Νέο σχέδιο νομοθεσίας προωθείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τα παιδικά παιχνίδια ως απάντηση σε μια σειρά αναδυόμενων προκλήσεων, όπως οι κίνδυνοι που σχετίζονται με τα ψηφιακά παιχνίδια και η έξαρση των ηλεκτρονικών αγορών.
Σε ό,τι αφορά το τελευταίο, ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στο να ελέγχονται αυτά για τυχόν καρκινογόνες ουσίες, ενδοκρινικούς διαταράκτες ή PFAS, καθώς κάποιες χώρες από τις οποίες γίνονται εισαγωγές δεν έχουν σαφές πλαίσιο ελέγχου για τέτοιες ουσίες.
Το βράδυ της Πέμπτης, οι εκπρόσωποι του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία σχετικά με τους νέους κανόνες της ΕΕ για την ασφάλεια των παιχνιδιών, ώστε να ενισχυθεί η προστασία της υγείας και της ανάπτυξης των παιδιών. Η συμφωνία ενισχύει τον ρόλο των οικονομικών φορέων στη βελτίωση της ασφάλειας των παιχνιδιών και αποσαφηνίζει τις απαιτήσεις για τις προειδοποιήσεις ασφαλείας και το ψηφιακό διαβατήριο προϊόντος (DPP). Διευρύνει δε και τον κατάλογο των απαγορευμένων ουσιών στα παιχνίδια.
Απαγόρευση των επιβλαβών χημικών ουσιών
Εκτός από την υφιστάμενη απαγόρευση των καρκινογόνων, μεταλλαξιογόνων ή τοξικών για την αναπαραγωγή (CRM) ουσιών, το συμφωνηθέν κείμενο απαγορεύει επίσης χημικές ουσίες που ενέχουν ιδιαίτερους κινδύνους για τα παιδιά, όπως ενδοκρινικούς διαταράκτες, ουσίες επιβλαβείς για το αναπνευστικό σύστημα και χημικές ουσίες που είναι τοξικές για το δέρμα και άλλα όργανα. Κατόπιν επιμονής του Κοινοβουλίου, οι νέοι κανόνες θα απαγορεύσουν την προβλεπόμενη χρήση των υπερφθοριωμένων αλκυλιωμένων ουσιών (PFAS) και των πιο επικίνδυνων τύπων δισφαινολών. Τα αλλεργιογόνα αρώματα θα απαγορευτούν στα παιχνίδια που προορίζονται να τοποθετηθούν στο στόμα για παιδιά κάτω των 36 μηνών.
Αξιολόγηση της ασφάλειας
Πριν από τη διάθεση ενός παιχνιδιού στην αγορά, οι κατασκευαστές θα πρέπει να διενεργούν αξιολόγηση ασφάλειας για όλους τους πιθανούς κινδύνους - χημικούς, φυσικούς, μηχανικούς και ηλεκτρικούς. Η αξιολόγηση θα πρέπει επίσης να ελέγχει την αναφλεξιμότητα, την υγιεινή και τη ραδιενέργεια των παιχνιδιών και να λαμβάνει υπόψη τα ειδικά τρωτά σημεία των παιδιών. Για παράδειγμα, οι κατασκευαστές θα πρέπει, κατά περίπτωση, να διασφαλίζουν ότι τα ψηφιακά παιχνίδια δεν εγκυμονούν κινδύνους για την ψυχική υγεία των παιδιών - όπως ζήτησαν οι διαπραγματευτές του Κοινοβουλίου.
Οικονομικοί φορείς και διαδικτυακές αγορές
Οι συμφωνηθέντες κανόνες αποσαφηνίζουν τις υποχρεώσεις των οικονομικών φορέων, όπως οι κατασκευαστές, οι εισαγωγείς και οι διανομείς. Αυτό περιλαμβάνει επίσης τους παρόχους υπηρεσιών εκπλήρωσης (εταιρείες που είναι υπεύθυνες για την αποθήκευση, τη συσκευασία και την αποστολή παιχνιδιών). Εισήχθησαν επίσης αλλαγές για την ευθυγράμμιση του συμφωνηθέντος κειμένου με άλλη νομοθεσία, όπως ο γενικός κανονισμός για την ασφάλεια των προϊόντων, το πλαίσιο οικολογικού σχεδιασμού και ο νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες.
Το κείμενο αποσαφηνίζει τις απαιτήσεις για τις διαδικτυακές αγορές, αντικατοπτρίζοντας τον αυξανόμενο ρόλο τους στην πώληση και προώθηση παιχνιδιών. Για παράδειγμα, οι αγορές θα πρέπει να σχεδιάζουν τις πλατφόρμες τους έτσι ώστε να επιτρέπουν στους πωλητές να εμφανίζουν τη σήμανση CE, τις προειδοποιήσεις ασφαλείας και έναν σύνδεσμο (όπως έναν κωδικό QR) προς το ψηφιακό διαβατήριο του προϊόντος, ο οποίος θα είναι ορατός πριν από την ολοκλήρωση της αγοράς.
Ψηφιακό διαβατήριο προϊόντος
Όλα τα παιχνίδια που πωλούνται στην ΕΕ θα πρέπει να φέρουν ένα ευδιάκριτο ψηφιακό διαβατήριο προϊόντος (DPP) που θα δείχνει τη συμμόρφωση με τους σχετικούς κανόνες ασφαλείας. Το DPP θα ενισχύσει την ιχνηλασιμότητα των παιχνιδιών και θα καταστήσει την εποπτεία της αγοράς και τους τελωνειακούς ελέγχους απλούστερους και αποτελεσματικότερους. Θα προσφέρει επίσης στους καταναλωτές εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες και προειδοποιήσεις για την ασφάλεια, μέσω ενός κωδικού QR, για παράδειγμα.
Ένα στα πέντε προϊόντα που αποσύρονται είναι παιχνίδι
Η εισηγήτρια Marion Walsmann (ΕΛΚ, Γερμανία) δήλωσε: «Παρόλο που έχουμε ήδη τα ασφαλέστερα παιχνίδια στον κόσμο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα στα πέντε προϊόντα που έχουν κατηγοριοποιηθεί ως επικίνδυνα και αποσυρθεί από την αγορά από την ΕΕ ήταν ένα παιχνίδι. Επομένως, ήταν πολύ σημαντικό να αναθεωρηθεί η οδηγία του 2009 για την ασφάλεια των παιχνιδιών. Μειώνουμε τους κινδύνους που εγκυμονούν οι επικίνδυνες χημικές ουσίες στα παιχνίδια και εξασφαλίζουμε καλύτερη επισήμανση, μεταξύ άλλων και στο διαδικτυακό λιανεμπόριο. Έχουμε επίσης διασφαλίσει το μέλλον του κανονισμού: η Επιτροπή θα είναι σε θέση να αντιδράσει ταχύτερα στα νέα επιστημονικά ευρήματα σχετικά με τις χημικές ουσίες. Ο νέος κανονισμός για την ασφάλεια των παιχνιδιών στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα: για την προστασία των παιδιών μας, τον θεμιτό ανταγωνισμό και την Ευρώπη ως επιχειρηματικό χώρο.»
Επόμενα βήματα
Το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έχουν συνάψει «συμφωνία για πρόωρη δεύτερη ανάγνωση» (η διαπραγμάτευση πραγματοποιήθηκε μετά την έγκριση της πρώτης ανάγνωσης του Κοινοβουλίου στην ολομέλεια). Το Συμβούλιο αναμένεται τώρα να εγκρίνει επίσημα τη συμφωνία αυτή και το Κοινοβούλιο θα πρέπει στη συνέχεια να εγκρίνει το κείμενο στην ολομέλεια, σε δεύτερη ανάγνωση.Ο κανονισμός θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ. Στη συνέχεια, τα κράτη μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους 54 μήνες για να συμμορφωθούν με τις διατάξεις του.