Αλλαγές στη διαδικασία έκτακτης εισαγωγής σπάνιων ή σε έλλειψη φαρμάκων από το ΙΦΕΤ, που προωθούνται, «φουντώνουν και πάλι την ανησυχία σε ασθενείς και τις οικογένειες τους, για τη διασφάλιση της πρόσβασης στις θεραπείες.
Θυμίζουμε πως την περασμένη άνοιξη, ο ΕΟΦ, που είναι και ο μοναδικός μέτοχος του ΙΦΕΤ, με απόφαση του είχε επιβάλλει πρόστιμο και ποινή αναστολής της δυνατότητας του Ινστιτούτου να εισάγει εκτάκτως φάρμακα, μία εκ των βασικών δραστηριοτήτων του Ινστιτούτου, για παράβαση της κείμενη νομοθεσίας και ήταν οι κυρώσεις που προκάλεσαν έντονο προβληματισμό. Με παρέμβαση του Υπ. Υγείας η απόφαση δεν είχε εφαρμοστεί (διαβάστε σχετικά). Σύμφωνα με όσα καταγγέλλονται, τώρα γίνεται προσπάθεια να ανατραπεί ολόκληρο το πλαίσιο λειτουργίας έκτακτης εισαγωγής φαρμάκων.
Ειδικότερα, με απόφαση της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσιών Συμβάσεων ορίζεται πως το ΙΦΕΤ θα μπορεί να προμηθεύεται φάρμακα έκτακτης εισαγωγής, ακολουθώντας όμως τις διαδικασίες που προβλέπει νόμος του 2016, σύμφωνα με τον οποίο οι οργανισμοί δημόσιου δικαίου θα πρέπει να ακολουθούν διαγωνιστικές διαδικασίες για τις όποιες προμήθειες.
Κύκλοι του ΙΦΕΤ διευκρινίζουν, όμως, πως οι διαγωνιστικές διαδικασίες που περιγραφεί ο εν λόγω νόμος, δεν αφορούν στην προμήθεια υλικών και υπηρεσιών για εμπορική ή παραγωγική δραστηριότητα, χωρίς την απαίτηση ταχύτητας ή αποδοτικότητας. Η έκτακτη εισαγωγή φαρμάκων, αντιθέτως, χαρακτηρίζεται εμπορική δραστηριότητα, με βασικό χαρακτηριστικό την ταχύτητα και την αποδοτικότητα.
Συνεπώς, εκφράζονται φόβοι πως μια αλλαγή του τρόπου λειτουργίας του ΙΦΕΤ κατά αυτόν τον τρόπο θα επηρεάσει συνολικά τη διάθεση φαρμάκων έκτακτης εισαγωγής στη χώρα.
Για παράδειγμα, ακόμη και οι ατομικές θεραπείες, που εξυπηρετούνται μέσω έκτακτης εισαγωγής, δε θα μπορούν να εκτελούνται ανά ασθενή, αλλά θα ακολουθείται μια χρονοβόρα διαδικασία, στο πλαίσιο της οποίας απαιτείται συνολικός ετήσιος προγραμματισμός, διεθνής ετήσιος διαγωνισμός και έγκριση από το ελεγκτικό συνέδριο πριν ακόμη γίνει η παραγγελία.
Ακόμη και η προμήθεια αντιδότων για δηλητήρια εκτιμάται ότι θα καθυστερείτε, ειδικά σε περιόδους έξαρσης. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελούν οι αντιοφικοί οροί, οι οποίοι έρχονται μέσω έκτακτης εισαγωγής, αφού ο ετήσιος διαγωνισμός που διενεργεί το Ινστιτούτο ΠΑΣΤΕΡ αποβαίνει άγονος.
Αντίστοιχα, εκτιμάται ότι η διενέργεια δημόσιων διαγωνισμών θα οδηγήσει σε καθυστέρηση της έκτακτης εισαγωγής μορφίνης και πεθιδίνης, απαραίτητα για κάθε χειρουργείο, τα οποία διατίθενται από το ΙΦΕΤ μέσω έκτακτης εισαγωγής, επίσης γιατί ο ετήσιος διαγωνισμός που διενεργεί το Υπ. Υγείας φέρεται να αποβαίνει άγονος.
Προβληματισμός επικρατεί και για θέμα της επάρκειας γ-σφαιρίνης, που ήδη συναντά δυσκολίες λόγω σπανιότητας. Δεν αποκλείεται, δε, εν μέσω αυτών γραφειοκρατικών διαδικασιών και οι ίδιοι οι προμηθευτές να αποφεύγουν να συμμετέχουν σε διαγωνισμούς.
Πάντως, αξίζει να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με πληροφορίες, το Ινστιτούτο διέθεσε το 2021 περισσότερες από 480 δραστικές ουσίες για 70 θεραπευτικές κατηγορίες, ενώ μειώθηκαν και οι τιμές σε 140 είδη, εξοικονομώντας πάνω από 14 εκατ. ευρώ για τα δημόσια ταμεία.
Παράλληλα, έχει ήδη προωθηθεί η ψηφιοποίηση των εσωτερικών διαδικασιών και οι παραγγελιές λαμβάνονται και στέλνονται ψηφιακά, ενώ έχει αναπτυχθεί πλαίσιο πιστοποίησης ISO για όλα τα τμήματα του ΙΦΕΤ και έχει ιδρυθεί Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου.
«Αγκάθι» και η δαπάνη του ΙΦΕΤ
Το θέμα της ανεξέλεγκτης ανόδου της φαρμακευτικής δαπάνης και των πιθανών αλλαγών σε όσα πρόσφατα νομοθετήθηκαν για τον επιμερισμό του προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ για το Φάρμακο, θα βρεθεί στο επίκεντρο συνάντησης μεταξύ του Θ. Πλεύρη και των εκπροσώπωντων φαρμακευτικών εταιρειών, όπως έγραψε το News4Health. Μεταξύ των θεμάτων που θα τεθούν αναμένεται να είναι και το ζήτημα της δαπάνης του ΙΦΕΤ για τα φάρμακα
Με τον επιμερισμό του προϋπολογισμού, το clawback, το ποσό του μηχανισμού αυτόματης επιστροφής της υπέρβασης της δαπάνης, επιμεριζόταν στο σύνολο της αγοράς, που αφορά στην προμήθεια των φαρμάκων του ΙΦΕΤ, θα πέσει στο κομμάτι των λεγόμενων ΦΥΚ, των φαρμάκων σοβαρών παθήσεων. Πρόκειται για το κομμάτι της δαπάνης που προβλέπεται ότι θα δεχθεί και τις μεγαλύτερες πιέσεις, από τις αλλαγές, καθιστώντας την αγορά μη βιώσιμη και εγείροντας εμπόδια στην πρόσβαση των ασθενών σε νέες θεραπείες. Η δαπάνη των φαρμάκων του ΙΦΕΤ, που εκτιμάται μεταξύ 80 και 100 εκατ. ευρώ ετησίως, αναμένεται να επιβαρύνει περαιτέρω την εν λόγω κατηγορία του προϋπολογισμού.