Πρόκειται για δημοφιλή συμπληρώματα που χρησιμοποιούνται για την βελτίωση της βραδινής μας ρουτίνας. Ωστόσο, λειτουργούν με διαφορετικό μηχανισμό δράσης καλύπτοντας διαφορετικές ανάγκες, εξηγούν οι ειδικοί.
Η μελατονίνη ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου-εγρήγορσης, και έτσι είναι πολύ αποτελεσματική για την αντιμετώπιση διαταραχών στον κιρκάδιο ρυθμό του σώματος μας, όπως για παράδειγμα το jet lag. Βοηθά στο να αποκοιμηθούμε γρηγορότερα όμως αν ληφθεί κατά την διάρκεια της ημέρας μπορεί να προκαλέσει ζάλη ή υπνηλία.
Το μαγνήσιο, καθώς αποτελεί απαραίτητο στοιχείο για τη χαλάρωση των μυών και τη ρύθμιση των νευροδιαβιβαστών, βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου, μειώνει την πιθανοτητα πρώιμης αφύπνισης και ανακουφίζει από την αϋπνία που σχετίζεται με το άγχος.
Δυο πολύτιμοι σύμμαχοι
Ενώ η μελατονίνη φαίνεται να αποτελεί καλύτερη επιλογή για την επαναφορά σε ομαλή λειτουργία των κύκλων ύπνου, το μαγνήσιο καταφέρνει να ενισχύσει την δυνατότητα για βαθύ ύπνο και χαλάρωση.
Μελέτες έχουν δείξει ότι ο συνδυασμός και των δύο, ειδικά με συγχορήγηση σκευασμάτων που περιέχουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β, μπορεί να βοηθήσει ικανοποιητικά στην αντιμετώπιση της αυπνίας.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η μελατονίνη είναι πιο κατάλληλη για βραχυπρόθεσμες ρυθμίσεις ύπνου, ενώ το μαγνήσιο παρέχει ευρύτερα οφέλη, συμπεριλαμβανομένης της ανακούφισης από το στρες.
Ο μηχανισμός δράσης
Η μελατονίνη, που εκκρίνεται κυρίως από την επίφυση, είναι μια ορμόνη που ρυθμίζει τον κιρκάδιο ρυθμό του σώματος.
Η απελευθέρωσή της πυροδοτείται από το σκοτάδι, δίνοντας σήμα στον εγκέφαλο ότι είναι ώρα για ξεκούραση.
Είναι με λίγα λόγια εκείνη η ουσία που καθοδηγεί το εσωτερικό ρολόι του οργανισμού, επηρεάζοντας τους κύκλους ύπνου-αφύπνισης και προκαλώντας τη νυχτερινή υπνηλία που εξασφαλίζει την απαραίτητη ξεκούραση σώματος και νου.
Το μαγνήσιο, από την άλλη πλευρά, διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στους τομείς της μυϊκής χαλάρωσης και στην ικανότητα νευροδιαβίβασης του οργανισμού.
Οι δυο διαφορετικοί μηχανισμοί δράσης συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου αλλά και στη μείωση του στρες.
Πως διαλέγουμε το κατάλληλο για εμάς
Σε άτομα με αϋπνία, τα συμπληρώματα μελατονίνης έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνουν τη συνολική ποιότητα του ύπνου.
Η μελατονίνη είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική σε περιπτώσεις jet lag και σε όσους αντιμετωπίζουν διαταραχές ύπνου λόγω εργασίας σε κυλιόμενες βάρδιες. Επιπλέον, οι ηλικιωμένοι, των οποίων τα επίπεδα ενδογενούς μελατονίνης συχνά μειώνονται λόγω βιολογικής γήρανσης, φαίνεται ότι κοιμούνται περισσότερο όταν λαμβάνουν συμπληρώματα της ουσίας.
Το μαγνήσιο, ένα απαραίτητο μέταλλο που εμπλέκεται σε εκατοντάδες βιοχημικές αντιδράσεις, παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του ύπνου υποστηρίζοντας τη χαλάρωση και ρυθμίζοντας το νευρικό σύστημα. Μελέτες υποδεικνύουν ότι η λήψη συμπληρωμάτων μαγνησίου μπορεί να ωφελήσει τα άτομα με αϋπνία, ιδιαίτερα εκείνα που αντιμετωπίζουν διαταραχές ύπνου που σχετίζονται με το στρες.
Το άγχος αυξάνει τα επίπεδα κορτιζόλης, η οποία μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του σώματος να χαλαρώσει. Το μαγνήσιο βοηθά στη διαχείριση του στρες δεσμεύοντας τους ανασταλτικούς υποδοχείς στον εγκέφαλο.
Καθώς μεγαλώνουμε, η δυνατότητα πρόσληψης και απορρόφησης μαγνησίου μπορεί να μειωθεί και η λήψη συμπληρωμάτων μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση των ελλειμμάτων που προκύπτουν.
Η επιλογή του κατάλληλου συμπληρώματος πρέπει να λαμβάνει υπόψιν τις διαφορετικές ανάγκες του καθενός, λένε οι επιστήμονες.
Η μελατονίνη είναι συχνά η καλύτερη λύση για την αντιμετώπιση της κιρκαδικής δυσλειτουργίας ενώ το μαγνήσιο είναι γενικά χρήσιμο για εκείνους των οποίων τα προβλήματα ύπνου προέρχονται από στρες, μυϊκή ένταση ή διατροφικές ανεπάρκειες.
Υπάρχουν παρενέργειες;
Γενικά τα συγκεκριμένα συμπληρώματα θεωρούνται ασφαλή, τουλάχιστον για βραχυπρόθεσμη χρήση.
Η μελατονίνη μπορεί να προκαλέσει ήπιες παρενέργειες όπως πονοκεφάλους, ζάλη ή υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας. Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να επηρεάσει τη διάθεση ή την αρτηριακή πίεση.
Άτομα με αυτοάνοσες διαταραχές, κατάθλιψη ή όσοι λαμβάνουν ηρεμιστικά φάρμακα θα πρέπει να συμβουλεύονται επαγγελματίες υγείας πριν από τη χρήση της.
Το μαγνήσιο μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των μυϊκών κραμπών, των ημικρανιών και των προβλημάτων ύπνου. Ωστόσο, η υπερβολική πρόσληψη μαγνησίου μπορεί να προκαλέσει διάρροια, ναυτία και πόνο στην κοιλιά. Μεγάλες δόσεις έχουν σοβαρότερες παρενέργειες όπως υπόταση και καρδιακές ανωμαλίες.
Οι γιατροί επισημαίνουν ότι άτομα με χρόνιες παθήσεις ή όσοι λαμβάνουν συνταγογραφούμενα φάρμακα, καλύτερα να συμβουλεύονται επαγγελματία υγείας πριν την απόφαση να εντάξουν κάποιο από τα συμπληρώματα αυτά στην καθημερινότητα τους.