Συνεχής είναι η αύξηση των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων (ΣΜΝ) σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΕ/ΕΟΧ) το 2023, όπως προκύπτει από τις τελευταίες ετήσιες επιδημιολογικές εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC).
Τα ευρήματα αναδεικνύουν την επείγουσα ανάγκη για αυξημένη ευαισθητοποίηση του κοινού, προσπάθειες πρόληψης, εξέτασης και θεραπείας για την αντιμετώπιση αυτού του αυξανόμενου προβλήματος δημόσιας υγείας.
Πιο συγκεκριμένα, σημαντικές αυξήσεις παρατηρήθηκαν στα αναφερόμενα κρούσματα σύφιλης και γονόρροιας το 2023, σε σχέση με το 2022, γεγονός που δείχνει ότι συνεχίζεται η αυξητική τάση που παρατηρήθηκε το 2022.
Γονόρροια
Το 2023 αναφέρθηκαν σχεδόν 100 000 επιβεβαιωμένα κρούσματα γονόρροιας στις χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ, παρουσιάζοντας αύξηση 31% σε σύγκριση με το 2022 και εντυπωσιακή αύξηση άνω του 300% σε σύγκριση με το 2014.Αυτή η έξαρση παρατηρήθηκε σε διάφορες ηλικιακές και δημογραφικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες (MSM), καθώς και των ετεροφυλόφιλων ανδρών και γυναικών.
Τα υψηλότερα ποσοστά μεταξύ των γυναικών ήταν στην ηλικιακή ομάδα 20 έως 24 ετών και αυτή είναι επίσης η ομάδα με την πιο εντυπωσιακή αύξηση το 2023 (46%). Για τους άνδρες, τα υψηλότερα ποσοστά παρατηρήθηκαν στην ηλικιακή ομάδα 25 έως 34 ετών. Εάν δεν αντιμετωπιστεί, η γονόρροια μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά προβλήματα υγείας, όπως φλεγμονώδη νόσο της πυέλου, και υπογονιμότητα τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες.
Σύφιλη
Τα κρούσματα σύφιλης συνεχίζουν επίσης να αυξάνονται. Το 2023, αναφέρθηκαν περισσότερα από 40 000 επιβεβαιωμένα κρούσματα σε 29 χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ, γεγονός που αντιπροσωπεύει αύξηση 13% σε σύγκριση με το 2022 και διπλασιασμό σε σύγκριση με το 2014. Η σύφιλη είναι πιο συχνή στους άνδρες, με επτά άνδρες να διαγιγνώσκονται για κάθε μία γυναίκα. Τα υψηλότερα ποσοστά παρατηρήθηκαν μεταξύ των ανδρών ηλικίας 25 έως 34 ετών. Η πλειονότητα των κρουσμάτων σύφιλης (72%) αναφέρθηκε σε ομοφυλόφιλους άνδρες. Ακόμα, σε σύγκριση με το 2022, τα ποσοστά σύφιλης αυξήθηκαν μεταξύ των γυναικών όλων των ηλικιακών ομάδων.
Η σύφιλη όταν δεν αντιμετωπίζεται θεραπευτικά μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνιες επιπλοκές στην καρδιά και το νευρικό σύστημα και αν μια έγκυος γυναίκα έχει μη θεραπευμένη σύφιλη, το μωρό μπορεί να υποστεί σοβαρές επιπλοκές.
Χλαμύδια
Σε ό,τι αφορά τα χλαμύδια, παρά την επιβράδυνση της αύξησής τους παραμένουν τα πιο συχνά αναφερόμενα βακτηριακά ΣΜΝ στην Ευρώπη. Το 2023, αναφέρθηκαν περισσότερα από 230 000 κρούσματα σε όλες τις χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ, γεγονός που αντιπροσωπεύει αύξηση 13% από το 2014.
Η λοίμωξη εξακολουθεί να πλήττει δυσανάλογα τους νέους, με τα υψηλότερα ποσοστά μεταξύ των γυναικών ηλικίας 20 έως 24 ετών. Εκτός από την αύξηση του αριθμού των δηλωθέντων κρουσμάτων ΣΜΝ, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η αυξανόμενη απειλή της μικροβιακής αντοχής (AMR) στη γονόρροια. Η εμφάνιση στελεχών ανθεκτικών στα φάρμακα απειλεί την αποτελεσματικότητα των σημερινών θεραπειών, καθιστώντας ζωτικής σημασίας την έμφαση στην πρόληψη και την προώθηση της υπεύθυνης χρήσης αντιβιοτικών, προειδοποιεί το ECDC.
Στην έκθεση τονίζεται η σημασία των προληπτικών μέτρων για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων ποσοστών ΣΜΝ.
Η συνεπής χρήση προφυλακτικών για κολπικό, πρωκτικό και στοματικό σεξ είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη. Η ανοιχτή και ειλικρινής επικοινωνία για τη σεξουαλική υγεία με τους συντρόφους μπορεί επίσης να συμβάλει στη μείωση του κινδύνου μετάδοσης ΣΜΝ.
Τα άτομα που παρουσιάζουν συμπτώματα σεξουαλικά μεταδιδόμενων λοιμώξεων, όπως πόνο κατά την ούρηση, εκκρίσεις από το πέος, τον κόλπο ή τον πρωκτό ή πόνο στο κάτω μέρος του στομάχου, συνιστάται έντονα να αναζητήσουν εξετάσεις. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν έλκος ή εξάνθημα γύρω από την περιοχή των γεννητικών οργάνων, το στόμα ή τον πρωκτό.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ωστόσο ότι καθώς είναι δυνατόν να πάσχετε από ΣΜΝ και να μην έχετε κανένα σύμπτωμα, τα σεξουαλικά ενεργά άτομα ενθαρρύνονται να υποβάλλονται σε εξετάσεις για ΣΜΝ, ιδίως όσοι έχουν νέους, περιστασιακούς ή πολλαπλούς σεξουαλικούς συντρόφους.