Μόλις εμφανιστούν τα συμπτώματα, η πάθηση μετατρέπεται πια σε δια βίου νόσημα –και ενώ υπάρχουν τρόποι διαχείρισης των συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια των εξάρσεων, δεν υπάρχει επί του παρόντος θεραπεία.
Τα ακριβή αίτια της νόσου του Crohn είναι άγνωστα. Οι γιατροί εκτιμούν ότι πρόκειται για πολυπαραγοντική πάθηση που εξαρτάται από γενετικά και περιβαλλοντικά στοιχεία. Έρευνες έχουν δείξει επίσης ότι το μικροβίωμα του εντέρου παίζει καθοριστικό ρόλο στην εμφάνιση της.
Ο ρόλος του μικροβιώματος
Το μικροβίωμα του εντέρου είναι ένας κόσμος τρισεκατομμυρίων βακτηρίων, ιών και μυκήτων τα οποία συνυπάρχουν μαζί μας από τη γέννηση μας και παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διασφάλιση της υγιούς λειτουργίας του γαστρεντερολογικού. Τα βακτήρια στο έντερο βοηθούν επίσης τα κύτταρα του ανοσοποιητικού μας να λειτουργούν όπως πρέπει, διασφαλίζοντας ότι θα αντιμετωπίζονται ικανοποιητικά οι παθογόνοι οργανισμοί που εισβάλλουν στο σώμα.
Πολλές μελέτες έχουν αποδείξει ότι τα άτομα με νόσο του Crohn διαθέτουν μια λιγότερο ποικιλόμορφη κοινότητα βακτηρίων στο έντερο καθώς και μεγαλύτερο πληθυσμό ορισμένων τύπων βακτηρίων που μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή.
Νεότερη έρευνα ωστόσο βάζει στο κάδρο της έρευνας και τα βακτήρια του στόματος που μπορεί όπως λένε οι ερευνητές να έχουν καθοριστικό ρόλο στην δημιουργία αυτής της φλεγμονής.
Το μικροβίωμα του στόματος
Όταν βρισκόμαστε στη μήτρα, το έντερο μας είναι αποστειρωμένο. Το μικροβίωμα του εντέρου όμως αρχίζει να αναπτύσσεται τη στιγμή που γεννιόμαστε – πρώτα αφού έρθουμε σε επαφή με κολπικά βακτήρια κατά την στιγμή του τοκετού, και στην συνέχεια με την επίδραση παραγόντων όπως το μητρικό γάλα, η επαφή με το δέρμα της μητέρας αλλά και το ίδιο το περιβάλλον διαβίωσης.
Μέχρι την ενηλικίωση, στο έντερό έχει αναπτυχθεί πια μια ακμάζουσα κοινότητα τρισεκατομμυρίων βακτηρίων που σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, υπερτερούν των κυττάρων μας κατά 10:1.
Όμως, τα περισσότερα από τα βακτήρια που φτάνουν στο έντερό μας πρέπει να ταξιδέψουν πρώτα διαμέσου του στόματος. Ως εκ τούτου, η στοματική κοιλότητα περιέχει τον δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό βακτηρίων μετά το έντερο, με ένα παράλληλο μικροβίωμα ιδιαίτερα πολύπλοκο.
Και να πώς ξετυλίγεται αυτή η θαυμαστή πολυπλοκότητα.. .κάθε μέρος της στοματικής κοιλότητας -είτε είναι η γλώσσα, το μάγουλο ή το σάλιο - αποτελείται από διαφορετικά μικρόβια που εξαρτώνται από παράγοντες όπως το επίπεδο pH και τα επίπεδα οξυγόνου.
Αυτές οι κοινότητες μικροβίων σχηματίζουν στην συνέχεια σύνθετες δομές που ονομάζονται βιοφίλμ, όπου τα βακτήρια αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους και με το ανοσοποιητικό ώστε να εξασφαλίσουν την διατήρηση της υγείας του σώματος.
Σχετικές μελέτες, καταδεικνύουν ότι τα άτομα με νόσο του Crohn έχουν διαφορετικού τύπου βακτήρια στο στόμα τους σε σύγκριση με εκείνους που δεν πάσχουν από το συγκεκριμένο νόσημα. Η λογική εκτίμηση των επιστημόνων είναι ότι αυτό θα μπορούσε να είναι μια ένδειξη ότι τα στοματικά βακτήρια σχετίζονται με τη νόσο.
Ταυτόχρονα, μερικά είδη βακτηρίων που συνήθως βρίσκονται σε μεγάλο αριθμό στο έντερο των ατόμων με νόσο του Crohn, επίσης εντοπίζονται στην στοματική κοιλότητα, εύρημα μάλλον λογικό δεδομένου ότι η οδός εισόδου των βακτηρίων στο κατώτερο γαστρεντερικό είναι γενικά μέσω του στόματος. Μάλιστα, δεν είναι ασυνήθιστο για ασθενείς με νόσο του Crohn να εμφανίζουν έλκη στο στόμα, παράλληλα με αυτά που εμφανίζονται συνήθως στο έντερο.
Ο ρόλος συγκεκριμένου βακτηρίου
Μελέτες έχουν καταλήξει στον ρόλο που ενδέχεται να διαδραματίζει συγκεκριμένο στοματικό βακτήριο, το Veillonella parvula, το οποίο αφθονεί στα έντερα των ασθενών με νόσο του Crohn.
Αυτό το βακτήριο σχετίζεται με ασθένειες όπως η περιοδοντίτιδα, ακόμη και η μηνιγγίτιδα και μολονότι εντοπίζεται συνήθως στο στοματικό μικροβίωμα, έχει αναπτύξει την ικανότητα να αποικίζει και το κατώτερο μέρος του γαστρεντερολογικού συστήματος.
Εάν οι επιστήμονες εντοπίσουν και άλλα βακτήρια που ζουν στο έντερο και στο στόμα των ασθενών, θα μπορούν να προχωρήσουν στην ανάπτυξη διαγνωστικών εξετάσεων που θα χρησιμοποιούν μόνο δείγμα σάλιου, μια διαγνωστική διαδικασία πολύ ευκολότερη από την τωρινή που απαιτεί δείγμα κοπράνων ή ιστολογικές εξετάσεις εντέρου.
Είναι όμως το μικροβίωμα του στόματος «ένοχο» για την νόσο του Crohn; Έρευνα σε ποντίκια έδειξε ότι η φλεγμονή του οργανισμού που προκύπτει από την ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος όταν εντοπιστεί ένας παθογόνος μικροοργανισμός, διευκολύνει την ανάπτυξη ορισμένων τύπων βακτηρίων και οδηγεί σε εντονότερη φλεγμονή και υπερ-ενεργοποίηση των κυττάρων του ανοσοποιητικού.
Εάν το ίδιο ισχύει για τα στοματικά βακτήρια που συνδέονται με τη νόσο του Crohn, τότε ένας μεγάλος πληθυσμός των βακτηρίων και η φλεγμονή που προκαλούν στο στόμα, μπορεί να είναι μια πιθανή αιτία της νόσου του Crohn.
Υπάρχει σύνδεση με άλλες νόσους;
Η νόσος του Crohn δεν είναι η μόνη ασθένεια στην οποία εμπλέκονται ορισμένα βακτήρια του στόματος. Για παράδειγμα, οι ερευνητές έχουν ανακαλύψει ότι δύο τοξικές χημικές ουσίες που παράγονται από ένα στοματικό βακτήριο έχουν επίσης εντοπιστεί σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την μνήμη.
Στον καρκίνο του μαστού, έτερο στοματικό βακτήριο έχει συνδεθεί με την επιταχυνόμενη ανάπτυξη του όγκου και την εξάπλωση των καρκινικών κυττάρων. Πολλές μελέτες μάλιστα, έχουν εντοπίσει το ίδιο βακτήριο και σε ιστούς καρκίνου του παχέος εντέρου.
Επιπλέον, τα στοματικά βακτήρια μπορούν να επιβαρύνουν καρδιαγγειακές παθήσεις.
Αν και το μικροβίωμα του στόματος έχει συσχετιστεί με την ανάπτυξη και την εξέλιξη της νόσου του Crohn, η έρευνα δεν έχει αποκωδικοποιήσει πλήρως τον ακριβή τρόπο με τον οποίο τα βακτήρια μετοικίζουν από το στόμα στο έντερο. Η κατανόηση αυτού του μηχανισμού, θα βοηθήσει στην ανάπτυξη καλύτερων διαγνωστικών εργαλείων και θεραπειών, όχι μόνο για τη νόσο του Crohn αλλά και για πολλές άλλες παθολογικές καταστάσεις.
Πηγή: The Conservation