Σε πλήρη εξέλιξη είναι οι προσπάθειες του Υπουργείου Υγείας για τη διαχείριση των πολλαπλών ζητημάτων που ταλανίζουν το χώρο του Φαρμάκου, με τον Άδ. Γεωργιάδη να επιταχύνει τις διαδικασίες από την πρώτη στιγμή της ανάληψης του χαρτοφυλακίου.
Η ανάγκη για έλεγχο και εξορθολογισμό της φαρμακευτικής δαπάνης είναι επιτακτική, με τον νέο Υπουργό Υγείας να προωθεί μια σειρά από μέτρα για τη μείωση της υπέρβασης και κατ’ επέκταση του clawback, δίνοντας όμως προτεραιότητα στις διαρθρωτικές αλλαγές, όπως έχει γράψει το News4Health.
Το «κλείδωμα» των πρωτοκόλλων συνταγογράφησης και η εφαρμογή «κοφτών» είναι το βασικότερο εξ αυτών. Αυτό στην πράξη σημαίνει πως οι γιατροί θα πρέπει να ακολουθούν τις «γραμμές» συνταγογράφησης, δηλαδή θα πρέπει να «γράφουν» φάρμακα πρώτης γραμμής, συνήθως καθιερωμένες θεραπείες (συνήθως οικονομικότερες λόγω και των ετών που κυκλοφορούν), ενώ θα περνούν στις επόμενες «γραμμές», μόνο όταν δεν επιτυγχάνονται οι θεραπευτικοί στόχοι.
Παράλληλα, ο στόχος μείωσης του clawback περνάει και από το RRF. Άλλωστε, η χώρα μας έχει δεσμευτεί για τον περιορισμό του, με διαφορετικούς στόχους ανά χρονιά. Για το 2024, η υπέρβαση της δαπάνης θα έπρεπε να έχει περιοριστεί κατά 300 εκατ. ευρώ (σε σχέση με το 2020). Το ποσό αυτό αναμένεται να προστεθεί εμπροσθοβαρώς για το 2024, με την προσθήκη άλλων 50 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τις πληροφορίες.
Αντίστοιχα, αναμένονται να ληφθούν και μέτρα που θα αγγίζουν το πεδίο της τιμολόγησης των φαρμακευτικών προϊόντων (διαβάστε σχετικά).
Αύξηση της διείσδυσης των γενοσήμων
Σημαντικό βήμα στην πορεία προς τον εξορθολογισμό της δαπάνης κρίνεται η αξιοποίηση των γενοσήμων φαρμάκων, στα οποία η χώρα μας έχει ισχυρή παρουσία χάρη στην ελληνική φαρμακοβιομηχανία.
Ωστόσο, η προσπάθεια αύξησης της διείσδυσης των γενοσήμων στην ελληνική αγορά δεν έχει καταφέρει να αποδώσει καρπούς. Όπως αναφέρουν με νόημα στο News4Health, πηγές του Υπ. Υγείας, το σχετικό ποσοστό ελάχιστα αυξήθηκε από τη μια θητεία του Άδ. Γεωργιάδη έως την άλλη.
Σύμφωνα με πληροφορίες, του News4Health λοιπόν, προωθούνται αποφάσεις που στοχεύουν στην αύξηση του ποσοστού που αντιστοιχεί στο σύνολο της δαπάνης για τον ΕΟΠΥΥ για τα γενόσημα από το 15% στο 30%.
Σε αυτή την κατεύθυνση θα είναι και μια σημαντική αλλαγή που θα δίνει στους γιατρούς δυνατότητα συνταγογράφησης περισσότερων γενοσήμων.
Για την πλειονότητα των φαρμάκων οι γιατροί πρέπει να «γράφουν» δραστική ουσία και όχι εμπορική. Ειδικότερα, μόλις 15% των φαρμάκων που συνταγογραφούν πρέπει να είναι με εμπορική ονομασία. Συστάσεις μπορούσαν να γίνουν αλλά ο φαρμακοποιός θα μπορούσε να δώσει οποιοδήποτε φάρμακο της ίδιας δραστικής, με προτεραιότητα στις πιο οικονομικές επιλογές. Επρόκειτο για μια απόφαση που στόχο είχε την αύξηση της διάθεσης οικονομικότερων, κυρίως γενόσημων, φαρμάκων.
Ωστόσο, τα αποτελέσματα φαίνεται πως δεν ήταν τα αναμενόμενα. Έτσι, σύμφωνα με πληροφορίες του News4Health, προωθείται αύξηση της συνταγογράφησης με εμπορική ονομασία των γενοσήμων κατά 15% ώστε να φθάσει στο 30%.
Τέλος στην εξομοίωση ασφαλιστικής και λιανικής τιμής
Νέα δεδομένα ισχύουν στον υπολογισμό της συμμετοχής των ασθενών σε μια ομάδα γενόσημων από την αρχή του έτους.
Γενικά, ο ασφαλισμένος καταβάλλει το ποσοστό συμμετοχής που του αντιστοιχεί (10% και 25%), ενώ αν το κόστος του φαρμάκου υπερβαίνει την τιμή αποζημίωσης, τότε καταβάλλει και τη διαφορά μεταξύ ασφαλιστικής τιμής αποζημίωσης και λιανικής τιμής.
Η ασφαλιστική τιμή για φάρμακα χωρίς προστασία πατέντας (οff patent και γενόσημα), με τη σειρά της, υπολογίζεται με βάση το πιο φτηνό σκεύασμα στην κατηγορία. Συνεπώς, η ασφαλιστική τιμή σε γενικές γραμμές αντιστοιχεί στην τιμή του πιο φτηνού γενόσημου.
Από τον κανόνα αυτό εξαιρούνταν, μέχρι πρότινος, τα γενόσημα φάρμακα, για τα οποία η λιανική τιμή εξισωνόταν με την ασφαλιστική τιμή, πάνω στην οποία υπολογιζόταν και η συμμετοχή του ασθενούς.
Με νομοθετική ρύθμιση του Ιουλίου του 2022, το πλαίσιο θα άλλαζε εφαρμόζοντας ενιαίο κανόνα για τον υπολογισμό της συμμετοχής του ασθενούς για όλα τα φάρμακα, χωρίς την πρόβλεψη εξομοίωσης της λιανικής με την ασφαλιστική τιμή. Με μια σειρά αποφάσεων όμως η έναρξη ισχύος αυτής της αλλαγής είχε παγώσει. Η απόφαση, που υπέγραφε ο πρώην Υπ. Υγείας, Μ. Χρυσοχοΐδης δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο του 2023, μεταθέτοντας την έναρξη ισχύος της κατάργησης της εξομοίωσης στην 1η Ιανουαρίου του 2024.
Νέα απόφαση από τον νέο Υπουργό δεν έχει υπάρξει, οπότε τίθεται σε ισχύ ο νέος κανόνας και πλέον οι ασφαλισμένοι καλούνται να καλύψουν και τη διαφορά μεταξύ της λιανικής τιμής και της τιμής αποζημίωσης όταν το φάρμακο που λαμβάνουν είναι ακριβότερο από την τιμή αναφοράς, οδηγώντας σε αύξηση της έμμεσης συμμετοχής τους (θεσμοθετημένη συμμετοχή + διαφορά Λ.Τ. με Α.Τ.).
Μάλιστα, οι πληροφορίες αναφέρουν πως ο κ. Γεωργιάδης έχει ήδη δώσει εντολή να αλλάξει ο υπολογισμός της συμμετοχής των ασθενών στα γενόσημα στο σύστημα της Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης.
Στην πράξη, η πρακτική αυτή έως τώρα σήμαινε πως η σχετική δαπάνη του ΕΟΠΥΥ ήταν κατά περίπου 30 εκατ. ευρώ μεγαλύτερη, λόγω της εξίσωσης λιανικής με την ασφαλιστική τιμή, ποσό βέβαια που μετακυλιόταν στο clawback που καταβάλλουν οι φαρμακευτικές εταιρείες.
Εκτιμήσεις πάντως αναφέρουν πως αυτό το ποσό δεν μεταφράζεται στην πράξη σε ιδιαίτερη επιβάρυνση για τους ίδιους τους ασθενείς σε μηνιαία βάση.