Ένα smart phone ή tablet μπορεί να φαίνεται σαν ένας εύκολος τρόπος να απασχοληθεί ένα μωρό ωστόσο αυτό θα μπορούσε να επιβραδύνει την ανάπτυξη του, λένε οι ειδικοί.
Τα βρέφη ενός έτους που χρησιμοποιούσαν οθόνες για περισσότερο χρόνο σε σχέση με συνομιλήκους τους, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο αναπτυξιακής επιβράδυνσης στους τομείς της επικοινωνίας και επίλυσης προβλημάτων στις ηλικίες των 2 και 4 ετών, σύμφωνα με σχετική έρευνα που δημοσιεύθηκε στις 21 Αυγούστου στο περιοδικό JAMA PediatricsTrusted Source.
Αυτή η μελέτη, ενισχύει αποτελέσματα παρόμοιων ερευνών που δείχνουν ότι η παρατεταμένη χρήση οθόνης από βρέφη και παιδιά, συμβάλλει σε προβλήματα που αφορούν στις κοινωνικές τους δεξιότητες και στην υπανάπτυξη των επικοινωνιακών τους εργαλείων.
Πώς έγινε η έρευνα
Η μελέτη περιελάμβανε 7.097 παιδιά και τους γονείς τους, από 50 μαιευτικές κλινικές και νοσοκομεία στην Ιαπωνία μεταξύ των ετών 2013 έως 2017.
Οι γονείς έδωσαν πληροφορίες για τον συνολικό ημερήσιο χρόνο που επιτρεπόταν στο ενός έτους παιδί τους να περάσει μπροστά σε μια οθόνη, κατά τη διάρκεια μιας “τυπικής” μέρας. Και όπου “οθόνη” εννούνταν τηλεόραση, DVD, κονσόλες βιντεοπαιχνιδιών, κινητά τηλέφωνα και tablet.
Αργότερα, όταν το παιδί έφτανε στις ηλικίες των 2 και 4 ετών, οι γονείς καλούνταν αντίστοιχα να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο που αξιολογούσε την ανάπτυξη του παιδιού σε διάφορους τομείς - επικοινωνία, κίνηση, δυνατότητα επεξεργασίας και επίλυσης προβλημάτων, προσωπικές και κοινωνικές δεξιότητες.
Μέχρι την ηλικία των 2 ετών, όσα παιδιά είχαν καταγραφεί ότι ξόδευαν τέσσερις ή περισσότερες ώρες την ημέρα με κάποιου είδους ηλεκτρονική οθόνη, είχαν σχεδόν πέντε φορές περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν καθυστερήσεις στην επικοινωνία και τριπλάσιο κίνδυνο να μείνουν “πίσω” στον τρόπο επίλυσης προβλημάτων.
Ανάλογα ήταν και τα αποτελέσματα για την δυνατότητα αυτών των παιδιών να αναπτύσουν στην αναμενόμενη ηλικιά την κίνηση τους αλλά και της κοινωνικές τους δεξιότητες.
Μέχρι την ηλικία των 4 ετών, ο αυξημένος κίνδυνος παρέμενε μόνο για τους τομείς επικοινωνίας και επίλυσης προβλημάτων.
Πέρα βέβαια από την έκθεση σε κάποιου ειδους οθόνη, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που μπορεί να καθυστερήσουν την ανάπτυξη ενός παιδιού, διευκρινίζουν οι γιατροί, όπως γενετικά ζητήματα, ή τραυματικά γεγονότα σαν την κακοποίηση ή την παραμέληση αλλά και μια σειρά κοινωνικών και οινομικών παραγόντων που επηρεάζουν όλη την οικογένεια.
Επιπλέον, το προφίλ των γονέων που ήταν περισσότερο ελαστικοί με τον χρόνο χρήσης οθόνης, αφορά σύμφωνα με τους μελετητές νεαρότερα σε ηλικία άτομα, με χαμηλότερο οικογενειακό και μορφωτικό επίπεδο και σε κάποιες περιπτώσεις οικογένειες στις οποίες η μητέρα αντιμετώπιζε επιλόχειο κατάθλιψη.
Είναι όλες οι δραστηριότητες το ίδιο επιβλαβείς;
Ορισμένες έρευνες έχουν δείξει ότι η επίδραση στην ανάπτυξη του παιδιού είναι διαφορετική ανά είδος δραστηριότητας.
Μια αξιόπιστη αξιολόγηση μελετών σε παιδιά κάτω των 12 ετών, διαπίστωσε ότι ο χρόνος που αφιερώνεται στην οθόνη για εκπαιδευτικό περιεχόμενο συνδέεται με βελτιωμένες γλωσσικές δεξιότητες, σε σύγκριση με άλλου είδους χρήση. Επίσης, οι γονείς που παρακολουθούσαν το πρόγραμμα μαζί με το παιδί τους επιδρούσαν ευεργετικά στην ικανότητα του παιδιού να αναπτύξει τις γλωσσικές τους δεξιότητες.
Περιορίστε την έκθεση
Δύο στους τρεις γονείς εκφράζουν την ανησυχία τους για τον χρόνο που το παιδί τους «κολλάει» σε μια οθόνη.
Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής, συμβουλεύει να αποφεύγεται γενικώς η χρήση οθόνης σε παιδιά κάτω των 2 ετών.
Όπως επισημαίνουν οι αμερικανοί παιδίατροι, όταν γίνει η αρχή και επιτραπεί σε βρέφη και μικρά παιδιά να χρησιμοποιούν τέτοιου είδους συσκευές, είναι δύσκολο κατόπιν να ελέγχθει ο χρόνος έκθεσης. Είναι λοιπόν προτιμότερο, να καθυστερεί όσο το δυνατόν περισσότερο η εισαγωγή αυτών των δραστηριότητων στην καθημερινότητα των πολυ μικρών παιδιών.
Πολλοί γονείς ωστόσο μπορεί να αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο να εμποδίσουν εντελώς την πρόσβαση. Με δεδομένο ότι η μελέτη συσχέτισε τον αντίκτυπο ανάλογα με τον χρόνο χρήσης, οι μελετητές συμβουλεύουν αν ο χρόνος χρήσης δεν μπορεί να πέσει στο μηδέν, τουλάχιστον να μειωθεί όσο γίνεται.
Επιπλέον τονίζουν οι ερευνητές, είναι κρίσιμο να ελέγχεται για την καταλληλοτητα του και το περιεχόμενο του προγράμματος που παρακολουθούν τα παιδιά.
Μάλιστα, παιδιά 18-24 μηνών, μπορούν να εξασκήσουν τον τρόπο εκμάθησης τους όταν παρακολουθούν εκπαιδευτικά προγράμματα κατάλληλα για την ηλικία τους εφόσον όμως οι γονείς τα παρακολουθούν μαζί τους καθώς μέσω της επανάληψης και της διάδρασης με τους γονείς, το παιδί κατακτά νέες γνώσεις.
Κατά τους ειδικούς, είναι επίσης σημαντικό οι γονείς να δημιουργούν μια ρουτίνα για το βρέφος και το παιδί που περιλαμβάνει και άλλα είδη παιχνιδιού και απασχόλησης που δεν περιλαμβάνουν οθόνες.
Και φυσικά, επισημαίνουν οι ερευνητές, γίνετε πρότυπο για τα παιδιά σας και περιορίστε και τον δικό σας χρόνο σας στην οθόνη.
Πηγή: Healthline.com