Πρόσφατη έρευνα ωστόσο θέτει ερωτήματα για το πόσο αποτελεσματικό είναι για όλους ανεξαιρέτως ένα πρόγραμμα που αποκλείει από την διατροφή ένα ολόκληρο γεύμα.
Ας βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά...
Τι συμβαίνει όταν παραλείπουμε το βραδινό;
Κάθε φορά που τρώτε -ή δεν τρώτε– το σώμα πυροδοτεί μια σειρά αντιδράσεων, λένε οι ειδικοί. Ακόμη και μικρές εναλλαγές στις τακτικές ώρες γευμάτων μπορεί επηρεάσουν την όρεξη καθώς επιδρούν στους κιρκάδιους ρυθμούς του σώματος μας, δηλαδή στον 24ωρο βιολογικό κύκλο που καθορίζει πολλές σωματικές λειτουργίες, σύμφωνα με μια επιστημονική κριτική που δημοσιεύτηκε το 2021 στο περιοδικό Current Opinion in Biotechnology.
Μακροπρόθεσμα, η τακτική παράλειψη γευμάτων μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τους γενικούς δείκτες υγείας. Μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2023 στο Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, συνδέει την κατανάλωση ενός μόνο γεύματος την ημέρα με μεγαλύτερο κίνδυνο θνησιμότητας ενώ σύμφωνα με τους ερευνητές η παράλειψη μεσημεριανού γεύματος ή δείπνου αυξάνει συγκεκριμένα τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.
Βραχυπρόθεσμα, η παράλειψη του δείπνου μπορεί να οδηγήσει σε διακυμάνσεις των τιμών σακχάρου στο αίμα που μπορεί να οδηγήσουν σε τρέμουλο ή έλλειψη ενέργειας.
«Μπορεί να προκαλέσει βιολογικό στρες στο σώμα και να επηρεάσει επίσης την ομαλή διαδικασία ύπνου», λέει η Lena Beal, εκπρόσωπος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας. Για τα άτομα με διαβήτη, τα επεισόδια υψηλού ή χαμηλού σακχάρου στο αίμα που προκαλούνται από την παράλειψη γευμάτων μπορεί να είναι επικίνδυνα, σύμφωνα με επιστήμονες της Κλινικής του Κλίβελαντ.
Όσοι δεν πάσχουν από διαβήτη ή άλλα προβλήματα υγείας, μπορούν να παραλείπουν κάποιες φορές το βραδινό τους γεύμα χωρίς να υπάρχουν ιδιαίτερες συνέπειες, συνεχίζουν οι ειδικοί. Ούτως ή άλλως, η συζήτηση για την αναγκαιότητα του βραδινού δεν καταργεί την επιστημονική σύσταση που απευθύνουν οι ειδικοί της διατροφής εδώ και χρόνια ότι το τελευταίο γεύμα της ημέρας ιδανικά πρέπει να καταναλώνεται τουλάχιστον δύο ώρες πριν από την βραδινή κατάκλιση. Η συγκεκριμένη συμβουλή καθιερώθηκε μετά από πλήθος μελετών που ερεύνησαν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα μεταβολίζει την τροφή τις ώρες με μειωμένη φυσική δραστηριότητα. Η κατανάλωση φαγητού αργά το βράδυ μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο αίσθημα πείνας και μείωση της έκκρισης της λεπτίνης, μιας ορμόνης που μας κάνει να αισθανόμαστε κορεσμό μετά το φαγητό. Αυτό θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη κατανάλωση τροφής και αύξηση του κινδύνου για παχυσαρκία, παρατήρησαν επιστήμονες σε σχετική μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2022 στο περιοδικό Cell Metabolism. Κατά γενικό κανόνα, πολλοί διατροφολόγοι προτείνουν ένα ελαφρύ γεύμα την συνηθισμένη ώρα του βραδινού μας φαγητού, ακόμα και αν αισθανόμαστε χορτάτοι. Μια σαλάτα, ή τόνος σε νερό με ένα κράκερ, είναι παραδείγματα ενός χαμηλών θερμίδων βραδινού γεύματος.
Επηρεάζεται και η ψυχική διάθεση
Η παράλειψη γευμάτων μπορεί επίσης να επηρεάσει σημαντικά την ψυχική υγεία, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2020 στο περιοδικό Innovation in Aging, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι οι ηλικιωμένοι που παρέλειπαν γεύματα παρουσίαζαν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν συμπτώματα κατάθλιψης, άγχους και αϋπνίας σε σχέση με εκείνους που διατηρούσαν τον συνηθισμένο «κανόνα» των τριών κύριων γευμάτων την ημέρα.
Βοηθάει στην απώλεια βάρους;
Είναι πιθανό η αποφυγή του βραδινού φαγητού όντως να οδηγήσει σε απώλεια βάρους, επισημαίνουν ειδικοί της διατροφής. Και είναι λογικό αφού τελικά όλα είναι θέμα ενέργειας και η παράλειψη ενός γεύματος συνεπάγεται την μείωση του ημερήσιου αριθμού θερμίδων που λαμβάνουμε κατά 250 έως 350 θερμίδες κατά μέσο όρο. Μακροπρόθεσμα όμως, η παράλειψη του δείπνου δεν φαίνεται να επαληθεύεται ως καλή στρατηγική για την απώλεια βάρους. Έρευνα που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο του 2021 στο περιοδικό Nutrients μάλιστα, κατέτασσε την παράλειψη του βραδινού ως τον ισχυρότερο προγνωστικό παράγοντα για αύξηση τους βάρους. Είναι πολύ ασφαλέστερο να διαχειριζόμαστε το ποσό των θερμίδων που λαμβάνουμε ανά γεύμα, παρά να παραλείπουμε κάποιο γεύμα εξηγούν διατροφολόγοι. Μια καλή προσέγγιση είναι το βραδινό μας να αποτελεί το ελαφρύτερο γεύμα της ημέρας, με την πρόσληψη των λιγότερων ημερήσιων θερμίδων που μας αναλογεί. Όσοι υπολόγιζαν τις θερμίδες με αυτό τον τρόπο και σχεδίαζαν την κατανομή τους στα ημερήσια γεύματα, είχαν τελικά καλύτερα αποτελέσματα με το θέμα διαχείρισης του βάρους τους, είτε επιδίωκαν σταθεροποίηση είτε απώλεια.
Είναι ασφαλές να παραλείπουμε το βραδινό;
Όπως πάντα, μια γενική οδηγία δεν μπορεί να απευθύνεται σε όλους, καταλήγουν οι γιατροί. Για μερικούς από εμάς, το βραδινό είναι το κύριο γεύμα της ημέρας. Για άλλους, οι συνθήκες εργασίας τους οδηγούν στο να μοιράσουν τις απαραίτητες θερμίδες σε δυο και όχι τρία γεύματα. Το βασικό είναι οι διατροφικές μας συνήθειες να υπαγορεύονται από τις ατομικές μας ανάγκες και να συμπεριλαμβάνουν μέριμνα για τυχόν προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουμε και τα οποία δημιουργούν συγκεκριμένο πλαίσιο διατροφικών αναγκών. Όσοι θέλουν να πειραματιστούν με διαλείπουσα νηστεία, επίσης θα μπορούσαν να δοκιμάσουν αυτόν τον τρόπο διατροφής, αρκεί να έχει προηγηθεί συμβουλή από επαγγελματία που θα εξασφαλίσει ότι ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει λιγότερα γεύματα την ημέρα ή ακολουθεί τις αρχές της διαλειμματικής νηστείας, είναι επαρκές για να καλύψει τις διατροφικές μας ανάγκες.
Πηγή: Everydayhealth.com