Το πυρηνικό ηλεκτροπαραγωγικό εργοστάσιο στη Ζαπορίζια, το μεγαλύτερο της Ευρώπης, στην κεντρική Ουκρανία, χτυπήθηκε τα ξημερώματα της Παρασκευής. Ευτυχώς, όμως, δεν υπήρξε απελευθέρωση ραδιενεργού υλικού σύμφωνα με την ανακοίνωση από τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας.
«Ουκρανοί αξιωματούχοι ενημέρωσαν τον ΔΟΑΕ ότι ένα βλήμα κατά τη διάρκεια της νύχτας είχε πλήξει ένα κτίριο εκπαίδευσης κοντά σε μία από τις μονάδες αντιδραστήρων του εργοστασίου, προκαλώντας τοπική πυρκαγιά που αργότερα έσβησε. Τα συστήματα ασφαλείας των έξι αντιδραστήρων του εργοστασίου δεν είχαν επηρεαστεί και δεν υπήρξε απελευθέρωση ραδιενεργού υλικού» ανέφερε η ανακοίνωση.
Πανικός από ευρωπαίους πολίτες - Έσπευσαν να παραλάβουν ταμπλέτες ιωδίου
Το περιστατικό αυτό και η κυκλοφορία της είδησης προκάλεσε πανικό στους Ευρωπαϊους πολίτες, οι οποίοι έσπευσαν στα φαρμακεία για να προμηθευτούν ταμπλέτες ιωδίου. Ακόμα και πριν το χτύπημα στο πυρηνικό εργοστάσια, η ζήτηση για χάπια ιωδίου είχε αυξηθεί κατακόρυφα σε όλη την Ευρώπη λόγω των φόβων για μία ραδιενεργή έκθεση από κάποια πυρηνική επίθεση η ατύχημα.
«Τις τελευταίες έξι ημέρες τα βουλγαρικά φαρμακεία πούλησαν τόσο [ιώδιο] όσο πουλάνε σε ένα χρόνο», δήλωσε ο Νικολάι Κοστόφ, πρόεδρος της Ένωσης Φαρμακείων. «Σε μερικά φαρμακεία έχουν ήδη εξαντληθεί. Έχουμε παραγγείλει νέες ποσότητες αλλά φοβάμαι ότι δεν θα διαρκέσουν πολύ».
«Είναι λίγο τρελό», είπε ο Miroslav Stenkova, εκπρόσωπος των φαρμακείων Dr. Max στην Τσεχία, όπου ορισμένα καταστήματα είχαν ξεμείνει από ιώδιο. Στην Πολωνία, ο αριθμός των φαρμακείων που διαθέτουν ιώδιο υπερδιπλασιάστηκε, σύμφωνα με πολωνική ιστοσελίδα που συνδέει τους ανθρώπους με φαρμακεία που μεταφέρουν τα φάρμακα που αναζητούν.
Το Google Trends δείχνει ότι οι αναζητήσεις για τους όρους «έκθεση στην ακτινοβολία» και «ακτινοπροστασία» αυξήθηκαν περισσότερο από 600% παγκοσμίως την τελευταία εβδομάδα.
Η λήψη ιωδίου μετά από την απελευθέρωση ραδιενέργειας
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά στα παιδιά, στις έγκυες γυναίκες και σε άτομα κάτω των 40 ετών να λαμβάνουν ιώδιο, γνωστό και ως ιωδιούχο κάλιο, για την προστασία του θυρεοειδούς από την έκθεση στην ακτινοβολία μετά από ένα πυρηνικό ατύχημα. Λαμβάνοντας ιωδιούχο κάλιο, εμποδίζεται η δυνατότητα του θυρεοειδή αδένα να απορροφήσει ραδιενεργό ιώδιο, το οποίο μπορεί να προκαλέσει καρκίνο.
Σύμφωνα με τη Ρυθμιστική Επιτροπή Πυρηνικών των Ηνωμένων Πολιτειών, το ιώδιο «προστατεύει τον θυρεοειδή αδένα από την εσωτερική πρόσληψη ραδιοϊωδίων που μπορεί να απελευθερωθούν στην απίθανη περίπτωση ατυχήματος πυρηνικού αντιδραστήρα».
Παράλληλα, η λήψη ταμπλετών ιδωδίου ως προστατευτικό μέτρο για τον πληθυσμού έχει σχεδιαστεί στην Ελβετία σε περίπτωση ατυχήματος σε ένα Ελβετικό πυρηνικό εργοστάσιο ή σε μία γειτονική χώρα, όταν απελευθερώνεται ραδιενεργό ιώδιο. Σε αυτό το πλαίσιο η Ελβετία παρακολουθεί την κατάσταση στην Ουκρανία μετρώντας την παρουσία ραδιενέργειας στο περιβάλλον.
Πότε συστήνεται η λήψη ιωιδιούχου καλίου
Το Τμήμα Υγείας του New York State παρέχει χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με το πότε πρέπει να λάβετε χάπια ιωδίου για την προστασία σας από την έκθεση με ραδιενέργεια. Υπογραμμίζει ότι η λήψη ιωιδιούχου καλίου (ΚΙ) πρέπει να γίνεται μόνο μετά από μια ανακοίνωση από τοπικούς ή κρατικούς υπαλλήλους της κάθε χώρας. Η εγχώρια αρχή υγείας θα ενημερώσει πότε πρέπει να αρχίσετε να παίρνετε ιωδιούχο κάλιο και πότε μπορείτε να σταματήσετε να το λαμβάνετε.
Χρειάζεται να το λάβετε πριν ή αμέσως μετά την έκθεση σας σε ραδιοϊώδιο. Μπορείτε επίσης να το πάρετε 3 ή 4 ώρες αργότερα, αλλά δεν θα είναι τόσο χρήσιμο. Η επίδραση του αρκεί για περίπου 24 ώρες. Θα πρέπει να συνεχίσετε να το λαμβλανετε μία φορά την ημέρα έως ότου το τμήμα υγείας σας πει να σταματήσετε ή είστε εκτός περιοχής έκτακτης ανάγκης.
Ο παρακάτω πίνακας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας απεικονίζει τη συνιστώμενη 1 δόση ιώδιου ανά ηλικιακή ομάδα.