Αντίθετα, δίαιτες πλούσιες σε φρούτα και λαχανικά, όπως η μεσογειακή διατροφή, συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Μια πρόσφατη έρευνα ωστόσο οδήγησε στην εκτίμηση ότι ίσως η διατροφή μας παίζει ρόλο και στο πεδίο της πρόληψης.
Ασβέστιο και καρκίνος του παχέος εντέρου
Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature CommunicationsTrusted Source τον Ιανουάριο του 2025 διαπίστωσε ότι η τακτική κατανάλωση τροφών και ροφημάτων που είναι πλούσια σε ασβέστιο συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου του παχέος εντέρου.
Η έρευνα, με επικεφαλής ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ανέλυσε δεδομένα από περισσότερους από 542.000 συμμετέχοντες.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα που προέκυψαν, άτομα που κατανάλωναν σε τακτική βάση γαλακτοκομικά προϊόντα όπως γάλα και γιαούρτι και τροφές πλούσιες σε ριβοφλαβίνη, μαγνήσιο, φώσφορο και κάλιο, φάνηκε να κινδυνεύουν λιγότερο από την πιθανότητα να προσβληθούν από καρκίνο του παχέος εντέρου.
Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι όσοι κατανάλωναν το ισοδύναμο ενός επιπλέον ποτηριού γάλα κάθε μέρα, δηλαδή 300 χιλιοστόγραμμα (mg) ασβεστίου, διέτρεχαν 17% χαμηλότερο κίνδυνο για το συγκεκριμένο είδος καρκίνου.
Γιατί όμως το ασβέστιο μπορεί να γίνει ασπίδα προστασίας του εντέρου μας έναντι του καρκίνου;
Σύμφωνα με τον Tom Sanders, PhD, ομότιμο καθηγητής διατροφής και διαιτολογίας στο King's College του Λονδίνου «μια θεωρία είναι ότι το ασβέστιο μπορεί να δεσμεύεται με ελεύθερα χολικά οξέα στο έντερο, αποτρέποντας τις επιβλαβείς επιπτώσεις τους στον βλεννογόνο του εντέρου».
Φυτικές ίνες: Οι φρουροί του γαστρεντερολογικού συστήματος
Προηγούμενες έρευνες είχαν επίσης υποδείξει ότι τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, όπως τα λαχανικά, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα φρούτα και οι ξηροί καρποί, μπορούν να έχουν προστατευτική δράση έναντι του καρκίνου του παχέος εντέρου.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature MetabolismTrusted Source τον Ιανουάριο του 2025 έρχεται τώρα να δώσει περισσότερα στοιχεία για τον πιθανό μηχανισμό πίσω από αυτό το προστατευτικό αποτέλεσμα.
Οι επιστήμονες της νεότερης έρευνας, διαπίστωσαν ότι όταν τα βακτήρια του εντέρου διασπούν τις φυτικές ίνες, παράγουν δύο τύπους μορίων που ονομάζονται λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας τα οποία ίσως είναι ο αποτρεπτικός παράγοντας για την εμφάνιση καρκίνου.
«Αυτά τα λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας, μπορούν να επηρεάσουν τη δραστηριότητα τόσο των γονιδίων που προάγουν τον καρκίνο όσο και των γονιδίων που τον καταστέλλουν, τροποποιώντας τις ιστόνες, τις πρωτεΐνες που βοηθούν στη μορφοποίηση του DNA», εξηγεί ο Şebnem Ünlüişler, μηχανικός γενετικής στο London Regenerative Institute.
Η παραπάνω βιολογική διαδικασία «μπλοκάρει τα ένζυμα που ονομάζονται αποακετυλάσες ιστόνης, οδηγώντας σε αλλαγές του DNA που μπορεί να επιβραδύνουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων ή ακόμη και να προκαλέσουν την καταστροφή τους», διευκρινίζει.
Καφές και καρκίνος κεφαλής και τραχήλου
Ίσως το πιο αναπάντεχο πρόσφατο εύρημα ήταν αυτό που συσχέτισε την κατανάλωση τουλάχιστον 4 φλιτζανιών καφέ την ημέρα με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του τραχήλου και της κεφαλής.
Η μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό CancerTrusted Source ανέλυσε συγκεντρωτικά δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων 14 μελετών με περιπτώσεις ελέγχου σε ατομικό επίπεδο.
Μάλιστα, η προστατευτική δράση που αποδίδεται στην κατανάλωση καφέ φαίνεται να εκτείνεται και στους καρκίνους του στόματος και του φάρυγγα.
«Μεγαλύτερη επίδραση παρατηρήθηκε στις περιπτώσεις ημερήσιας κατανάλωσης περισσότερων των τεσσάρων φλιτζανιών καφέ», δηλώνει ο ωτορινολαρυγγολόγος Kanwar Kelley, MD, ο οποίος δεν συμμετείχε στην μελέτη. Ωστόσο προειδοποιεί ότι η συγκεκριμένη ποσότητα καφέ μπορεί να είναι υπερβολική για ορισμένους ανθρώπους.
«Όσοι είναι ευαίσθητοι στην καφεΐνη πιθανότατα θα δυσκολευτούν να πιουν τόσο πολύ καφέ προκειμένου να επωφεληθούν των συμπερασμάτων της μελέτης. Μπορούμε να απολαμβάνουμε τον καφέ μας, αλλά δεν χρειάζεται να προσπαθούμε να πίνουμε περισσότερο από το συνηθισμένο για να προστατευτούμε από τον καρκίνο της κεφαλής και του τραχήλου» επισημαίνει χαρακτηριστικά.
Πηγές: nature.com, acsjournals.onlinelibrary.wiley.com, medicalnewstoday.com