Η αλήθεια είναι ότι… το ψέμα δυσκολεύει σοβαρά τόσο το σώμα μας όσο και την ψυχή μας. Και δεν είναι το δικό μας πρωταπριλιάτικο ψέμα! Όπως έχει προκύψει από έρευνες, τα ψέματα, ακόμα και τα πιο αθώα μπορεί να οδηγήσουν σε πονοκεφάλους, πονόλαιμο, αίσθημα θλίψης και βέβαια άγχος.
Η Anita Kelly, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Notre Dame στην Ιντιάνα, πέρασε 10 εβδομάδες παρακολουθώντας την υγεία 110 ενηλίκων. Ζήτησε από τους μισούς από αυτούς να σταματήσουν να λένε ψέματα καθ' όλη τη διάρκεια της μελέτης -κάτι που σήμαινε ότι δεν θα έκαναν ψευδείς δηλώσεις, αν και οι συμμετέχοντες μπορούσαν ακόμα να παραλείπουν την αλήθεια, να κρατούν μυστικά και να αποφεύγουν ερωτήσεις στις οποίες δεν ήθελαν να απαντήσουν.
Στους υπόλοιπους δεν δόθηκαν συγκεκριμένες οδηγίες σχετικά με το ψέμα, αν και γνώριζαν ότι θα ανέφεραν τον αριθμό των ψεμάτων που έλεγαν κάθε εβδομάδα. Εκτός από το εβδομαδιαίο τεστ ανίχνευσης ψεύδους, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια σχετικά με τη σωματική και ψυχική τους υγεία, καθώς και την ποιότητα των σχέσεών τους.
Τα αποτελέσματα; Και οι δύο ομάδες έλεγαν λιγότερα ψέματα, αλλά εκείνες που έλαβαν οδηγίες να λένε την αλήθεια είχαν ως αποτέλεσμα περισσότερες βελτιώσεις στην υγεία τους. Υπήρξε μάλιστα και ποσοτική ανάλυση. Τα τρία λιγότερα μικρά ψέματα την εβδομάδα μεταφράστηκαν σε τέσσερις λιγότερες ψυχολογικής διάστασης ενοχλήσεις και τρία λιγότερα σωματικά ενοχλήματα.
Η Kelly εικάζει ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το να λες την αλήθεια βελτιώνει τις σχέσεις, όπως εξάλλου ανέφεραν και οι συμμετέχοντες στη μελέτη. Και οι έρευνες δείχνουν εδώ και καιρό ότι οι άνθρωποι με καλές σχέσεις έχουν καλύτερη σωματική και ψυχική υγεία.
Ορμόνες του στρες
Παρόλα αυτά, θα μπορούσε να υπάρχει κάτι περισσότερο από τον παράγοντα των σχέσεων, υποστηρίζουν οι ειδικοί. Οι έρευνες για το πώς το ψέμα επηρεάζει την υγεία δεν είναι πολλές αλλά πιστεύεται ότι το ψέμα προκαλεί την απελευθέρωση ορμονών του στρες, αυξάνοντας τον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση. Το άγχος μειώνει τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων του οργανισμού σας που καταπολεμούν τις λοιμώξεις και με την πάροδο των χρόνων θα μπορούσε να συμβάλει σε πόνο στη μέση, πονοκεφάλους τάσης, ταχυκαρδία, προβλήματα εμμήνου ρύσεως, ακόμη και υπογονιμότητα.
Φανταστείτε, για παράδειγμα, ότι σκοπεύετε να πείτε ψέματα στο αφεντικό ή τη φίλη σας αύριο το πρωί. «Στοιχηματίζω ότι μπορείτε να νιώσετε την ένταση στους ώμους σας, στο στομάχι σας και σε άλλα μέρη του σώματός σας», λέει η Linda Stroh, ομότιμη καθηγήτρια συμπεριφοράς στο Πανεπιστήμιο Loyola στο Σικάγο και συγγραφέας του βιβλίου Trust Rules: How to Tell the Good Guys From the Bad Guys. «Θα ξοδεύατε πολύ χρόνο για να σχεδιάσετε το ψέμα, να το εκτελέσετε και να φροντίσετε να μην αποκαλυφθεί ».
Και αυτό μπορεί να είναι τρομερά εξαντλητικό. «Χρειάζεται πολλή σωματική και ψυχική ενέργεια για να διατηρήσεις ένα ψέμα», λέει ο Stroh. «Πρέπει να σκεφτόμαστε πριν απαντήσουμε και πρέπει να σχεδιάζουμε τι λέμε και τι κάνουμε, αντί να λέμε και να κάνουμε αυτό που έρχεται πιο φυσικά. Χάνουμε πολύ πολύτιμο χρόνο για να καλύψουμε τα ίχνη μας αντί να ξοδεύουμε αυτόν τον χρόνο με θετικούς τρόπους, κάνοντας καλά πράγματα».
Αλλά είναι ρεαλιστικό να σταματήσει κανείς να λέει ψέματα; Όχι απαραίτητα, και σίγουρα δεν είναι εύκολο, λέει η Kelly. Οι περισσότεροι συμμετέχοντες στη μελέτη κατάφεραν να μειώσουν τα ψέματα σ’ ένα την εβδομάδα. Αυτό δεν σήμαινε ότι έβγαλαν όλες τις πραγματικές τους σκέψεις στη φόρα «απλώς σταμάτησαν να υπερβάλλουν για τα καθημερινά τους επιτεύγματα, εγκατέλειψαν τις δικαιολογίες που δεν ήταν αληθινές και είπαν αντ' αυτού μερικές αλήθειες», εξήγησε η Kelly.
Πηγή: University of Notre Dame, Us News