Η Ευρωπαϊκή Ένωση επέκτεινε πρόσφατα το οπλοστάσιο της με δύο νέα επικαιροποιημένα εμβόλια COVID. Το επικαιροποιημένο εμβόλιο της Pfizer (Comirnaty Original/Omicron BA.1) και αυτό της Moderna (Spikevax Bivalent Original/Omicron BA.1). Καθώς ο ιός συνεχίζει να εξελίσσεται, τα υπάρχοντα εμβόλια επιστρατεύονται για να διασφαλίσουν την καλύτερη δυνατή προστασία των Ευρωπαίων πολιτών κατά της COVID-19.
Τα δύο δισθενή εμβόλια προς χρήση ως αναμνηστικές δόσεις επεκτείνουν την ανοσία έναντι στελεχών ανησυχίας, όπως της Όμικρον και των υποπαραλλαγών της.
Ποιοι πρέπει να προτεραιοποιηθούν για τα ενημερωμένα εμβόλια
Αν και τα δύο ενημερωμένα εμβόλια έχουν εγκριθεί για χρήση σε άτομα άνω των 12 ετών που έχουν λάβει το αρχικό σχήμα εμβολιασμού κατά της COVID, το ECDC και ο ΕΜΑ συμβουλεύουν τη χορήγηση αυτών των αναμνηστικών με προτεραιότητα σε όσα άτομα κινδυνεύουν περισσότερο να νοσήσουν σοβαρά λόγω συγκεκριμένων παραγόντων. Αυτό περιλαμβάνει τους άνω των 60 ετών, τους ανοσοκατασταλμένους και άλλα ευάλωτα άτομα (άνω των 12 ετών) με υποκείμενα νοσήματα, καθώς και τις εγκύους.
Επιπλέον, το ECDC και ο EMA συστήνουν την προτεραιοποίηση όσων διαμένουν και εργάζονται σε σπίτια μακροχρόνιας φροντίδας. Επίσης, πρέπει να ληφθούν υπόψιν οι υγειονομικοί λόγω της αυξημένης έκθεσής τους σε περίπτωση μελλοντικών κυμάτων COVID και λόγω του καταλυτικού τους ρόλο στη λειτουργία των Συστημάτων Υγείας.
Φθινοπωρινό πρόγραμμα εμβολιασμού
Ο έγκαιρος εμβολιασμός και η αξιοποίηση των ενισχυτικών εμβολίων ενόψει μιας πιθανής φθινοπωρινής και χειμερινής έκρηξης κρουσμάτων COVID-19 είναι ουσιαστικής σημασίας για την προστασία των ανθρώπων και την αποτροπή της υπερφόρτωσης των συστημάτων υγείας. Τα επιλέξιμα άτομα που δεν έχουν ακόμη εμβολιαστεί κατά της COVID-19 ή που δεν έχουν κάνει αναμνηστική δόση συνιστάται να προσέλθουν για εμβολιασμό όπως συνιστάται στις χώρες τους.
Τα προσαρμοσμένα εμβόλια που εγκρίθηκαν πρόσφατα εγκρίνονται για χρήση ως αναμνηστικές δόσεις μόνο σε άτομα που ολοκλήρωσαν τουλάχιστον τον αρχικό εμβολιασμός, ανεξάρτητα από το ποια εμβόλια χρησιμοποιήθηκαν τότε.
Τα αρχικά εμβόλια COVID-19 εξακολουθούν να παρέχουν προστασία από σοβαρές ασθένειες, νοσηλεία και θάνατο και θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για αρχικούς εμβολιασμούς και να λαμβάνονται υπόψη για αναμνηστικές δόσεις όταν δεν είναι ακόμη διαθέσιμα νεότερα προσαρμοσμένα εμβόλια.
Μελλοντικά προσαρμοσμένα εμβόλια
Περαιτέρω προσαρμογές της σύνθεσης των εμβολίων COVID-19 είναι αναπόφευκτες για την αντιμετώπιση υφιστάμενων και μελλοντικών κυκλοφορούντων παραλλαγών. Τα προκαταρκτικά δεδομένα υποδεικνύουν ότι η ανοσολογική απόκριση που προκαλείται από τα εγκεκριμένα προσαρμοσμένα εμβόλια κατά της BA.1 υπερβαίνει τα επιλεγμένα στελέχη και καλύπτει άλλες υποπαραλλαγές της Omicron όπως η BA.2, η BA.2.75 και η BA.5.
Εκτός από τα δύο εγκεκριμένα προσαρμοσμένα εμβόλια που στοχεύουν την υποπαραλλαγή Omicron BA.1 και το αρχικό στέλεχος του SARS-CoV-2, ο EMA αξιολογεί ένα προσαρμοσμένο εμβόλιο που ταιριάζει με το αρχικό στέλεχος και τις υποπαραλλαγές Omicron BA.4 και BA.5. Υπάρχουν επίσης ανασκοπήσεις σε εξέλιξη για εμβόλια συμπεριλαμβανομένου του στελέχους βήτα του ιού. Εάν εγκριθούν, αυτά τα εμβόλια θα επεκτείνουν περαιτέρω τις επιλογές για εμβολιασμούς.
Παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στις εκστρατείες εμβολιασμού
Οι εθνικές αρχές στην ΕΕ λαμβάνουν τελικές αποφάσεις σχετικά με την κυκλοφορία των εμβολίων, συμπεριλαμβανομένων των αναμνηστικών δόσεων και του τύπου των εμβολίων, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως η εξάπλωση της μόλυνσης, ο αντίκτυπος της COVID-19 σε διαφορετικούς πληθυσμούς και η εμφάνιση νέων παραλλαγών. Αυτά τα στοιχεία θα καθορίσουν ποια εμβόλια λαμβάνουν οι άνθρωποι και πότε, με βάση το επίπεδο κινδύνου και την επιδημιολογική κατάσταση.
Το ECDC και ο EMA θα συνεχίσουν να αξιολογούν στενά την αποτελεσματικότητα και τα επιδημιολογικά δεδομένα των αναδυόμενων εμβολίων και θα ενημερώσουν τις συστάσεις τους ανάλογα.