλλων την ποικιλομορφία της εντερικής χλωρίδας.
β) Προστατευτικά μέτρα στην περίπτωση χορήγησης φαρμακευτικών ή χημικών ουσιών
Πολλές φαρμακευτικές ουσίες μεταξύ των άλλων και αποπαρασιτικές ουσίες βλάπτουν τον βλεννογόνο του εντέρου και προκαλούν ζημιές στον βιότοπό του. Με την σύγχρονη χορήγηση προστατευτικών ουσιών μπορούμε να προστατεύσουμε το έντερο από ζημιές που μπορούν να οδηγήσουν σε φλεγμονές στο έντερο και στην συνέχεια στις ασθένειες IBD και το σύνδρομο Leaky Gut.
γ) Σταθερή καθημερινότητα και σταθεροί κανόνες
Μια σταθερή καθημερινότητα που εφαρμόζεται, ανάλογα με τις σωματικές ανάγκες και δυνατότητες του σκύλου μας και την τήρηση σταθερών κανόνων μειώνει τις ανασφάλειες και το άγχος του σκύλου υποστηρίζοντας τις καλές λειτουργίες του οργανισμού, μεταξύ άλλων και την καλή πέψη του φαγητού.
Διατροφή και φαρμακευτική αγωγή
Το σύνδρομο του Leaky Gut είναι μια σοβαρή ασθένεια που προκαλεί πολλά δυσάρεστα, για τα σκυλιά μας, συμπτώματα που επιβαρύνουν την ποιότητα ζωής τους και μπορεί να οδηγήσει μακρόχρονα και σε άλλες ασθένειες.
Με ένα αυστηρό διαιτολογικό πρόγραμμα που συνδέεται, εάν χρειαστεί, με μια φαρμακευτική αγωγή, κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής, φυσικές θεραπευτικές ουσίες και ένα σταθερό σπιτικό περιβάλλον, μπορούμε να θεραπεύσουμε σε βάθος χρόνο αυτή την ασθένεια και να προστατεύσουμε το σκύλο μας από άλλες ασθένειες που προκύπτουν από το σύνδρομο Leaky Gut.