Μάρτυρας σωρείας καταγγελιών έχει γίνει το τελευταίο διάστημα η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου, με αντικείμενο τις σοβαρές ελλείψεις βασικών αντινεοπλασματικών φαρμάκων σε πολλά νοσοκομεία της χώρας και των σοβαρών επιπτώσεων τους στη θεραπεία των καρκινοπαθών. «Έχει ενημερωθεί ο Υπουργός Υγείας», ξεκαθαρίζει η Ομοσπονδία. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωση της η ΕΛΛΟΚ, οι ελλείψεις έχουν ως αποτέλεσμα μεγάλη καθυστέρηση και σε πολλές περιπτώσεις ακύρωση προγραμματισμένων χημειοθεραπειών.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, ως βασικά φάρμακα ορίζονται τα φάρμακα τα οποία «ικανοποιούν κατά προτεραιότητα τις ανάγκες υγειονομικής περίθαλψης του πληθυσμού». «Πρόκειται για φάρμακα τα οποία πρέπει να είναι πάντα διαθέσιμα σε ικανοποιητικές ποσότητες και σε γενικά σε τιμές στις οποίες μπορούν να τα προμηθευθούν οι ασθενείς», εξηγεί η ΕΛΛΟΚ.
Δεδομένου ότι πολλά από τα φάρμακα αυτά χρησιμοποιούνται σε θεραπείες περισσότερων της μιας μορφών καρκίνου, καθίσταται αδύνατη η εκτέλεση προγραμματισμένων χημειοθεραπειών, ακόμη και αν υπάρχουν στο φαρμακείο του νοσοκομείου τα άλλα αντινεοπλασματικα φάρμακα σχημάτων χημειοθεραπείας. «Αυτός είναι και ο λόγος που ο αρμόδιος φορέας ΙΦΕΤ σε συνεργασία με τον ΕΟΦ, φροντίζει για την προμήθεια και ύπαρξη επάρκειας των φαρμάκων αυτών, αλλά και τη δημιουργία αποθέματος ασφαλείας για τις περιπτώσεις ανωμαλιών στην παραγωγή ή την συνεργασία με τον προμηθευτή», σημειώνεται.
Το πρόβλημα δεν είναι παροδικό. Αντιθέτως, καταγράφονται περιοδικά και αφορά συνήθως τα ίδια συγκεκριμένα φάρμακα, γεγονός που εκθέτει ακόμη περισσότερο τις αρμόδιες υπηρεσίες οι οποίες θα έπρεπε να έχουν μεριμνήσει έγκαιρα. Μάλιστα, η ΕΛΛΟΚ έχει ενημερώσει τον Υπουργό Υγείας από τα τέλη του περασμένου Αυγούστου και εκ τότε έχει επανέλθει στο θέμα επανειλημμένως. Στην επιστολή του Αυγούστου, η Ομοσπονδία ενημέρωνε για το πρόβλημα και έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου για πιθανή ένταση του φαινομένου διεύρυνσης των ελλείψεων, φθηνών βασικών φαρμάκων.
Παράλληλα υπήρξαν επανειλημμένες επαφές με τον ΙΦΕΤ για να βρεθούν απαντήσεις σχετικά με την αντιμετώπιση του προβλήματος με συγκεκριμένα βασικά φάρμακα που βρίσκονται σε έλλειψη για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του ενός μήνα.
«Οι διαβεβαιώσεις που λαμβάνουμε κάθε φορά από τους υπεύθυνους, δεν φαίνεται να είναι ικανές να ομαλοποιήσουν την κατάσταση καθώς νέες καταγγελίες έρχονται συνεχώς από διάφορα μέρη της χώρας, όπως τη Θεσσαλονίκη την περασμένη εβδομάδα, όπου δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν αυτόλογες μεταμοσχεύσεις λόγω έλλειψης φθηνού βασικού φαρμάκου, ή την Κρήτη όπου στο Βενιζέλειο Νοσοκομείο του Ηρακλείου οι γιατροί αντιμετωπίζουν ανυπέρβλητα εμπόδια στη χορήγηση των προβλεπόμενων θεραπειών».
Ιδιωτικά Φαρμακεία
Σαν να μην έφθανε μόνο αυτό, ασθενείς και γιατροί βρίσκονται σε απόγνωση λόγω ελλείψεων φαρμάκων που είναι απαραίτητα και τα οποία προμηθεύονται από τα φαρμακεία. Η διασφάλιση της επάρκειας σκευασμάτων στα φαρμακεία της χώρας είναι απολύτως απαραίτητη, υπενθυμίζει η ΕΛΛΟΚ.
«Δυστυχώς όμως και σε αυτό τον τομέα το τελευταίο διάστημα παρουσιάζονται φαινόμενα δυσλειτουργίας. Οι μειωμένες εισαγωγές, πιθανόν λόγω clawback, σε συνδυασμό με τις διαπιστωμένες ελλείψεις φαρμάκων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο λόγω προβλημάτων παραγωγής και τις παράλληλες εξαγωγές σε χώρες όπου πωλούνται σε υψηλότερη τιμή τα «ελλείποντα» φάρμακα, δημιουργούν μια κρίσιμη κατάσταση ελλείψεων φαρμάκων που είναι απαραίτητα στις αγωγές που πρέπει να λάβουν οι ασθενείς».
Ερωτήματα
Οι εκπρόσωποι των καρκινοπαθών της χώρας θέτουν, λοιπόν, μια σειρά ερωτημάτων:
• Γιατί ένα γνωστό και εν πολλοίς διαχρονικό πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται στρατηγικά, αλλά μόνο πυροσβεστικά όταν η κατάσταση φθάσει στο απροχώρητο;
• Γιατί ο ΙΦΕΤ δεν διατηρεί απόθεμα ασφαλείας σε βασικά φάρμακα, όπως εκ του νόμου υποχρεούται;
• Τη στιγμή που το Υπουργείο Υγείας προσπαθεί να εξασφαλίσει υψηλού κόστους καινοτόμες θεραπείες για τους ογκολογικούς ασθενείς, γιατί μένει εκτεθειμένο με ελλείψεις φθηνών βασικών φαρμάκων;
• Ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν και ποιοι κανόνες να θεσπιστούν για να σταματήσει η «τεχνητή έλλειψη» και να μη δημιουργούν πρόβλημα οι παράλληλες εξαγωγές;
Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος
Το θέμα των ελλείψεων φαρμάκων γενικά έχουν επισημάνει επανειλημμένως και οι φαρμακοποιοί της χώρας. Μάλιστα, ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος (ΠΦΣ) έχει θέσει το θέμα τόσο στον ΕΟΦ όσο και στο Υπουργείο Υγείας.
«Στόχος μας είναι να δοθεί επιτέλους μια οριστική λύση στο θέμα αυτό που ταλαιπωρεί ασθενείς και φαρμακοποιούς και να αναδειχθεί η τεράστια έκταση του πανελλαδικά», αναφέρει σε ανακοίνωση προς τους φαρμακευτικούς συλλόγους - μέλη του, ζητώντας τους να στείλουν καταστάσεις με τις σημαντικότερες ελλείψεις φαρμάκων στο νομό τους. Οι καταστάσεις θα πρέπει να αποσταλούν εντός μιας εβδομάδας και να περιέχουν τα σκευάσματα που παρουσιάζουν έλλειψη σε πολλά φαρμακεία και για ένα εύλογο χρονικό διάστημα, ώστε να καταρτιστεί ένας συγκεντρωτικός κατάλογος ελλείψεων πανελλαδικά, «που θα αποτελέσει ισχυρό αποδεικτικό υλικό για την τεκμηρίωση του προβλήματος».