Για μία ακόμη φορά, η Νότια Αφρική μας απασχολεί αναφορικά με την εξέλιξη της πανδημίας COVID-19. Επιδημιολόγοι και ιολόγοι παρακολουθούν ξανά μία αύξηση των κρουσμάτων, πέντε μήνες μετά την έλευση του κύματος της Όμικρον που άλλαξε το τοπίο. Αυτή τη φορά, πίσω από την αύξηση των κρουσμάτων βρίσκονται δύο νέες υποπαραλλαγές της Όμικρον, η ΒΑ.4 και η ΒΑ.5, οι οποίες εντοπίστηκαν για πρώτη φορά από το Δίκτυο Γονιδιωματικής Παρακολούθησης τον Γενάρη.
Οι δύο υποπαραλλαγές αρχικά δεν είχαν κάποιο αντίκτυπο. Τις τελευταίες εβδομάδες, όμως, τα κρούσματα στη Ν. Αφρική πήδηξαν από τα 1.000 την ημέρα στις 17 Απριλίου σε σχεδόν 10.000 στις 7 Μαΐου. Μία τρίτη υποπαραλλαγή, ΒΑ.2.12.1 διασπείρεται στις ΗΠΑ, καθοδηγώντας νέες αυξήσεις κατά μήκος της Ανατολικής Ακτής.
Αυτοί οι νέοι υπερμεταδότες επιδεικνύουν τρομερή ικανότητα στην αποφυγή του τοίχους ανοσίας που έχει χτιστεί τα τελευταία 2 χρόνια. Ακόμα και αν τα νέα στελέχη προκαλούν σχετικά λιγότερο σοβαρή νόσο «είναι θέμα αριθμών» ανέφερε ο ειδικός για μολυσματικές ασθένειες στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Charite, Leif Erik Sander. Αρκετές νέες λοιμώξεις αρκούν για να πιέσουν στα όρια τους τα συστήματα υγείας.
Και οι τρεις νέες υποπαραλλαγές μοιράζονται μεταλλάξεις κλειδιά με το στέλεχος ΒΑ.2 της Όμικρον, που όπως και το ΒΑ.1, βρέθηκε πρώτη φορά στη Νότια Αφρική, τον Οκτώβριο του 2021. Αρχικές μελέτες από τον Alex Sigal, έναν ειδικό μολυσματικών ασθενειών στο Ινστιτού Έρευνας για την Υγείας στο Ντουρμπάν, υποστηρίζουν ότι η ΒΑ.4 και η ΒΑ.5 μπορούν να ξεφύγουν της ανοσίας που έχουν αποκτήσει ασθενείς που μολύνθηκαν με το ΒΑ.1 στέλεχος, το οποίο στη Νότια Αφρική προκάλεσε ένα πολύ μεγαλύτερο κύμα από τη ΒΑ.2. Αυτό ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι η ανοσία έχει πέσει από τότε που η ΒΑ.1 κορυφώθηκε τον Δεκέμβριο. Τα άτομα που είχα τόσο εμβολιαστεί όσο και μολυνθεί έχουν ισχυρότερη προσταστία, ανέφερε ο Sigal σε μία προδημοσίευση στις 2 Μαΐου.
Για ποιο λόγο οι νέες υποπαραλλαγές «σπάνε» το τοίχος προστασίας
Όλες οι νέες τρεις υποπαραλλαγές φέρουν μεταλλάξεις που μεταβάλλουν ένα βασικό αμινοξύ που ονομάζεται L452, το οποίο εξηγεί την ικανότητά τους να αποφεύγουν την ανοσία. Το L452 είναι μέρος της περιοχής δέσμευσης υποδοχέων, το μέρος της πρωτεΐνης ακίδας που κλειδώνει στα κύτταρα, επιτρέποντας τη μόλυνση. Αυτός ο τομέας είναι επίσης βασικός στόχος για προστατευτικά αντισώματα.
Η παραλλαγή Δέλτα που προκάλεσε καταστροφικά κύματα σε όλο τον κόσμο το 2021 είχε μεταλλάξεις και στο L452. Επομένως πολλοί επιστήμονες παρακολουθούν προσεκτικά αυτό το σημείο, συμπεριλαμβανομένου του ανοσολόγου Yunlong Richard Cao του Πανεπιστημίου του Πεκίνου. Στις 11 Απριλίου, ο Cao,και οι συνάδελφοί του παρατήρησαν ένα μοτίβο: Οι νέες υποπαραλλαγές της Όμικρον από τη Νέα Υόρκη, το Βέλγιο, τη Γαλλία και τη Νότια Αφρική είχαν όλες αλλαγές στο L452. «Η ανεξάρτητη εμφάνιση τεσσάρων διαφορετικών μεταλλάξεων στην ίδια τοποθεσία δεν είναι φυσιολογική», λέει ο Cao. Οι ερευνητές υποπτεύθηκαν ότι ήταν η απάντηση του ιού στα υψηλά επίπεδα ανοσίας που δημιουργούνται από τα τεράστια κύματα της Όμικρον.
Αμέσως άρχισαν να κάνουν αντίγραφα της πρωτεΐνης ακίδας με βάση τις νέες ακολουθίες και να δοκιμάσουν πόσο καλά διαφορετικά αντισώματα θα μπορούσαν να εμποδίσουν αυτές τις πρωτεΐνες, εμποδίζοντάς τις να δεθούν με τα κύτταρα. Χρησιμοποίησαν ορούς από 156 εμβολιασμένα άτομα με ενισχυτική δόση, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που είχαν αναρρώσει είτε από BA.1 είτε από σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (SARS), την ασθένεια του κορονοϊού που προκάλεσε μια θανατηφόρα παγκόσμια επιδημία σχεδόν πριν από 2 δεκαετίες. Όπως και η ομάδα της Νότιας Αφρικής, διαπίστωσαν ότι το αίμα από ασθενείς που είχαν μολυνθεί από BA.1 είχε αδύναμη ικανότητα να εξουδετερώσει τη BA.4 και BA.5. Το ίδιο ίσχυε και για την BA.2.12.1. Ακόμη λιγότερο αποτελεσματικοί ήταν οι οροί από άτομα που είχαν προηγουμένως μολυνθεί από τον SARS και στη συνέχεια εμβολιάστηκαν κατά της COVID-19, ανέφεραν σε μία προεκτύπωση στις 2 Μαΐου.
Το τελευταίο εύρημα ήταν εκπληκτικό. Προηγούμενη εργασία της Linfa Wang, ερευνήτριας για τον κορωνοϊό νυχτερίδας στην Ιατρική Σχολή Duke-NUS στη Σιγκαπούρη, είχε δείξει ότι οι ασθενείς που είχαν αναρρώσει από το SARS και στη συνέχεια εμβολιάστηκαν είχαν ισχυρή προστασία από προηγούμενες παραλλαγές του SARS-CoV-2 -και ακόμη και ορισμένους σχετικούς ιούς των ζώων- ένα εύρημα που φαινόταν να περιέχει ενδείξεις για την ανάπτυξη εμβολίων αποτελεσματικών κατά των πολλαπλών κορωνοϊών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν την επόμενη πανδημία. Αλλά οι νέες μεταλλάξεις προφανώς βοήθησαν τις υποπαραλλαγές της Όμικρον να αποφύγουν αυτά τα προηγουμένως ισχυρά αντισώματα.
Η ταχεία εξέλιξη της Όμικρον δημιουργεί δύσκολες αποφάσεις για τους κατασκευαστές εμβολίων, οι οποίοι αναρωτιούνται αν είναι καλύτερο να προσαρμόσουν τα εμβόλια τους ή να συνεχίσουν να τα παράγουν, στοχεύοντας το πρώτο κινέζικο στέλεχος της Γουχάν.
ΠΗΓΗ: science