Τι είναι burn out
Το burn out πρόκειται για κάτι παραπάνω από μια απλή υπερκόπωση, είναι το λεγόμενο σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης και μπορεί κυριολεκτικά να ρίξει κάποιον στα...πατώματα.
«Πρέπει να μάθουμε να λέμε όχι για να το αποφύγουμε» εξήγησε στο news4health.gr η Ευαγγελία Μανδουράρη Ροντογιάννη, κλινική ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια και τόνισε ότι «δεν είναι κάτι το οποίο περνά σε μια μέρα».
Η κ.Μανδουράρη μας περιέγραψε πώς αισθάνεται κάποιος με αυτό το σύνδρομο. Όπως είπε αρχικά «χτυπά» τον ψυχοσυναισθηματικό μας κόσμο και μπορεί να γίνουμε ευερέθιστοι, ανήσυχοι, οργισμένοι ακόμα και αφηρημένοι. «Η αποστασιοποίηση είναι θα έλεγα το πρώτο σημάδι. Δεν θέλουμε να επικοινωνήσουμε με τους συνεργάτες μας, τους φίλους και την οικογένειά μας».
Όπως εξήγησε η ειδικός συνήθως αν όχι τις περισσότερες φορές νιώθουμε ότι δεν μας αρέσει η δουλειά μας και η παραγωγικότητά μας πέφτει. Αργότερα η εξουθένωση «χτυπά» και το σώμα μας. Τα συμπτώματα ποικίλουν. Μπορεί κάποιος να έχει αυξημένη πίεση, καρδιαγγειακά νοσήματα, ακόμα και γενικευμένη αγχώδη διαταραχή και σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί και φαρμακευτική αγωγή και νοσηλεία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε κάποιες περιπτώσεις ο οργανισμός μας μπορεί να χρειαστεί δύο χρόνια ή και περισσότερο ώστε να «συνέλθει» μας είπε η ειδικός τονίζοντας μας ότι αυτό δεν είναι απόλυτο καθώς κάθε οργανισμός λειτουργεί διαφορετικά.
Μπορεί το burn out να μας οδηγήσει σε κατάθλιψη;
Η επαγγελματική εξουθένωση έρχεται ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης πίεσης ενω συνήθως αυξάνει το αίσθημα της μελαγχολίας και τους στρες. Στην ερώτηση του news4healh.gr αν μπορεί να μας οδηγήσει σε κατάθλιψη η ειδικός θέλησε να διευκρινίσει ότι το σύνδρομο αυτό δεν συνδέεται με αυτή την ασθένεια.«Υπάρχουν κοινά στοιχεία μεταξύ της κατάθλιψης και του burn out, ωστόσο δεν πρέπει να συγχέονται» είπε.
Παγκόσμιο φαινόμενο με ανησυχητικές διαστάσεις
Και ναι, το burn out «χτυπά» πολύ τις ανεπτυγμένες χώρες και την ΕΕ. Όπως δείχνουν τα νεότερα στοιχεία δεν παρατηρείται μόνο τους Ιάπωνες. Πρόσφατη έρευνα του Παγκόσμιου οργανισμού Υγείας σε συνεργασία με την Διεθνή Οργάνωση Εργασίας παρατήρησε ότι εκείνοι που εργάζονται πάνω από 55 ώρες ή και περισσότερο την εβδομάδα έχουν 35% μεγαλύτερη πιθανότητα να πάθουν εγκεφαλικό και 17% μεγαλύτερη πιθανότητα να πεθάνουν από καρδιαγγειακό νόσημα σε σύγκριση με εκείνους που η εργασία τους δεν ξεπερνά τις 35 με 40 ώρες.
Η κ.Μανδουράρη θέλησε να επισημάνει πάντως ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει κατηγοριοποιήσει το σύνδρομο αυτό ως επαγγελματικό φαινόμενο και το έχει συμπεριλάβει στην 11η Αναθεώρηση της διεθνούς ταξινόμησης των ασθενειών (ICD-11).
Πώς μπορούμε να ξεφύγουμε από αυτό
Στην ερώτηση σχετικά με τι θα μπορούσε να κάνει κάποιος ο οποίος βρίσκεται σε αυτή την κατάσταση, ώστε να ξεφύγει, η ειδικός υπογράμμισε ότι η πρόληψη είναι πολύ σημαντική και ότι πρέπει να παίρνουμε τα μέτρα μας ώστε να μην φτάνουμε σε αυτή την κατάσταση. Επειδή ωστόσο δεν είναι λίγοι εκείνοι που βρίσκονται εκεί έξω οι οποίοι δεν έχουν φροντίσει τον εαυτό τους, ώστε να μην καταλήξουν σε αυτό το σημείο, η ειδικός εξήγησε ότι τα όρια είναι το «κλειδί» που μας βγάλει από αυτό το «τριπάκι» της επαγγελματικής εξουθένωσης. Όπως είπε η ίδια: «Πρέπει να μάθουμε να λέμε όχι. Να φροντίσουμε τον εαυτό μας και να αφήνουμε χρόνο για μας. Να έχουμε κατά νου ότι το Σαββατοκύριακο είναι ιερό, ότι οι στιγμές της ξεκούρασής μας, η αυτοφροντίδα είναι σημαντική για την υγεία μας».
Το ίδιο θέλησε να υπογραμμίσει μετά από ερώτηση του news4health.gr σχετικά με την σωστή διαχείριση του απαιτητικού συναδέλφου και του «ζόρικου» αφεντικού που συνεχίζει να πιέζει τον εργαζόμενο ώστε να δουλέψει παραπάνω από όσο αντέχει. «Πρέπει να μάθουμε να βάζουμε όρια. Να προγραμματίσουμε τα όριά μας από την αρχή ειδικά στην περίπτωση που δεν έχουμε μάθει να βάζουμε όρια».
Η ειδικός εξήγησε επίσης ότι το διάλειμμα και το πρόγραμμα είναι πολύ σημαντικά. Πρέπει να έχουμε κατά νου ότι δεν πρέπει να ξεφεύγουμε από το ωράριο μας, ώστε να μπορούμε να είμαστε τόσο υγιής, όσο αποδοτικοί στην εργασία μας ενώ τόνισε ότι η ψυχοθεραπεία μπορεί να μας δώσει τα εφόδια ώστε να καταφέρουμε να βάλουμε εκείνα τα όρια τα οποία οι άλλοι προσπαθούν να «σπάσουν».
Η Ευαγγελία Μανδουράρη είναι κλινική ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια και έχει MSc στην εγκληματολογική ψυχολογία.
Περισσότερες πληροφορίες για την ειδικό στο http://www.pronoisi.gr/poioi-eimaste/