Οι διαταραχές σχετιζόμενες με την πανδημία, οι αυξανόμενες ανισότητες πρόσβασης σε εμβόλια και η μείωση των πόρων για εμβολιασμούς ρουτίνας, αφήνουν πολλά παιδιά απροστάτευτα κατά της ιλαράς και άλλων ασθενειών που μπορούν να αποτραπούν από τα εμβόλια.
Ο κίνδυνος μεγάλων επιδημίων έχει αυξηθεί, καθώς οι κοινότητες χαλαρώνουν τις πρακτικές κοινωνικής απόστασης και άλλα μέτρα πρόληψης για την COVID-19, που εφαρμόστηκαν τα δύο προηγούμενα χρόνια της πανδημιας. Επιπροσθέτως, με εκατομμύρια πρόσφυγες λόγω διαμάχων στην Ουκρανία, την Αιθιοποία, τη Σομαλία και το Αβγανιστά, οι διαταραχές στους εμβολιασμούς ρουτίνας, η έλλειψη καθαρού νερού και υγιεινής και ο συνωστισμός αυξάνουν τον κίνδυνο επιδημιών που μπορούν να αποφευχθύν μέσω των εμβολιασμών.
Σχεδόν 17.338 κρούσματα ιλαράς αναφέρθηκαν παγκοσμίως τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2022, σε σύγκριση με 9.665 κατά τους δύο πρώτους μήνες του 2021. Καθώς η ιλαρά είναι πολύ μεταδοτική, τα κρούσματα τείνουν να εμφανίζονται γρήγορα όταν τα επίπεδα εμβολιασμού μειώνονται. Οι υπηρεσίες ανησυχούν ότι τα κρούσματα ιλαράς θα μπορούσαν επίσης να προειδοποιήσουν για κρούσματα άλλων ασθενειών που δεν εξαπλώνονται τόσο γρήγορα.
Εκτός από την άμεση επίδρασή του στον οργανισμό, η οποία μπορεί να είναι θανατηφόρος, ο ιός της ιλαράς αποδυναμώνει επίσης το ανοσοποιητικό σύστημα και καθιστά ένα παιδί πιο ευάλωτο σε άλλες μολυσματικές ασθένειες όπως η πνευμονία και η διάρροια, ακόμη και για μήνες μετά την ίδια τη μόλυνση από ιλαρά μεταξύ εκείνων που επιβιώνουν. Τα περισσότερα κρούσματα συμβαίνουν σε περιβάλλοντα που έχουν αντιμετωπίσει κοινωνικές και οικονομικές δυσκολίες λόγω COVID-19, συγκρούσεων ή άλλων κρίσεων και έχουν χρόνια αδύναμα συστηματα Υγείας.
Το 2020, 23 εκατομμύρια παιδιά έχασαν τα βασικά παιδικά εμβόλια μέσω συνήθων υπηρεσιών υγείας, ο υψηλότερος αριθμός από το 2009 και 3,7 εκατομμύρια περισσότερα από το 2019.
Πολλοί χαμένοι εμβολιασμοί βάζουν σε κίνδυνο την υγεία των παιδιών
Μέχρι τον Απρίλιο του 2022, οι υπηρεσίες αναφέρουν 21 μεγάλες επιδημίες ιλαράς σε όλο τον κόσμο τους τελευταίους 12 μήνες. Τα περισσότερα κρούσματα ιλαράς αναφέρθηκαν στην Αφρική και την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Τα νούμερα είναι πιθανότατα υψηλότερα καθώς η πανδημία έχει διαταράξει τα συστήματα επιτήρησης παγκοσμίως, με πιθανή υποκαταγραφή.
Μέχρι τη 1η Απριλίου 2022, 57 εκστρατείες για την πρόληψη ασθενειών με εμβόλια σε 43 χώρες που ήταν προγραμματισμένες να πραγματοποιηθούν από την έναρξη της πανδημίας εξακολουθούν να αναβάλλονται, επηρεάζοντας 203 εκατομμύρια ανθρώπους, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι παιδιά. Από αυτές, οι 19 είναι εκστρατείες κατά της ιλαράς, οι οποίες θέτουν 73 εκατομμύρια παιδιά σε κίνδυνο ιλαράς λόγω των εμβολιασμών που δεν έκαναν. Στην Ουκρανία, η εκστρατεία αντιμετώπισης της ιλαράς του 2019 διεκόπη λόγω της πανδημίας COVID-19 και στη συνέχεια λόγω του πολέμου. Απαιτούνται εκστρατείες ρουτίνας και ενημέρωσης όπου είναι δυνατή η πρόσβαση για να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξουν επαναλαμβανόμενα κρούσματα όπως το 2017-2019, όταν υπήρχαν πάνω από 115.000 κρούσματα ιλαράς και 41 θάνατοι στη χώρα – αυτή ήταν η υψηλότερη συχνότητα στην Ευρώπη.
Κάλυψη άνω του 95% με δύο δόσεις του ασφαλούς και αποτελεσματικού εμβολίου ιλαράς μπορεί να προστατεύσει τα παιδιά από την ασθένεια. Ωστόσο, οι διαταραχές που σχετίζονται με την πανδημία του COVID-19 έχουν καθυστερήσει την εισαγωγή της δεύτερης δόσης του εμβολίου κατά της ιλαράς σε πολλές χώρες.