Οι ηλεκτρολύτες είναι στοιχεία που βρίσκονται μέσα στα υγρά και στους ιστούς του σώματος και φέρουν ηλεκτρικό φορτίο. Στον ανθρώπινο οργανισμό όταν αναφερόμαστε σε ηλεκτρολύτες μιλούμε για μέταλλα και ιχνοστοιχεία τα οποία όταν διαλύονται στα υγρά του σώματος δημιουργούν ηλεκτρολύτες, είτε με θετικά είτε με αρνητικά ιόντα που συμμετέχουν σε μεταβολικές διαδικασίες.
Τους συναντάμε στο αίμα μας, στον ιδρώτα και στα ούρα, αλλά και σε άλλα υγρά και ιστούς του σώματος.
Οι βασικοί ηλεκτρολύτες που βρίσκονται μέσα στο σώμα μας είναι οι εξής:
- Νάτριο: Ρυθμίζει την ισορροπία όξινου – αλκαλικού pH στο σώμα, ρυθμίζει την ισορροπία ενδοκυτταρικών – εξωκυτταρικών υγρών, συμβάλλει στη λειτουργία του μυϊκό και του νευρικού συστήματος, ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση
- Κάλιο: Ρυθμίζει την ισορροπία όξινου – αλκαλικού pH στο σώμα, ρυθμίζει τους καρδιακούς παλμούς και την αρτηριακή πίεση, συμμετέχει στην ομαλή σύσπαση των μυών, συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία του νευρικού συστήματος.
- Χλώριο: Σε συνεργασία με το νάτριο ρυθμίζουν την οσμωτική πίεση για τη σωστή ισορροπία των υγρών στο σώμα. Απαραίτητο για τη δημιουργία υδροχλωρικού οξέος στο στομάχι.
- Ασβέστιο: Συμβάλλει στην καλή υγεία των οστών, των δοντιών και των νυχιών, συμμετέχει στην πήξη του αίματος, στην εύρυθμη λειτουργία του μεταβολισμού και της παραγωγής ενέργειας, στην καλή λειτουργία των μυών, στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης αλλά και λειτουργία των νευροδιαβιβαστών.
- Μαγνήσιο: Συμβάλλει στην καλή υγεία των οστών, των δοντιών και των νυχιών, είναι απολύτως απαραίτητο για τη λειτουργία του νευρικού και του μυϊκού συστήματος, συμβάλλει στην παραγωγή ενζύμων για την απελευθέρωση της ενέργειας. Συμβάλλει στην ισορροπία οξέων και αλκαλικών στοιχείων, μειώνει το αίσθημα της κούρασης και εξάντλησης αλλά και στους ομαλούς καρδιακούς ρυθμούς.
- Φωσφορικά άλατα: Είναι σημαντικά για τη διατήρηση της οξεοβασικής ισορροπίας του αίματος.
- Διττανθρακικό άλας: Είναι το κύριο συστατικό του ενδοκυτταρικού υγρού και είναι το κύριο αλκαλικό στοιχείο που συμμετέχει στην οξεοβασική ισορροπία του αίματος.
{https://www.tiktok.com/@evelpidon_pharmacy/video/7254930622123199770?_r=1&_t=8e2UbMoAGtu}
Όταν ιδρώνουμε χάνουμε τόσο υγρά όσο και ηλεκτρολύτες, ειδικά νάτριο και χλώριο. Ως αποτέλεσμα, τους καλοκαιρινού μήνες και κυρίως σε περιόδους καύσωνα, μπορεί το σώμα να βιώσει απώλεια ηλεκτρολυτών.
Υπολογίζεται πως ο ιδρώτας περιέχει περίπου 40–60 mmol νατρίου ανά λίτρο κατά μέσο όρο. Ο πραγματικός αριθμός ηλεκτρολυτών που χάνεται με τον ιδρώτα διαφέρει από άτομο σε άτομο όμως καθώς πολλοί παράγοντες παίζουν ρόλο.
Στις ΗΠΑ η μέγιστη συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη νατρίου είναι τα 2,300 γρ που ισοδυναμεί με περίπου 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι μαγειρικής. Το Πανεπιστήμιο McMaster του Καναδά ωστόσο προτείνει να μην υπερβαίνουμε την κατανάλωση 5 γραμμαρίων (2,5 κουταλάκια). Σχεδόν το 90% των Αμερικανών καταναλώνει μεγαλύτερη ποσότητα αλατιού καθημερινά λόγω της διατροφής Δυτικού τύπου (έτοιμα γεύματα, junk food).
Στην Ελλάδα τα πράγματα δεν είναι πολύ διαφορετικά, ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα και σε μικρές ηλικίες. Είναι πάρα πολύ σπάνιο σε άτομα με διατροφή Δυτικού τύπου να παρουσιάσουν έλλειψη νατρίου λόγω μεγάλης εφίδρωσης.
Συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού ωστόσο όπως οι δρομείς μεγάλων αποστάσεων ή άτομα που ασκούνται πάνω από 2 ώρες συνεχόμενα ή όσοι ασκούνται σε ζεστό περιβάλλον ή κάτω από τον ήλιο τους ζεστούς μήνες του χρόνου, ενδεχομένως να χρειάζονται κάποιο ρόφημα με ηλεκτρολύτες για την αποκατάσταση των απωλειών.
Σχετικές έρευνες και μελέτες: www.ncbi.nlm.nih.gov