Η απώλεια βάρους όντως στηρίζεται στο ενεργειακό μας ισοζύγιο, λένε οι γιατροί, και πράγματι η δραστική μείωση στην ημερήσια κατανάλωση θερμίδων φέρνει γρήγορα αποτελέσματα. Όμως, οι «δίαιτες εξπρές» μπορεί τελικά να γυρίσουν μπούμερανγκ, κάνοντας μακροπρόθεσμα την προσπάθεια για χάσιμο κιλών δυσκολότερη.
Πώς λειτουργεί η συγκεκριμένη δίαιτα
Η αλήθεια είναι ότι τέτοιου τύπου διατροφικές προτάσεις, δεν έφυγαν ποτέ από το προσκήνιο, για την ακρίβεια μένουν σταθερά δημοφιλείς τις τελευταίες δεκαετίες.
Ο κεντρικός τους άξονας είναι η δραστική μείωση της πρόσληψης θερμίδων σε 800-1.200 θερμίδες την ημέρα για διάστημα μερικών εβδομάδων.
Και όντως, σύμφωνα με σχετικές έρευνες, για κάποιους είναι αποτελεσματικές, καθώς τους βοηθούν να προσεγγίσουν γρήγορα ένα ιδανικότερο βάρος. Χαρακτηριστικά, σε μια μελέτη 278 ενηλίκων με παχυσαρκία, μια δίαιτα 12 εβδομάδων με 810 θερμίδες την ημέρα οδήγησε σε μεγαλύτερη απώλεια βάρους μετά από 12 μήνες σε σύγκριση με τα άτομα που μείωσαν τις θερμίδες τους λιγότερο δραστικά. Η πρώτη ομάδα έχασε κατά μέσο όρο σχεδόν 11 κιλά έναντι μόλις 3 κιλών στην δεύτερη ομάδα συμμετεχόντων.
Ομοίως, σε έρευνα που αφορούσε ανθρώπους που πάσχουν από διαβήτη τύπου 2, διαπιστώθηκε ότι μια διατροφή μόλις 600 θερμίδων την ημέρα βοήθησε το 60% των συμμετεχόντων να θέσει υπό έλεγχο τις τιμές του σακχάρου τους και να χάσουν κατά μέσο όρο περίπου 15 κιλά.
Αν λοιπόν, τα αποτελέσματα αυτού του είδους διατροφικών προγραμμάτων είναι τόσο αποτελεσματικά, γιατί οι διατροφολόγοι δεν τα συστήνουν; Ο «λύκος» στο συγκεκριμένο παραμύθι, ονομάζεται μεταβολισμός, εξηγούν οι ειδικοί. Και στον μεταβολισμό μας, δεν αρέσουν καθόλου τόσο δραστικές, βίαιες θα έλεγε κανείς παρεμβάσεις. Αυτό εξηγεί γιατί περίπου το 80% των ανθρώπων που ακολουθούν τέτοιες δίαιτες, σε πολύ μικρό διάστημα όχι μόνο επανακτούν όλο το βάρος που αρχικά έχασαν αλλά πολλές φορές και ακόμα περισσότερο.
Οι επιπτώσεις στον μεταβολισμό
Αν έπρεπε να περιγράψουμε με απλά λόγια τον μεταβολισμό, θα ήταν ως το άθροισμα όλων των χημικών αντιδράσεων που πραγματοποιούνται στο σώμα μας. Η μεταβολική διαδικασία είναι υπεύθυνη για τη μετατροπή της τροφής που τρώμε σε ενέργεια και την αποθήκευση όσης ενέργειας πλεονάζει σε μορφή λίπους.
Με μια «γρήγορη δίαιτα» βρισκόμαστε ξαφνικά σε μια κατάσταση όπου καταναλώνουμε πολύ μικρότερη ποσότητα φαγητού από αυτή που χρειαζόμαστε. Το σώμα μας δεν χρειάζεται να ξοδέψει την συνηθισμένη του ενέργεια για να αφομοιώσει και να απορροφήσει την τροφή που προσλαμβάνει. Και η απώλεια βάρους που ξεκινά, δεν περιορίζεται μόνο στο αποθηκευμένο λίπος αλλά και στους μυς. Έτσι, σταδιακά ο οργανισμός μας μειώνει στο ελάχιστο τον μεταβολικό του ρυθμό, και τελικά το σώμα «καίει» όλο και λιγότερες θερμίδες.
Σύντομα μια τόσο δραστική δίαιτα οδηγεί σε αίσθηση κόπωσης που δυσκολεύει οποιαδήποτε προσπάθεια φυσικής δραστηριότητας καθώς το σώμα έχει διαθέσιμη λιγότερη ενέργεια από αυτή που χρειάζεται και βέβαια την κατευθύνει σε σωματικές λειτουργίες που είναι απαραίτητες για την επιβίωση του.
Μακροπρόθεσμα, τέτοιου είδους διατροφή επηρεάζει καταλυτικά και την ορμονική λειτουργία, αυξάνοντας μεταξύ άλλων την έκκριση ορμονών όπως η κορτιζόλη, τα υψηλά επίπεδα της οποίας τελικά οδηγούν το σώμα στο να αποθηκεύει περισσότερο λίπος.
Η τόσο δραστική μείωση στην ημερήσια πρόσληψη θερμίδων μπορεί επίσης να μειώσει τα επίπεδα της ορμόνης Τ3 που παράγεται από τον θυρεοειδή αδένα.
Όλες αυτές οι αλλαγές τελικά οδηγούν το σώμα στο να επανακτήσει βάρος γρήγορα, όταν ξεκινάμε να καταναλώνουμε κανονικό αριθμό θερμίδων…
Χάνοντας βάρος με ασφάλεια
Για τους ειδικούς της διατροφής, η καλύτερη στρατηγική για υγιή απώλεια κιλών είναι η μακροπρόθεσμη υιοθέτηση καλύτερων διατροφικών επιλογών που σταδιακά μας φέρνει πιο κοντά στο ιδανικό μας βάρος.
Μια ηπιότερη δίαιτα, με σταδιακό περιορισμό των θερμίδων που λαμβάνουμε, έχει αποδειχθεί ότι έχει λιγότερο αρνητικό αντίκτυπο στον μεταβολικό ρυθμό ενώ κρατά τα επίπεδα ενέργειας στο σώμα αρκετά υψηλά ώστε να μην εμποδίζονται οι καθημερινές μας δραστηριότητες.
Σύμφωνα με τους γιατρούς, η ιδανική απώλεια βάρους αφορά σε μισό έως ένα κιλό την εβδομάδα. Ο αριθμός των θερμίδων που πρέπει να καταναλώνονται, εξαρτάται από το αρχικό μας βάρος αλλά και την ημερήσια σωματική μας δραστηριότητα.
Η επιλογή συγκεκριμένου είδους τροφών μπορεί επίσης να βοηθήσει στη διατήρηση του μεταβολικού μας ρυθμού. Τα λίπη και οι υδατάνθρακες, εξηγούν οι διατροφολόγοι, καταναλώνουν λιγότερες θερμίδες για να ενισχύσουν την πέψη, σε σύγκριση με την πρωτεΐνη. Και πράγματι, οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες -σε ποσοστό περίπου 30%- όχι μόνο αυξάνουν το μεταβολικό ρυθμό έως και 14% αλλά διατηρούν το αίσθημα κορεσμού για πολύ περισσότερο.
Πηγή: The Conversation.com