Δεν είναι μυστικό ότι η κοιλιά μεγαλώνει στη μέση ηλικία, αλλά το πρόβλημα δεν είναι αυστηρά αισθητικό. Το λίπος στην κοιλιά επιταχύνει τη γήρανση και επιβραδύνει το μεταβολισμό, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, καρδιακών προβλημάτων και άλλων χρόνιων ασθενειών. Ωστόσο, το πώς ακριβώς η ηλικία επιδρά σε αυτήν την περιοχή του σώματος μας, παραμένει ασαφές.
Τώρα, προκλινική έρευνα από το City of Hope, έναν από τους μεγαλύτερους και πιο προηγμένους οργανισμούς έρευνας και θεραπείας του καρκίνου στις Ηνωμένες Πολιτείες και ένα κορυφαίο ερευνητικό κέντρο για τον διαβήτη και άλλες απειλητικές για τη ζωή ασθένειες, αποκάλυψε τον κυτταρικό ένοχο πίσω από το κοιλιακό λίπος που σχετίζεται με την ηλικία, παρέχοντας νέες πληροφορίες για το γιατί η μέση μας …παύει να είναι δακτυλίδι στη μέση ηλικία. Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο Science, υποδηλώνουν έναν νέο στόχο για μελλοντικές θεραπείες για την πρόληψη του κοιλιακού λίπους και την παράταση της υγιούς διάρκειας ζωής μας.
«Οι άνθρωποι συχνά χάνουν μυϊκή μάζα και αυξάνουν το σωματικό λίπος καθώς γερνούν, ακόμη και όταν το σωματικό τους βάρος παραμένει το ίδιο», δήλωσε η Qiong (Annabel) Wang, Ph.D., συν-συγγραφέας της μελέτης και αναπληρώτρια καθηγήτρια μοριακής και κυτταρικής ενδοκρινολογίας στο Arthur Riggs Diabetes & Metabolism Research Institute του City of Hope. «Ανακαλύψαμε ότι η γήρανση προκαλεί την εμφάνιση ενός νέου τύπου ενήλικων βλαστικών κυττάρων και ενισχύει την μαζική παραγωγή νέων λιποκυττάρων από τον οργανισμό, ειδικά γύρω από την κοιλιά».
Σε συνεργασία με τον συν-συγγραφέα της μελέτης, Xia Yang, Ph.D., από το εργαστήριο του UCLA, οι επιστήμονες διεξήγαγαν μια σειρά πειραμάτων σε ποντίκια, τα οποία στη συνέχεια διασταυρώθηκαν σε ανθρώπινα κύτταρα. Η Wang και οι συνεργάτες της επικεντρώθηκαν στον λευκό λιπώδη ιστό, τον λιπώδη ιστό που ευθύνεται για την αύξηση του σωματικού βάρους που σχετίζεται με την ηλικία.
Ενώ είναι γνωστό ότι τα λιποκύτταρα μεγαλώνουν με την ηλικία, οι επιστήμονες υποψιάζονταν ότι ο λευκός λιπώδης ιστός επεκτείνεται επίσης με την παραγωγή νέων λιποκυττάρων, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να έχει απεριόριστο δυναμικό ανάπτυξης.
Για να δοκιμάσουν την υπόθεσή τους, οι ερευνητές εστίασαν στα προγονικά λιποκύτταρα (APC), μια ομάδα βλαστικών κυττάρων στον λευκό λιπώδη ιστό που εξελίσσονται σε λιποκύτταρα.
Ο μηχανισμός
Η ομάδα του City of Hope μεταμόσχευσε πρώτα APC από νεαρά και ηλικιωμένα ποντίκια σε μια δεύτερη ομάδα νεαρών ποντικιών. Τα APC από τα ηλικιωμένα ζώα παρήγαγαν γρήγορα μια τεράστια ποσότητα λιποκυττάρων.
Ωστόσο, όταν η ομάδα μεταμόσχευσε APC από νεαρά ποντίκια σε ηλικιωμένα ποντίκια, τα βλαστοκύτταρα δεν παρήγαγαν πολλά νέα λιποκύτταρα. Τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν ότι τα ηλικιωμένα APC είναι εξοπλισμένα για να παράγουν ανεξάρτητα νέα λιποκύτταρα, ανεξάρτητα από την ηλικία του ξενιστή τους.
Χρησιμοποιώντας αλληλούχιση RNA, οι επιστήμονες συνέκριναν στη συνέχεια τη δραστηριότητα του γονιδίου APC σε νεαρά και ηλικιωμένα ποντίκια. Ενώ ήταν σχεδόν ανενεργά στα νεαρά ποντίκια, τα APC ξύπνησαν με δύναμη στα ποντίκια μέσης ηλικίας και άρχισαν να παράγουν νέα λιποκύτταρα.
«Ενώ η ικανότητα των περισσότερων ενήλικων βλαστικών κυττάρων να αναπτύσσονται μειώνεται με την ηλικία, το αντίθετο ισχύει για τα APC — η γήρανση απελευθερώνει τη δύναμη αυτών των κυττάρων να εξελίσσονται και να εξαπλώνονται», δήλωσε ο Adolfo Garcia-Ocana, Ph.D., κάτοχος της έδρας Ruth B. & Robert K. Lanman για την Έρευνα στη Ρύθμιση των Γενετών και την Ανακάλυψη Φαρμάκων και πρόεδρος του Τμήματος Μοριακής και Κυτταρικής Ενδοκρινολογίας στο City of Hope. «Αυτή είναι η πρώτη απόδειξη ότι η κοιλιά μας μεγαλώνει με την ηλικία λόγω της υψηλής παραγωγής νέων λιποκυττάρων από τα APC».
Η γήρανση μετέτρεψε επίσης τα APC σε έναν νέο τύπο βλαστικών κυττάρων που ονομάζονται δεσμευμένα προαδιτοκύτταρα, ειδικά για την ηλικία (CP-A). Τα κύτταρα CP-A, που εμφανίζονται στη μέση ηλικία, παράγουν ενεργά νέα λιποκύτταρα, εξηγώντας γιατί τα ηλικιωμένα ποντίκια αυξάνουν περισσότερο το βάρος τους.
Μια οδός σηματοδότησης που ονομάζεται υποδοχέας του παράγοντα αναστολής της λευχαιμίας (LIFR) αποδείχθηκε κρίσιμη για την προώθηση της πολλαπλασιασμού και της εξέλιξης αυτών των CP-A κυττάρων σε λιποκύτταρα.
«Ανακαλύψαμε ότι η διαδικασία παραγωγής λίπους στο σώμα καθοδηγείται από τον LIFR. Ενώ τα νεαρά ποντίκια δεν χρειάζονται αυτό το σήμα για να παράγουν λίπος, τα ηλικιωμένα ποντίκια το χρειάζονται», εξήγησε η Wang. «Η έρευνά μας δείχνει ότι ο LIFR παίζει καθοριστικό ρόλο στην ενεργοποίηση των CP-A για τη δημιουργία νέων λιποκυττάρων και την αύξηση του λίπους στην κοιλιά των ηλικιωμένων ποντικιών».
«Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν τη σημασία του ελέγχου του σχηματισμού νέων λιποκυττάρων για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας που σχετίζεται με την ηλικία», δήλωσε η Wang. «Η κατανόηση του ρόλου των CP-A στις μεταβολικές διαταραχές και του τρόπου με τον οποίο αυτά τα κύτταρα εμφανίζονται κατά τη γήρανση θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες ιατρικές λύσεις για τη μείωση του κοιλιακού λίπους και τη βελτίωση της υγείας και της μακροζωίας».
Μελλοντικές έρευνες θα επικεντρωθούν στην παρακολούθηση των CP-A κυττάρων σε ζωικά μοντέλα, στην παρατήρηση των CP-A κυττάρων σε ανθρώπους και στην ανάπτυξη νέων στρατηγικών που εξαλείφουν ή εμποδίζουν τα κύτταρα για την πρόληψη.