Η έξαρση αυτή οφείλεται εν μέρει σε έναν τύπο του ιού που προέρχεται από ένα εμβόλιο που πραγματοποιείται σε χώρες με χαμηλά εισοδήματα, το λεγόμενο OPV που περιέχει αδρανοποιημένο μέρος του ιού. Στο λονδίνο άρχισε να μεταδίδεται από άτομο σε άτομο. Με κάποιο τρόπο, άρχισε να μεταλλάσσεται. Σε σπάνιες περιπτώσεις η πολιομυελίτιδα αυτή μπορεί να επιφέρει παράλυση.
Η Νέα Υόρκη ήδη βρίσκεται από την Παρασκευή σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης λόγω της αύξησης των κρουσμάτων ενώ οι αρχές καλούν τον κόσμο να εμβολιαστεί. Η Νέα Υόρκη ξεκίνησε την επιτήρηση των λυμάτων μετά από έναν μη εμβολιασμένο ενήλικα που κόλλησε πολιομυελίτιδα στην κομητεία Ρόκλαντ τον Ιούλιο και υπέφερε από παράλυση, την πρώτη γνωστή μόλυνση από τη νόσο στις ΗΠΑ εδώ και σχεδόν μια δεκαετία.Από την πλευρά της, η Επίτροπος Υγείας της Πολιτείας της Νέας Υόρκης, Δρ. Μέρι Μπάσετ, κάλεσε τα άτομα που δεν έχουν εμβολιαστεί να κάνουν τα εμβόλια το συντομότερο δυνατό.
Ειδικοί στην πολιομυελίτιδα όπως ο Nicholas Grassly, επιδημιολογος στο Imperial College του Λονδίνου και μέλος της Εθνικής Αρχής του Ηνωμένου Βασιλείου για τον περιορισμό του ιού της πολιομυελίτιδας αναφέρει πάντως σύμφωνα με το science.org, ότι μεγάλη έξαρση παραλυτικής πολιομυελίτιδας είναι εξαιρετικά απίθανη στις πλούσιες χώρες χάρη στο υψηλό επίπεδο εμβολιασμού και την καλή υγιεινή που διατηρείται σε αυτές. Ο ίδιος αναφέρει ότι τόσο στο Λονδίνο όσο και στη Νέα Υόρκη η επικινδυνότητα θα τελειώσει με την καταγραφή ενός ή δύο περιστατικών. Αντίστοιχες περιπτώσεις σε χώρες με χαμηλά εισοδήματα δεν γίνονται γνωστές στο ευρύ κοινό αλλά όπως σημειώνει ο ίδιος: «Έχουμε ήδη παράλυτα σχεδόν 300 παιδιά αυτό το χρόνο, τα περισσότερα στην Υεμένη και στην Αφρική και μια αναζωπύρωση στην Αφρική».
Σε κάθε περίπτωση ο εμβολιασμός κατά της πολιομυελίτιδας με το εμβόλιο OPV παραμένει παρόλο που υπάρχει και άλλη εναλλακτική καθώς θεωρείται ένα πρόγραμμα οικονομικό, εύκολο και προσφέρει ισχυρή ανοσοποίηση που μπορεί να σταματήσει την μετάδοση του ιού. Όπου όμως το επίπεδο της εμβολιαστικής κάλυψης είναι χαμηλό, ο ιός συνεχίζει να μεταδίδεται από άτομο.
Φταίει μόνο το εμβόλιο αυτό;
Μόλις έξι αλλαγές νουκλεοτιδίων στην περιοχή που κωδικοποιεί μια ιική καψιδιακή πρωτεΐνη που ονομάζεται VP1 είναι αρκετές για να μετατρέψουν έναν αβλαβή ιό Sabin σε αυτό που είναι γνωστό ως ιός πολιομυελίτιδας που προέρχεται από εμβόλια (VDPV). Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι πλούσιες χώρες χρησιμοποιούν αντ 'αυτού το αδρανοποιημένο εμβόλιο πολιομυελίτιδας (IPV) του Jonas Salk. Αυτό το εμβόλιο δεν μπορεί να μετατραπεί σε ιό.
Οι περισσότερες εξάρσεις πολιομυελίτιδας VDPV προκαλούνται από έναν από τους τρεις τύπους πολιομυελίτιδας, τον τύπο 2. Επειδή ο τύπος 2 έχει εξαλειφθεί στη φύση, αυτό το συστατικό του εμβολίου έχει αφαιρεθεί από τη γενική χρήση και χρησιμοποιείται μόνο για την καταπολέμηση των εστιών τύπου 2. Τόσο το Αφγανιστάν όσο και το Πακιστάν χρησιμοποίησαν τύπου 2 OPV κατά τη διάρκεια μαζικών εκστρατειών τον Δεκέμβριο του 2021.
Oι ιοί που έφτασαν στη Νέα Υόρκη, στο Λονδίνο και στο Ισραήλ δεν προέρχονται εξ ολοκληρου από τον λεγόμενο VDPV που προέρχεται από τα εμβόλια, αυτό ήταν ένα μόνο μέρος της αιτίας, καθώς προέκυψαν μερικές γενετικές αλλαγές στον τύπο 2 του ιού Sabin. Η ανάλυση των λυμάτων στο Λονδίνο έδειξε ότι υπήρχε αύξηση ανάμεσα στον Φεβρουάριο και τον Ιούνιο. Αντίστοιχα, στη Νέα Υόρκη οι υγειονομικές αρχές εντόπισαν ίχνη που μοιάζουν με τον τύπο 2 του ιού 2 Sabin, όταν έκαναν έλεγχο για τον ιό SARS-CoV-2 στις αρχές του Απρίλη. Ο ιός που οδήγησε στην παράλυση τον νεαρό άνδρα τον Ιούλιο είχε 10 νουκλεοτιδικές αλλαγές στην κρίσιμη περιοχή VP1. Οι αρχές στη Νέα Υόρκη αναφέρουν ότι συνεχίζουν να εντοπίζουν αντίστοιχες περιπτώσεις σε ολοένα και περισσότερες χώρες.
Αν ο εμβολιασμός με το εμβόλιο IPV που έχει ήδη δρομολογηθεί τελικά δεν βοηθήσει στην πράξη τόσο στις ΗΠΑ όσο και στη Βρετανία θα γίνει αξιολόγηση χορήγησης ενός νέου εμβολίου γνωστού ως νέο OPV2, το οποίο είναι σχεδιασμένο να σταμάτα τέτοιου είδους εξάρσεις αλλά είναι εξαιρετικά απίθανο να να επιστρέψει στη νευρολοιμογόνο μορφή του.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο πολιομυελίτιδα που προέρχεται από τα εμβόλια δεν είναι η μόνη απειλή σε παγκόσμια κλίμακα που χρήζει προσοχής. Ήδη στο Πακιστάν υπάρχουν 17 κρούσματα ενώ το 2021 καταγράφηκε μόνο ένα. Επίσης, στην Αφρική δεν είχε εμφανιστεί 5 χρόνια και έκανε την εμφάνισή του το 2021 αφού πρώτα εμφανίστηκε στο Αφγανιστάν και στο Πακιστάν. Αντίστοιχα στο Μαλάουι και στην Μοζαμβίκη έξι παιδιά έμειναν παράλυτα.