Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΠΟΥ το 2018, οι θάνατοι από καρκίνο του πνεύμονα στην Ελλάδα έφτασαν τους 7.526 ή το 7,54% των συνολικών θανάτων. Παράλληλα, οι σταθμισμένοι κατά ηλικία δείκτες θνησιμότητας ήταν 31,8/100.000 πληθυσμό κατατάσσοντας την Ελλάδα νούμερο 11 στον κόσμο, σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στην επιστημονική Ημερίδα για τον Καρκίνο του Πνεύμονα με τίτλο: «Ο Καρκίνος του Πνεύμονα ως Μείζον Θέμα Δημόσιας Υγείας», που διοργάνωσε η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου-ΕΛΛΟΚ.
«Πρόκειται για μία θέση που δεν είναι καλή και που αντανακλά το μεγάλο πρόβλημα της Ελλάδας ως προς αυτόν τον καρκίνο απόρροια της πολύ μεγάλης καπνιστικής συνήθειας των Ελλήνων. Η Ελλάδα είναι περίπου στην πρώτη 5άδα των χωρών της Ευρώπης και του κόσμου στην καπνιστική συνήθεια» σχολίασε ο ομιλητής και καθηγητής Πνευμονολογίας, Νίκος Τζανάκης.
Ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί έναν από τους συχνότερους καρκίνους παγκοσμίως με περίπου 2 εκατ. διαγνώσεις τον χρόνο. Ο καρκίνος του πνεύμονα έχει πολύ υψηλή θνησιμότητα, κυρίως γιατί αυτός διαγιγνώσκεται κατά βάση σε προχωρημένο στάδιο - όταν έχει δώσει μεταστάσεις και είναι ανέφικτο ή αναποτελεσματική η όποια θεραπεία.
Το προφίλ του καρκίνου του πνεύμονα στην Ελλάδα
Στη χώρα μας, ο καρκίνος του πνεύμονα εντοπίζεται πιο συχνά από κάθε άλλο (13.9% των συνολικών καρκίνων). Ειδικότερα, την τελευταία 5ετια έχουμε περίπου 9.000 διαγνώσεις καρκίνου του πνεύμονα κάθε χρόνο. Επίσης, είναι ο καρκίνος με τους περισσότερους θανάτους κάθε χρόνο στη χώρα μας με λίγο λιγότερους από 8.000 (23,1% των συνολικών καρκίνων).
Ενδεικτικό της μεγάλης θνησιμότητας της νόσου είναι ότι μέσα στις 40.000- 50.000 διαγνώσεις μέσα στη 5ετία μόλις το 1/5 περίπου καταφέρνει να επιβιώσει.
Από μελέτη του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης σε συνολικά περίπου 5.500 ανθρώπους εντόπισε ότι ο καρκίνος αυτός επιδεινώνεται περίπου στα 65-66 χρόνια και η αναλογία θνησιμότητας ανδρών προς γυναικών είναι 2 προς 1.
Επιπλέον, ενώ θα περίμενες κανείς ότι ο καρκίνος θα ήταν πιο συχνός στις πόλεις, όπου υπάρχει ατμοσφαιρική ρύπανση, διαπιστώθηκε ότι εντοπίζεται πιο συχνά σε γεωργούς και κτηνοτρόφους.
Σύμφωνα με το Κέντρο Καταγραφής Καρκίνου (ΚΚΚ) της Κρήτης, το 10% όλων των διαγνωσθέντων καρκίνων στην Κρήτη αφορούσε αυτόν του πνεύμονα. Εντοπίζονται 40 τέτοιοι καρκίνοι ανά 100.000 πληθυσμού ανά έτος. Όταν συγκρίθηκε η περίοδος πριν την οικονομική κρίση (1992-2008) και το 2009 έως το 2013, παρατηρήθηκε μία σειρά από αυξητικές μεταβολές εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Αυξήθηκαν δηλαδή, οι καρκίνοι και η θνησιμότητα και στα 2 φύλα ενώ η οικονομική κρίση έδρασε ανασταλτικά στο να διαγνώσει ο κόσμος έγκαιρα τον καρκίνο του στον πνεύμονα
Η καίρια σημασία του προσυμπτωματικού ελέγχου - Το μεγαλύτερο όπλο
Για την εξάλειψη του καρκίνου του πνεύμονα υπάρχουν 4 επίπεδα πρόληψης. Η πρωτογενής πρόληψη εστιάζει στην καταπολέμηση της μεγαλύτερης αιτίας του καρκίνου του πνεύμονα (άνω του 80%) που είναι το κάπνισμα. Παράλληλα, πρέπει να αντιμετωπιστεί, όμως, και το παθητικό κάπνισμα, το ραδόνιο, ο αμίαντος και η περιβαλλοντική ρύπανση.
Η δευτερογενής πρόληψη επικεντρώνεται στον προσυμπτωματικό έλεγχο. Το μεγαλύτερο όπλο είναι η αξονική τομογραφία ακτινοβολίας χαμηλής δόσης. Η χαμηλής ακτινοβολίας αξονική δεν θα θέτει σε κίνδυνο την υγεία των ατόμων που θα υποβάλλονται στην εξέταση. Ο κ. Τζανάκης εκτίμησε ότι τα επόμενα χρόνια θα αποτελέσει το καλύτερο όπλο για γρήγορη διάγνωση καρκίνου. Σύμφωνα με προβλεπτικό μοντέλο, ο προσυμπτωματικός έλεγχος μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική μείωση των θανάτων 24,6% σε βάθος της 5ετίας.
«Αν στοχεύσουμε στη μείωση της καπνιστικής συνήθειας και στη πρώιμη διάγνωση του καρκίνου, είμαι βέβαιος ότι σε βάθος της 10-15 ετών μπορούμε να δούμε τη θνησιμότητα του συγκεκριμένοι καρκίνου στη χώρα μας να μειώνεται 50-60%» σχολίασε χαρακτηριστικά.
Τέλος, η τριτογενής και Τεταρτογενής πρόληψη εστιάζει σε 4 άξονες:
- Επαρκή διάγνωση
- αξιόπιστη πρόσβαση στη θεραπεία
- αποκατάσταση
- διαχείριση του τέλους της ζωής