Τα σημειώματα με τα ποσά clawback που θα κληθούν να καταβάλλουν οι φαρμακευτικές εταιρείες για την υπέρβαση της νοσοκομειακής δαπάνης του πρώτου 6μήνου του 2023 άρχισαν να καταφθάνουν χθες από την ΕΚΑΠΥ.
Οι φόβοι που εκφράζονταν για νέα εκτίναξη του ποσοστού του clawback για τα φάρμακα που διατίθενται στα νοσοκομεία επιβεβαιώθηκαν.
Σύμφωνα με πληροφορίες του News4Health, η μεσοσταθμική υπέρβαση για όλα τα φαρμακευτικά προϊόντα εκτός κλειστών προϋπολογισμών (δηλαδή όσα είναι σε ανοιχτή συμφωνία ή χωρίς συμφωνία) είναι 72% επί της τιμής προμήθειας (νοσοκομειακή -5%), έναντι 61% το αντίστοιχο διάστημα του 2022. Αυτό στη συνέχεια κατανέμεται βάσει αλγορίθμου και μεριδίου αγοράς. Για τα φάρμακα με τιμή άνω των 30 ευρώ, η υπέρβαση υπολογίζεται σε 83% σε τιμή προμήθειας από 69%, αντίστοιχα το 2022.
Η υπέρβαση της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης για το πρώτο 6μηνο του 2023 υπολογίζεται περίπου στα 250 εκατ. ευρώ. Επιπρόσθετα, το εν λόγω 6μηνο οι εταιρείες επιβαρύνθηκαν και με επιπλέον εκπτώσεις 80 εκατ. ευρώ, διαμορφώνοντας τη συνολική τους επιβάρυνση κατά 330 εκατ. ευρώ, πέραν των εκπτώσεων στο πλαίσιο των κλειστών προϋπολογισμών.
Η αποστολή των σημειωμάτων δεν ολοκληρώθηκε χθες αλλά θα συνεχιστεί σήμερα, οπότε και αναμένεται να υπάρξει σαφέστερη εικόνα για τα ποσοστά της υπέρβασης.
Επιπλέον, αναμένεται να αποσταλεί και σχετική ενημέρωση στις φαρμακευτικές εταιρίες με διευκρινίσεις επί των υπολογισμών.
Αλλαγές στον υπολογισμό
Όπως είχαμε γράψει, σε νομοσχέδιο που ετοιμάζεται να φέρει το Υπουργείο Υγείας θα περιλαμβάνεται και ρύθμιση που θα χαμηλώνει το όριο εξαίρεσης από το clawback.
Ειδικότερα, τα νοσοκομειακά φάρμακα που θα εξαιρούνται από την καταβολή μειωμένου ή μηδενικού clawback θα είναι εκείνα με τιμή χαμηλότερη των 15 ευρώ, από 30 ευρώ που ισχύει έως σήμερα. Όσα έχουν τιμή έως 5 ευρώ δεν θα καταβάλλουν clawback, ενώ εκείνα με τιμή από 5,01 ευρώ έως 15 ευρώ θα πληρώνουν έως και το 20% της προκαλούμενης υπέρβασης.
Ο νέος τρόπος υπολογισμού θα ισχύσει αναδρομικά από την αρχή του 2023. Δεδομένου, όμως, ότι η διάταξη δεν έχει ακόμη ψηφιστεί, τα σημειώματα για το πρώτο εξάμηνο του περασμένου έτους υπολογίστηκαν βάσει των κανόνων που ισχύουν σήμερα.
Τα σημειώματα για το δεύτερο εξάμηνο, που αναμένονται σε περίπου ένα μήνα, θα υπολογιστούν με τα νέα δεδομένα που θα προκύψουν με την ψήφιση της διάταξης για τη μείωση του ορίου μερικής ή πλήρους εξαίρεσης στα 15 ευρώ.
Τότε, αναμένεται να υπάρξουν και σχετικές διορθώσεις για το πρώτο εξάμηνο του 2023, ενώ πληροφορίες αναφέρουν πως τέλος του χρόνου θα προστεθούν στη δαπάνη ποσά που μπορεί να περίσσεψαν από τους κλειστούς προϋπολογισμούς.
Είναι ενδεικτικό ότι, για το σύνολο του 2023 είχαν «περισσέψει» από τους κλειστούς προϋπολογισμούς 26,6 εκατ. ευρώ.
Επιπτώσεις και αντιδράσεις
Η άφιξη των πρώτων σημειωμάτων για το clawback στη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη προκάλεσε σοκ στη φαρμακευτική αγορά.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το Pharma Innovation Forum συγκάλεσε έκτακτη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου, ενώ η ατζέντα της σημερινής τακτικής συνεδρίασης του ΔΣ του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας ανατράπηκε. Κυρίαρχο θέμα συζήτησης θα είναι η νοσοκομειακή δαπάνη.
«Τα σημειώματα αυτά μαρτυρούν την ανεπάρκεια του νοσοκομειακού φαρμακευτικού προϋπολογισμού», αναφέρουν στελέχη της αγοράς στο News4Health. Πρακτικώς, δε, σημαίνει ότι εταιρείες του κλάδου θα κληθούν και πάλι να πάρουν αποφάσεις για να ανταπεξέλθουν στις νέες απαιτήσεις.
Θυμίζουμε ότι σύμφωνα με μελέτη της IQVIA για λογαριασμό της EFPIA, μια στις δύο νέες θεραπείες, που εγκρίθηκαν από τον ΕΜΑ την περίοδο 2019-2022 δεν είχαν φθάσει στην Ελλάδα το 2023, όπως έχει γράψει το News4Health.
Ο κίνδυνος περισσότερων και μεγαλύτερων καθυστερήσεων στην κυκλοφορία νέων σημαντικών φαρμάκων στην ελληνική αγορά είναι πλέον πιο κοντά από ποτέ, ενώ δεν αποκλείεται να αποσυρθούν και νοσοκομειακά φάρμακα από την αγορά, καθώς η παραμονή τους θα κριθεί μη βιώσιμη, προειδοποιούν στελέχη της αγοράς.
Ειδικά, αν ο ρυθμός αύξησης του νοσοκομειακού clawback διατηρηθεί και το επόμενο έτος, που σημαίνει πρακτικά ότι οι εταιρείες θα πρέπει να παρέχουν τα φάρμακα δωρεάν. Επιπλέον, εκφράζεται έντονη ανησυχία για νέο γύρο αναδιαρθρώσεων στις εταιρείες με μείωση των θέσεων εργασίας.
Για αυτό και η αντίδραση των φορέων εκπροσώπησης των φαρμακευτικών επιχειρήσεων αναμένεται να είναι ιδιαιτέρως σκληρή, ζητώντας τη λήψη άμεσων μέτρων μέσω σχετικής επιστολής σε όλους τους εμπλεκόμενους κυβερνητικούς φορείς.
Επί της ουσίας, βέβαια, η μόνη προσέγγιση που θα είχε άμεσο αποτέλεσμα θα ήταν η ενίσχυση του προϋπολογισμού, την οποία φέρεται να μην εξετάζει το Υπουργείο Υγείας για το 2023.
Μια αύξηση του προϋπολογισμού για το 2024, λόγω της ρήτρας του RRF για το clawback, δεν αποκλείεται μέχρι στιγμής αλλά έως τότε οι επιπτώσεις ίσως να είναι ήδη σοβαρές.