Ο όρος ωστόσο είναι μάλλον αδόκιμος λένε οι επιστήμονες και εξηγούν τι ακριβώς είναι η φωτοδερματίτιδα.
Ερυθρότητα, εξανθήματα, φυσαλίδες ή κόκκινα σπυράκια, αίσθημα φαγούρας ή καψίματος. Είναι η τυπική εικόνα σε εκατοντάδες περιστατικά φωτοδερματίτιδας που αντιμετωπίζουν κάθε καλοκαίρι οι δερματολόγοι.
Πρόκειται για μια αντίδραση του δέρματος στην ηλιακή ακτινοβολία, εξηγούν, και μολονότι υπάρχουν κάποιες ενδείξεις για γενετική προδιάθεση ορισμένων ασθενών στην εκδήλωση τέτοιου είδους προβλημάτων, σε πολλά περιστατικά προκαλείται ως παρελκόμενο φαρμακευτικής αγωγής.
Ήλιος και φάρμακα
Υπάρχουν φαρμακευτικά σκευάσματα που καθιστούν το δέρμα περισσότερο ευάλωτο στην έκθεση σε ηλιακή ακτινοβολία, εξηγούν οι ειδικοί. Ορισμένα αντιβιοτικά, λόγου χάρη, ή μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη σκευάσματα, πολύ συχνά πυροδοτούν τέτοιου είδους δερματοπάθειες.
Στην ουσία αυτό που συμβαίνει είναι η αλληλεπίδραση του υπεριώδους φωτός με το φάρμακο, ή ενός μεταβολίτη του.
Σε αυτή την περίπτωση, η εμφάνιση των συμπτωμάτων είναι σχεδόν άμεση, σε κάθε περίπτωση εντός μόνο λίγων ωρών μετά την έκθεση στον ήλιο.
Οι φωτοτοξικές αυτές αντιδράσεις μπορεί να προκύψουν και σε ουσίες που έχουν εφαρμοστεί τοπικά στο δέρμα, όπως κρέμες ή καλλυντικά σκευάσματα.
Δίνουν εικόνα που μοιάζει με έγκαυμα και εκδηλώνονται μόνο στις περιοχές που ήταν εκτεθειμένες στον ήλιο.
Φαρμακευτική φωτοαλλεργία
Αυτός ο τύπος αντίδρασης είναι σπανιότερος. Πρόκειται για ένα είδος ανοσολογικής αντίδρασης του οργανισμού όταν γίνεται λήψη κάποιου φαρμάκου και κατ΄ επανάληψη έκθεση στον ήλιο.
Το δερματικό εξάνθημα δεν εμφανίζεται άμεσα σε αυτή την περίπτωση και ενώ αρχικά εκδηλώνεται σε περιοχές εκτεθειμένες στον ήλιο μπορεί να επεκταθεί και σε άλλα σημεία του σώματος.
Πώς αντιμετωπίζουμε τις φωτοδερματίτιδες;
Η προφανής και άμεση σύσταση αφορά στην αποφυγή έκθεσης στον ήλιο για διάστημα μέχρι υποχώρησης των συμπτωμάτων. Αν η αντίδραση οφείλεται σε κάποιο φαρμακευτικό σκεύασμα το θέμα πρέπει να τεθεί υπ'οψιν του θεράποντος γιατρού ώστε αν μπορεί να το αντικαταστήσει με κάποιο άλλο.
Υπάρχει τρόπος να ανακουφιστούμε από τα ενοχλητικά συμπτώματα;
Μια δροσερή κομπρέσα στην πάσχουσα περιοχή ή ντους με δροσερό νερό, προσφέρουν αίσθηση ανακούφισης, λένε οι δερματολόγοι.
Στο ερεθισμένο δέρμα δεν πρέπει να τοποθετούνται επιθέματα πάγου. Μια καλής ποιότητας φαρμακευτική, ενυδατική κρέμα καταπραΰνει την φαγούρα και το αίσθημα καψίματος ενώ οι κορτιζονούχες κρέμες που χρησιμοποιούνται τοπικά βοηθούν στην γρηγορότερη υποχώρηση του εξανθήματος.
Αν στο δέρμα έχουν παρουσιαστεί μικρές φυσαλίδες, ο γιατρός μπορεί να συστήσει καθαρισμό με κάποιο ήπιο αντισηπτικό σκεύασμα μαζί με αντιβιοτική κρέμα ώστε να αποφευχθούν επιμολύνσεις.
Ωστόσο, αν το εξάνθημα είναι εκτεταμένο και υπάρχουν κι άλλα συμπτώματα εκτός δερματικής φύσης, όπως πονοκέφαλος ή ναυτία, απαραίτητα η κατάσταση πρέπει να αξιολογείται από γιατρό που θα επιβεβαιώσει την φύση της δερματικής αντίδρασης.
Ηλιοθεραπεία με μέτρο και κανόνες
Η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο ιδιαίτερα στις ώρες 12.00-16.00, αυξάνει την πιθανότητα να προκύψει κάποιου είδους φωτοδερματίτιδας όπως άλλωστε και ηλιακό έγκαυμα.
Μην αμελείτε την χρήση αντηλιακού ακόμα και μέρες με συννεφιά, με δείκτη προστασίας τουλάχιστον 30 SPF, λένε οι δερματολόγοι. Η εφαρμογή του πρέπει να προηγείται της έκθεσης στον ήλιο τουλάχιστον 30 λεπτά και η χρήση του πρέπει να επαναλαμβάνεται όχι μόνο μετά από κάθε βουτιά αλλά σε περίπτωση εφίδρωσης.
Τις πρώτες μέρες της καλοκαιρινής σας απόδρασης, προστατευτείτε και με μακρυμάνικα ρούχα αν γνωρίζετε ότι το δέρμα σας αντιδρά με ευαισθησία στον ήλιο.
Μην χρησιμοποιείται καλλυντικά ή αρώματα όταν πρόκειται να περάσετε ώρες στον ήλιο.
Σε περίπτωση που λαμβάνεται κάποια φαρμακευτική αγωγή, ζητήστε από τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας να σας ενημερώσει αν ανήκει στα σκευάσματα που δίνουν συχνά φωτοδερματικές αντιδράσεις.