Μπορεί όλοι να περιμένουμε τη μέρα που θα ανακοινωθεί η κυκλοφορία του εμβολίου στην αγορά αλλά έχει συμβεί στο παρελθόν με άλλες ασθένειες να μην παρασκευαστεί ποτέ.
Αντί για την εξολόθρευση του ιού, οι κοινωνίες θα πρέπει να μάθουν να ζουν με αυτόν. Οι πόλεις σταδιακά θα ανοίξουν, κάποιες ελευθερίες θα επιστρέψουν αλλά σε μικρό βαθμό αν ακολουθηθούν οι συστάσεις των ειδικών. Η διεξαγωγή τεστ και η ιχνηλάτηση θα αποτελέσουν μέρος της καθημερινότητάς μας και σε κάποιες χώρες μία ξαφνική οδηγία για κατ΄οίκον περιορισμό μπορεί να προκύψει ανά πάσα ώρα. Θεραπείες, φυσικά, μπορεί να αναπτυχθούν αλλά τα ξεσπάσματα της ασθένειας θα συμβαίνουν κάθε χρόνο, με αποτέλεσμα την αύξηση των θανάτων.
Αν δεν παραχθεί εμβόλιο, η ζωή δε θα είναι ίδια με αυτή που ζούμε τους τελευταίους μήνες. Δε θα επανέλθει στο κανονικό γρήγορα. Οι καραντίνες, όμως, δεν είναι βιώσιμες οικονομικά και πολιτικά. Χρειαζόμαστε άλλα πράγματα για να ελέγξουμε την πανδημία. Αυτό σημαίνει ότι οι ειδικοί θα πιέσουν τις κυβερνήσεις να εφαρμόσουν ένα καινούριο τρόπο ζωής και αλληλεπίδρασης για να αγοράσουν χρόνο έτσι ώστε να βρεθεί το εμβόλιο μετά από χρόνια ή δεκαετίες.
Ο Νταβίντ Ναβάρο, ο οποίος είναι καθηγητής παγκόσμιας υγείας στο Imperial College του Λονδίνου και ειδικός απεσταλμένος για την καταπολέμηση του COVID-19 στον ΠΟΥ ανέφερε στο CNN ότι «υπάρχουν κάποιοι ιοί για τους οποίους δεν έχουν βρεθεί τα εμβόλια. Δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι θα βρεθεί ένα εμβόλιο κατά του SARS-CoV-2 ή ότι θα περάσει όλα τα τεστ αποτελεσματικότητας και ασφάλειας. Είναι πολύ σημαντικό όλες οι κοινωνίες να προετοιμαστούν πλήρως για να αμυνθούν απέναντι στον κορονοϊό ως μία μόνιμη απειλή και να μπορέσουν να συνεχίσουν την κοινωνική και οικονομική τους δραστηριότητα εν μέσω της πανδημίας».
«Είναι απαραίτητο να δουλέψουμε έτσι ώστε να είμαστε έτοιμοι για τον COVID-19». Μίλησε για «κοινωνικό συμβόλαιο», στο οποίο οι άνθρωποι κάθε χώρας, καθώς θα επανεκκινήσουν τις φυσιολογικές ζωές τους, θα αναλαμβάνουν πλήρη ευθύνη για κατ΄οίκον απομόνωση σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων. Διαφορετικά θα είναι υπεύθυνοι για τη διάδοση του ιού.
Η μη παρασκευή εμβολίου μπορεί να σημάνει ότι οι εποχές που κάποιος πήγαινε στη δουλειά με ένα απλό κρύωμα ή βήχα ανήκουν στο παρελθόν. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι η τηλεργασία από το σπίτι θα γίνει τρόπος ζωής για τους υπαλλήλους γραφείου. Επιπλέον, οι εταιρείες πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα γραφεία ποτέ δε θα είναι γεμάτα αν δεν υπάρχει λόγος.
«Πρέπει να συμπεριφερόμαστε σε όσους απομονώνονται ως ήρωες και όχι ως παρίες. Θα πρόκειται για μία συλλογική συμφωνία για την επιβίωση υπό την απειλή του ιού. Θα είναι πιο δύσκολο για τις φτωχότερες χώρες. Γι΄αυτό η παροχή βοήθειας για την υποστήριξη χωρών που αναπτύσσονται θα είναι δύσκολη αλλά και πολύ σημαντική» αναφέρει ο Ναβάρο. Παράλληλα εξηγεί ότι οι προσφυγικές δομές και οι καταυλισμοί μεταναστών θα πρέπει να είναι ύψιστης προτεραιότητας. Προσθέτει ότι ένα πρόγραμμα τεστ και ιχνηλάτησης θα πρέπει να εφαρμοστεί για να επιτραπεί η ζωή με την παρουσία του COVID-19
Θα χρειαστεί ρεκόρ για την τήρηση του χρονοδιαγράμματος
Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονίσουμε ότι κατά πάσα πιθανότητα το εμβόλιο θα παρασκευαστεί κάποια στιγμή. Αυτή η αισιοδοξία οφείλεται στο γεγονός ότι σε αντίθεση με άλλες ασθένειες όπως ο HIV και η ελονοσία, o νέος κορονοϊός δε μεταλλάσσεται γρήγορα.
Ο κορυφαίος επιδημιολόγος των ΗΠΑ, Άντονι Φαούτσι, υποστηρίζει ότι μπορεί να παραχθεί μέσα σε 12-18 μήνες. Κάποιες άλλες εξέχουσες προσωπικότητες της ιατρικής, όπως ο Υπεύθυνος Υγείας στην Αγγλία, Κρις Γουίτι, ανέφερε ότι η εκτίμηση για παρασκευή του εμβολίου σε ένα χρόνο ίσως είναι πολύ αισιόδοξη.
Ακόμα, όμως, και αν αναπτυχθεί ένα εμβόλιο, η παρασκευή του σε αυτά τα χρονοδιαγράμματα είναι ένα επίτευγμα που δεν έχει επαναληφθεί ποτέ. «Δεν έχουμε παρασκευάσει ποτέ ένα εμβόλιο σε διάστημα 12-18 μηνών. Αυτό δε σημαίνει ότι είναι αδύνατο αλλά θα είναι ένα πολύ ηρωικό επίτευγμα. Χρειαζόμαστε ένα πρώτο πλάνο και ένα εναλλακτικό σχέδιο» υποστήριξε στο CNN ο πρόεδρος του Εθνικού Σχολείου των Φαρμάκων για Τροπικές Ασθένειες στο Χιούστον, Πίτερ Οτέζ.
Η περίπτωση του AIDS
Το 1984, η Υπουργός Υγείας και Ανθρώπινων Υπηρεσιών της Αμερικής, Μάργκαρετ, Χέκλερ, ανακοίνωσε σε συνέντευξη τύπου στην Γουάσινγκτον ότι οι επιστήμονες επιτυχώς ταυτοποίησαν τον ιό που αργότερα έγινε γνωστός ως HIV. Προέβλεψε ότι το εμβόλιο θα ήταν έτοιμο για δοκιμές σε 2 χρόνια. Πριν 14 χρόνια, οι επιστήμονες υποστήριξαν ότι βρισκόμαστε 10 χρόνια μακριά από το εμβόλιο.
4 δεκαετίες και 32 εκατομμύρια θανάτους μετά, ο κόσμος ακόμα δεν έχει παρασκευάσει κάποιο εμβόλιο κατά του HIV. Αντί για εμβόλιο, ολόκληρες γενιές ομοφυλόφιλων αντρών χάθηκαν. Για πολλά χρόνια, μία θετική διάγνωση δεν αποτελούσε μόνο θανατική ποινή. Διασφάλιζε ότι ο άνθρωπος που νοσούσε θα περνούσε τους τελευταίους μήνες κοινωνικά περιθωριοποιημένος. Σε ιατρικά περιοδικά, μάλιστα, συζητιόταν ακόμα και αν άξιζε μία έρευνα για τη σωτηρία των ατόμων με HIV.
«Η γρίπη δύναται να μεταλλαχτεί μετά από ένα χρόνο. Συνεπώς, η ανοσία από το εμβόλιο διαρκεί ένα χρόνο. Ο ΗΙV μεταλλάσσεται σε μόλις μία μόλυνση. Συνεχίζει να μεταλλάσσεται μέσα σου. Είναι σαν να έχεις χιλιάδες διαφορετικούς HIV. Ενώ μεταλλάσσεται παραλύει το ανοσοποιητικό σου σύστημα» εξηγεί στο CNN ο παιδίατρος και ειδικός σε μολυσματικές ασθένειες που δημιούργησε το εμβόλιο για τον ιό ρότα, Πολ Όφιτ.