H επιτροπή φαρμάκων για ανθρώπινη χρήση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων συνέστησε τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας στο σκεύασμα Leqembi με δραστική ουσί τη lecanemab για τη θεραπεία της ήπιας γνωστικής εξασθένησης που σχετίζεται με προβλήματα μνήμης και σκέψης ή της ήπιας άνοιας λόγω της νόσου του Alzheimer (πρώιμη νόσος του Alzheimer) σε ασθενείς που έχουν μόνο ένα ή κανένα αντίγραφο της ApoE4, μιας συγκεκριμένης μορφής του γονιδίου για την απολιποπρωτεΐνη Ε.
Οι ασθενείς με μόνο ένα ή κανένα αντίγραφο της ApoE4 έχουν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν απεικονιστικές ανωμαλίες που σχετίζονται με το αμυλοειδές (ARIA) από ό,τι τα άτομα με δύο αντίγραφα της ApoE4. Η ARIA είναι μια αναγνωρισμένη σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια με το Leqembi που περιλαμβάνει οίδημα και πιθανή αιμορραγία στον εγκέφαλο.
Η CHMP του EMA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, στον περιορισμένο πληθυσμό που αξιολογήθηκε κατά την επανεξέταση, τα οφέλη του Leqembi όσον αφορά την επιβράδυνση της εξέλιξης των συμπτωμάτων της νόσου είναι μεγαλύτερα από τους κινδύνους του. Τον Ιούλιο του 2024, η επιτροπή είχε εκδώσει αρνητική γνώμη σχετικά με τη χρήση του Leqembi στον ευρύτερο πληθυσμό όλων των ασθενών με πρώιμη νόσο Αλτσχάιμερ.
Τα αποτελέσματα αυτών των αναλύσεων έδειξαν ότι μεταξύ των ασθενών που έλαβαν θεραπεία με Leqembi, το 8,9% των ασθενών με ένα ή κανένα αντίγραφο ApoE4 παρουσίασε ARIA-E, σε σύγκριση με το 12,6% όλων των ασθενών. Ομοίως, το 12,9% των ασθενών στον περιορισμένο πληθυσμό παρουσίασε ARIA-H σε σύγκριση με το 16,9% του ευρύτερου πληθυσμού.
Μεταξύ των ασθενών που έλαβαν εικονικό φάρμακο, τα ποσοστά ήταν 1,3% και 6,8% για ARIA-E και ARIA-H, αντίστοιχα, στον περιορισμένο πληθυσμό.
Τα οφέλη στον περιορισμένο πληθυσμό
Όσον αφορά την αποτελεσματικότητα, τα οφέλη του Leqembi στον περιορισμένο πληθυσμό συνάδουν με εκείνα που παρατηρήθηκαν στον ευρύτερο πληθυσμό. Για την επανεξέταση, η εταιρεία υπέβαλε ανάλυση υποομάδας των δεδομένων της κύριας μελέτης, η οποία περιελάμβανε 1.521 ασθενείς που έχουν ένα ή κανένα αντίγραφο ApoE4 σε σύνολο 1.795 ασθενών. Η κύρια μέτρηση της αποτελεσματικότητας ήταν η μεταβολή των γνωστικών και λειτουργικών συμπτωμάτων μετά από 18 μήνες, όπως μετρήθηκε με τη χρήση μιας κλίμακας αξιολόγησης της άνοιας, γνωστής ως CDR-SB. Η κλίμακα κυμαίνεται από 0 έως 18, με υψηλότερες βαθμολογίες να υποδηλώνουν μεγαλύτερη εξασθένιση.
Έπειτα από 18 μήνες θεραπείας, οι ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με Leqembi είχαν μικρότερη αύξηση της κλίμακας CDR-SB από εκείνους που έλαβαν εικονικό φάρμακο (1,22 έναντι 1,75), γεγονός που υποδηλώνει βραδύτερη γνωστική έκπτωση. Τα αποτελέσματα άλλων βασικών μετρήσεων ήταν παρόμοια με εκείνα που παρατηρήθηκαν με την κλίμακα CDR-SB.
Πρόσθετα μέτρα ασφαλείας
Η CHMP κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα οφέλη του Leqembi υπερτερούν των κινδύνων σε ασθενείς με ήπια γνωστική εξασθένηση ή ήπια άνοια λόγω της νόσου του Alzheimer με ένα ή κανένα αντίγραφο ApoE4, υπό την προϋπόθεση ότι εφαρμόζονται μέτρα ελαχιστοποίησης του κινδύνου για τη μείωση του κινδύνου σοβαρής και συμπτωματικής ARIA και την παρακολούθηση των συνεπειών της μακροπρόθεσμα.
Το Leqembi θα είναι διαθέσιμο μέσω προγράμματος ελεγχόμενης πρόσβασης για να διασφαλιστεί ότι το φάρμακο χρησιμοποιείται μόνο στον συνιστώμενο πληθυσμό ασθενών.
Οι ασθενείς θα πρέπει να υποβάλλονται σε μαγνητικές τομογραφίες για την παρακολούθηση της ARIA πριν από την έναρξη της θεραπείας και πριν από την 5η, 7η και 14η δόση του Leqembi. Μπορεί να χρειαστούν πρόσθετες μαγνητικές τομογραφίες ανά πάσα στιγμή κατά τη διάρκεια της θεραπείας, εάν οι ασθενείς εμφανίσουν συμπτώματα ARIA (όπως πονοκέφαλος, σύγχυση, οπτικές αλλαγές, ζάλη, ναυτία και δυσκολία στη βάδιση).
Για την αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με την ARIA και τη διασφάλιση της έγκαιρης ανίχνευσης και θεραπείας, η εταιρεία θα παράσχει έναν οδηγό και έναν κατάλογο ελέγχου για τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας, μια κάρτα συναγερμού για τους ασθενείς και προγράμματα κατάρτισης σχετικά με την ARIA για τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας. Επιπλέον, πρέπει να διενεργήσει μελέτη ασφάλειας μετά την έγκριση για τον περαιτέρω χαρακτηρισμό των ARIA-E και ARIA-H και την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των μέτρων ελαχιστοποίησης του κινδύνου. Η εταιρεία θα δημιουργήσει μια μελέτη μητρώου σε ολόκληρη την ΕΕ με ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με Leqembi, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εκτίμηση της συχνότητας εμφάνισης των ανεπιθύμητων ενεργειών, συμπεριλαμβανομένης της ARIA, και για τον προσδιορισμό της σοβαρότητάς τους. Η μελέτη μητρώου μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με την εξέλιξη των ασθενών στα επόμενα στάδια της νόσου Αλτσχάιμερ και τις πιθανές μακροπρόθεσμες συνέπειες της ARIA.
Όπως για όλες τις αξιολογήσεις, κατά τη διάρκεια της επανεξέτασης, η CHMP έλαβε επίσης υπόψη τις παρατηρήσεις ασθενών, φροντιστών, κλινικών ιατρών και οργανώσεων, οι οποίοι μοιράστηκαν τις απόψεις τους σχετικά με τις ανεκπλήρωτες ανάγκες των ασθενών με νόσο Αλτσχάιμερ και τα δεδομένα σχετικά με τη γνωστική έκπτωση και τους κινδύνους.
Περισσότερα για το Leqembi και τη νόσο του Alzheimer
Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μια μη αναστρέψιμη και προοδευτική διαταραχή του εγκεφάλου που επηρεάζει τη μνήμη, τη σκέψη και τη συμπεριφορά.
Το Leqembi περιέχει τη δραστική ουσία lecanemab και πρέπει να χορηγείται ως έγχυση (στάγδην) σε μια φλέβα μία φορά κάθε δύο εβδομάδες. Η δραστική ουσία στο Leqembi, η λεκανεμάμπη, είναι ένα μονοκλωνικό αντίσωμα (ένας τύπος πρωτεΐνης) που προσκολλάται σε μια ουσία που ονομάζεται αμυλοειδές βήτα, η οποία σχηματίζει πλάκες στον εγκέφαλο των ασθενών με νόσο Αλτσχάιμερ. Προσκολλώντας στο αμυλοειδές βήτα, το Leqembi μειώνει τις πλάκες αμυλοειδούς στον εγκέφαλο.
Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες με το Leqembi περιλαμβάνουν αντιδράσεις που σχετίζονται με την έγχυση, ARIA-H, ARIA-E και πονοκέφαλο. Το Leqembi δεν πρέπει να χρησιμοποιείται από άτομα που λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή, καθώς αυτό θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης ARIA-H και αιμορραγιών στον εγκέφαλο.