Δύο συνεδρίες του 7ου Πανελληνίου Συνεδρίου της Ελληνικής Ακαδημίας Νευροανοσολογίας αφορούσαν στην πανδημία COVID-19 σε σχέση με τις ανοσολογικές μεταβολές που επιφέρει, με έμφαση σε εκείνες που αφορούν στο ΚΝΣ όπως επίσης την επίδραση στη διαχείριση της Πολλαπλής Σκλήρυνσης και το θέμα των εμβολίων για την προστασία από τη λοίμωξη COVID-19 με εισηγήσεις ειδικών και σχόλια από τον Καθηγητή Παθολογίας – Λοιμώξεων του ΕΚΠΑ, Σ. Τσιόδρα.
Η αξία του εμβολιασμού είναι αδιαμφισβήτητη για την προστασία από μία σοβαρή λοίμωξη όπως η COVID-19. Δεν αναφέρονται επί του παρόντος αντενδείξεις για τα άτομα με Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΠΣ) .
Από την άλλη, οι ενδεχόμενες ιδιαιτερότητες σε σχέση με παραμέτρους όπως οι ανσοτροποποιητικές ή ανσοκατασταλτικές θεραπείες αντιμετωπίζονται εξατομικευμένα και είναι αντικείμενο τρέχουσας ανάλυσης και επεξεργασίας επιστημονικών δεδομένων από την ΕΛΛΑΝΑ όπως και άλλους επιστημονικούς φορείς στο χώρο της Νευροανοσολογίας διεθνώς.
Στο ρόλο της οδού του συμπληρώματος (συστατικού συστήματος παραγόντων της ανοσοαπάντησης και φλεγμονής) σε νόσους του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ) και στις κλινικές μελέτες με παράγοντες που παρεμβαίνουν στην ενεργοποίηση του συμπληρώματος κατά την εκδήλωση της λοίμωξης COVID -19, αναφέρθηκε ο καθηγητής της ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου της Πενσυλβανια J. Lambris στην κεντρική ομιλία της τελετής έναρξης του Συνεδρίου.
Στην τελετή απηύθυναν χαιρετισμό οι Καθηγητές Νικόλαος Παπαϊωάννου, Πρύτανης Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Θεόδωρος Δαρδαβέσης, Κοσμήτορας Σχολής Επιστημών Υγείας ΑΠΘ, Κυριάκος Αναστασιάδης, Πρόεδρος Ιατρικού Τμήματος ΑΠΘ, Ιωάννης Ηλιόπουλος, Πρόεδρος ΕΛΛ.Α.ΝΑ. και η κυρία Βασιλική Μαράκα, Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ατόμων με Σκλήρυνση κατά Πλάκας. Ο Πρύτανης και ο Πρόεδρος αναφέρθηκαν στην πρόσφατη φαρμακοεπιδημιολογική μελέτη που για πρώτη φορά εκπονήθηκε για την Πολλαπλή Σκλήρυνση στην Ελλάδα και συντονίστηκε από τη Β’ Νευρολογική Κλινική του ΑΠΘ και η οποία ανεβάζει τον αριθμό των ατόμων με ΠΣ περίπου στις 22000.
Στις τρεις ημέρες του Συνεδρίου που ήταν αμιγώς διαδικτυακό με έδρα την Θεσσαλονίκη, παρουσιάσθηκαν 18 ενδιαφέροντα περιστατικά που άπτονται της νευροανοσολογίας και της αυτοάνοσης νευρολογίας και αφορούσαν σε αυτοάνοσα νοσήματα του Κεντρικού και Περιφερικού Νευρικού Συστήματος σε ενήλικες και παιδιά.
Διακεκριμένοι εισηγητές αναφέρθηκαν ιδιαιτέρως στην ανοσοπαθογένεια και αντιμετώπιση της οπτικής νευρίτιδας, την πρόοδο που έχει συντελεστεί σε τεχνικές Μαγνητικής Τομογραφίας εγκεφάλου και νωτιαίου μυελού, αυτοάνοσα νοσήματα του ΚΝΣ σε παιδιά και ενήλικες, την εμφάνιση αυτοάνοσων συνδρόμων του ΚΝΣ στα πλαίσια εκδήλωσης ή θεραπείας καρκίνων που εκδηλώνονται σε άλλα, εκτός του ΚΝΣ συστήματα και το αίμα. Επίσης, έγινε εκτενής αναφορά στο ρόλο του ανοσοποιητικού συστήματος σε καταστάσεις όπως τα ισχαιμικά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, κάτι που μέχρι πρότινος ήταν ελάχιστα αναγνωρισμένο.
Όσον αφορά στη βασική έρευνα στον τομέα της Νευροανοσολογίας, έγιναν ενδιαφέρουσες εισηγήσεις από αναγνωρισμένους επιστήμονες της Ελλάδας και του Εξωτερικού για το ρόλο των αστροκυττάρων στις αυτοάνοσες φλεγμονώδεις διαδικασίες σε νοσήματα όπως η Πολλαπλή Σκλήρυνση, το γενετικό υπόβαθρο της νόσου, όπως επίσης το ρόλο του οξειδωτικού στρες και της διατροφής, του συμπληρώματος, και την επίδραση του ψυχολογικού στρες στην εξέλιξη της νόσου αλλά και άλλων νευροεκφυλιστικών νόσων του ΚΝΣ.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η παρουσίαση της ερευνητικής ομάδας του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με επικεφαλής την Καθηγήτρια Α. Σιούπη σχετικά με την Νευρογλωσσολογία και τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα όπως και την απόδοση του όρου «Smoldering MS lesions” ως «υπο-καιόμενες» στην Ελληνική γλώσσα.
Κατά τη διάρκεια των εργασιών του συνεδρίου έγινε εκτενής αναφορά σε αυτού του είδους τις βλάβες κατά την εξέλιξη της Πολλαπλής Σκλήρυνσης, καθώς όπως σημείωσε ο Γραμματέας της ΕΛΛΑΝΑ και Καθηγητής Νευρολογίας του ΑΠΘ Ν. Γρηγοριάδης, «οι βλάβες αυτές έχουν συνδεθεί με την εξέλιξη της αναπηρίας και συνεπώς αποτελούν σημαντικούς θεραπευτικούς στόχους». Όπως αναφέρθηκε, βρίσκονται σε εξέλιξη κλινικές μελέτες που στοχεύουν σε αυτού του τύπου τις βλάβες με την προσδοκία για να ελεγχθεί ακόμη πιο αποτελεσματικά η εξέλιξη της αναπηρίας, ιδίως εκείνη που δε σχετίζεται με υποτροπές της νόσου.
Επίσης, έγινε εκτενής αναφορά στο ρόλο των Β- λεμφοκυττάρων στην ανοσοπαθογένεια της Πολλαπλή Σκλήρυνση και θεραπειών με μονοκλωνικά αντισώματα έναντι των Β-λεμφοκυττάρων όπως το orcelizumab αλλά και αναδόμησης εκ νέου του ανοσοποιητικού συστήματος των ασθενών όπως η κλαδριβίνη . Τέτοιοι παράγοντες είναι πλέον διαθέσιμοι και στη Χώρα μας και «αναμένεται να συμβάλλουν σημαντικά στον έλεγχο της νόσου σε ασθενείς στους οποίους υπάρχει η σχετική ένδειξη», όπως σχολίασε ο Πρόεδρος της ΕΛΛΑΝΑ και Καθηγητής Νευρολογίας ΔΠΘ, Ι. Ηλιόπουλος.
Οι εγγραφές του Συνεδρίου ξεπέρασαν τις 1700 και στις τρεις ημέρες των εργασιών του έλαβαν μέρος 107 ομιλητές εκ των οποίων οι 17 από χώρες όπως οι ΗΠΑ ,η Ελβετία, η Γερμανία, η Γαλλία και το Ισραήλ. Χαρακτηριστικό είναι ότι περισσότερα από 400 άτομα παρακολουθούσαν κάθε συνεδρία.