Η Ελληνική Εταιρεία Παιδικής και Εφηβικής Ενδοκρινολογίας πραγματοποίησε το 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο Παιδικής και Εφηβικής Ενδοκρινολογίας, με σκοπό την ενημέρωση Παιδο-ενδοκρινολόγων, Παιδιάτρων, Ενδοκρινολόγων και άλλων λειτουργών υγείας, που ασχολούνται με το παιδί και τον/την έφηβο, σε ενδοκρινολογικά και μεταβολικά θέματα. Κυρίαρχο θέμα η παχυσαρκία ανηλίκων και οι επιπτώσεις του lockdown.
Οι ραγδαίες εξελίξεις της Τεχνολογίας, της Γονιδιωματικής, Γενετικής και Επιγενετικής, των βλαστοκυττάρων, και της κυτταρικής και γονιδιακής θεραπείας ήταν οι τομείς που συζητήθηκαν. Νεότερα δεδομένα για την παιδική και εφηβική παχυσαρκία, τον σακχαρώδη διαβήτη, το υψηλό και χαμηλό ανάστημα, τις διαταραχές της ήβης και τις διαταραχές και δυσφορία του φύλου, ενώ θα παρουσιαστούν σύγχρονες θεραπείες, σημαντικές διαγνωστικές και θεραπευτικές προσεγγίσεις από τον ειδικό και άλλα θέματα που απασχολούν τόσο τον Παιδο-ενδοκρινολόγο και τον Κλινικό Παιδίατρο, όσο και τον Ενδοκρινολόγο ενηλίκων.
Κορονοϊός, παιδική παχυσαρκία και εμβολιασμός
Κεντρικό θέμα συζήτησης αποτέλεσαν τα νεότερα δεδομένα για την επίδραση που είχε η πανδημία COVID-19 στην υγεία των παιδιών, ιδιαίτερα στο σωματικό τους βάρος και στη σύσταση του σώματός τους.
Εμπειρικά, όπως έχει παρατηρηθεί από τους ειδικούς από την καθημερινή κλινική πράξη και όχι στο πλαίσιο οργανωμένης μελέτης, εκτιμάται ότι η περίοδος της πανδημίας και των lockdown οδήγησε σε αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας κατά 5% με 10%.
Στο πλαίσιο του συνεδρίου συζητήθηκαν η σημασία της βιταμίνης D για την προστασία από πνευμονικές λοιμώξεις και ο κομβικός ρόλος των υποκειμένων νόσων, όπως η παχυσαρκία και ο διαβήτης, στην ευαλωτότητα των παιδιών στην ως λοίμωξη του κορονοϊού.
Από αριστερά προς τα δεξιά: Χριστίνα Κανακά- Gantenbein, Γεώργιος Χρούσος, Ευαγγελία Χαρμανδάρη
«Η πανδημία είχε αρνητικά αποτελέσματα στα παιδιά και τους εφήβους, αναφορικά με το βάρος και τη σύσταση του σώματός τους, αλλά και την ψυχολογία τους», υπογράμμισε σε συνέντευξη τύπου που προηγήθηκε του Συνεδρίου, ο Γεώργιος Π. Χρούσος, Ομότιμος Καθηγητής Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας, Ιατρική Σχολή Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Παιδικής και Εφηβικής Ενδοκρινολογίας.
«Το πρόγραμμα τους διαταράχθηκε. Διατροφή, ύπνος και άσκηση επηρεάστηκαν», σημείωσε η Ευαγγελία Χαρμανδάρη, Καθηγήτρια Παιδιατρικής - Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας, Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το lockdown διευκόλυνε την πρόσβαση στην τροφή, ενώ περιόρισε την άθληση, συμπλήρωσε.
Όπως και στους ενηλίκους η παχυσαρκία αποτελεί υψηλό παράγοντα κινδύνου για σοβαρή νόσηση από τον SARS-Cov-2 και στα παιδιά και τους εφήβους, για αυτό και ενδείκνυται ο εμβολιασμός τους, όπως εξήγησε ο κ. Χρούσος.
Ερωτηθείς για τον εμβολιασμό του ανήλικου πληθυσμού κατά της COVID-19, ο κ. Χρούσος εξέφρασε την άποψη πως το εμβόλιο κατά του κορονοϊού ίσως πρέπει να ενταχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Παιδιών και Εφήβων, έστω και ως σύσταση και όχι ως υποχρέωση.
Κατά τη γνώμη του μάλιστα, βάσει των όσων γνωρίζουμε μέχρι στιγμής, τα σχολεία δεν θα ξανακλείσουν, όπως δεν θα έπρεπε άλλωστε. Σημείωσε, όμως, πως με τη μετάλλαξη Δέλτα κανείς δεν μπορεί να είναι απόλυτα βεβαίως, καθώς έχει ανατρέψει αρκετά δεδομένα, δυσκολεύοντας περισσότερο την κατάσταση.
Η Χριστίνα Κανακά- Gantenbein, Καθηγήτρια Παιδιατρικής - Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας και Διευθύντρια της Α’ Παιδιατρικής Κλινικής Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία», υπογράμμισε και τις σοβαρές ψυχολογικές επιπτώσεις, υπογραμμίζοντας πως τα παιδιά με προβλήματα βάρους συχνά εμφανίζουν κατάθλιψη και οδηγούνται και πάλι στην τροφή. Σε αυτό το πλαίσιο η αρνητική προσέγγιση του ζητήματος, όταν δηλαδή αναδεικνύεται το χειρότερο σενάριο και οι αρνητικές επιπτώσεις της παχυσαρκίας δεν λειτουργεί στους ανηλίκους, αλλά αντιθέτως επιδεινώνει την κατάσταση.
Κατά τον κ. Χρούσο, η θεραπευτική προσέγγιση απαιτεί παράλληλα με την άσκηση και γνωστική-συμπεριφορική ψυχολογική θεραπεία.
Big Data και παιδική παχυσαρκία
Έμφαση δόθηκε και στον ρόλο των δεδομένων μεγάλης κλίμακας για την πρόληψη και αντιμετώπιση της παχυσαρκίας κατά την παιδική και εφηβική ηλικία.
«Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), είναι απόλυτα αναγκαία η δημιουργία αξιόπιστων συστημάτων παρακολούθησης και αιτιολόγησης συμπεριφορών για την αντικειμενική αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας παρεμβάσεων κατά της παχυσαρκίας. Ένα καινοτόμο έργο με γνώμονα τον πολίτη, το HORIZON 2020 Πρόγραμμα ‘Big Data Against Childhood Obesity’, απέδειξε πώς τα δεδομένα μεγάλης κλίμακας μπορούν να βοηθήσουν στο σχεδιασμό και την εφαρμογή στρατηγικών για την εξατομικευμένη αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας», σημείωσε η κ. Χαρμανδάρη.
Εξέφρασε μάλιστα την πεποίθηση ότι η καταγραφή, πρόληψη, εξατομικευμένη αντιμετώπιση και διαχρονική παρακολούθηση όλων των παιδιών και εφήβων με υπερβαρότητα ή παχυσαρκία με την χρήση ευφυών πληροφοριακών συστημάτων και συστημάτων υποστήριξης εξατομικευμένων αποφάσεων μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στην αντιμετώπιση του προβλήματος και απηύθυνε πρόσκληση προς την Ιατρική Κοινότητα και ιδιαίτερα προς τους Παιδιάτρους και Γενικούς Ιατρούς, να στηρίξουν την προσπάθεια αυτή με την καταγραφή παιδιών και εφήβων στο Εθνικό Μητρώο Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Υπερβαρότητας και Παχυσαρκίας κατά την Παιδική και Εφηβική Ηλικία.
Θεραπευτικές εξελίξεις
Η Χριστίνα Κανακά- Gantenbein, Καθηγήτρια Παιδιατρικής - Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας και Διευθύντρια της Α’ Παιδιατρικής Κλινικής Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία», αναφέρθηκε στην έκταση του προβλήματος της παιδικής και εφηβικής παχυσαρκίας που θα απασχολήσει το συνέδριο με άξονα τις νεότερες θεραπευτικές επιλογές για την αντιμετώπιση της εφηβικής παχυσαρκίας με την έγκριση της λιραγλουτίδης, ενός φαρμάκου που ήδη χορηγείται στην αντιμετώπιση του Σακχαρώδους Διαβήτη τύπου 2.
Η κυρία Κανακά στάθηκε επίσης, στην αναγκαιότητα της διεπιστημονικής προσέγγισης και αντιμετώπισης του κρανιοφαρυγγιώματος, σημειώνοντας πως πρόκειται για «έναν καλοήθη μεν όγκο του εγκεφάλου της παιδικής ηλικίας, που λόγω της εντόπισης του όμως μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες τόσο στην όραση του ασθενούς όσο και στο ενδοκρινικό του σύστημα και είναι παράδειγμα σημαντικού βαθμού παχυσαρκίας λόγω βλάβης του υποθαλάμου. Στο σχετικό στρογγυλό τραπέζι του συνεδρίου θα παρουσιαστεί επίσης τη σημασία και τη συμβολή του Παιδιάτρου-Ογκολόγου, του Νευροχειρουργού και του Ακτινοθεραπευτή στην βέλτιστη προσέγγιση και αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών».