Ένα θέμα που «πατάει» σε κόκκινες γραμμές είναι η έμφυλη βία στα σχολεία, ενώ η τεκνοθεσία παιδιών από ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα μπορεί και να τις ξεπερνάει για την ελληνική κοινωνία. Η κλινική ψυχολόγος Νάνσυ Παπαθανασίου και επιστημονικά συνυπεύθυνη της Γραμμής Ψυχολογικής Στήριξης 11528 για ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα και το Orlando LGBT+ Ψυχική Υγεία Χωρίς Στίγμα μας ξεκαθάρισε ότι δεν έχει σημασία ποια είναι η σεξουαλικότητά σου και μας έδωσε μια γεύση από τα «συστατικά» που έχει ένας καλός γονιός.
H ψυχολόγος μας έδειξε τον τρόπο που πρέπει να αντιμετωπίζεται το bullying ως φαινόμενο στο σχολείο ενώ μας εξήγησε γιατί η γονεϊκότητα δεν έχει καμία σχέση με τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή/και την ταυτότητα φύλου των γονέων.
Βullying: Δεν έχει σημασία ποιος και τι είσαι
«Το bullying έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Συμβαίνει ενάντια στα παιδιά που θεωρείται ότι βρίσκονται σε θέση αδυναμίας σε σχέση με τα άλλα παιδιά λόγω κάποιου χαρακτηριστικού τους, για το οποίο υφίστανται διακρίσεις. Είναι ένα φαινόμενο το οποίο επαναλαμβάνεται και δεν αφορά έναν καβγά που συμβαίνει ανάμεσα σε δύο παιδιά που έχουν ισότιμες σχέσεις. Συμβαίνει συστηματικά στα παιδιά που γίνονται αντιληπτά ως αδύναμα με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο» εξήγησε η Νάνσυ Παπαθανασίου.
Όπως είχε πει: «Στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι ομοφοβικό ή και τρανσφοβικό bullying το οποίο βασίζεται στον αντιλαμβανόμενο σεξουαλικό προσανατολισμό και την αντιλαμβανόμενη ταυτότητα φύλου. Μιλάμε δηλαδή για τον τρόπο με τον οποίο γίνεται αντιληπτό ένα παιδί και όχι απαραίτητα και για την ταυτότητά του. Μπορεί, δηλαδή, να είναι gay ή τρανς μπορεί και να μην είναι».
Όπως είπε η ίδια: «Σε σχέση με την αντιμετώπιση, ένα συνηθισμένο λάθος που γίνεται είναι να συμβουλεύουμε το παιδί που υφίσταται bullying να μη δίνει σημασία ή να μεταθέτουμε το βάρος για τον εκφοβισμό πάνω του, με το να του αποδεικνύουμε ότι αν αποκτήσει αυτοεκτίμηση ή αν αισθάνεται πιο σίγουρο για τον εαυτό του δε θα το ενοχλούν. Αυτό είναι προβληματικό για δύο λόγους: ποτέ δε φταίει το παιδί που υφίσταται τον εκφοβισμό για αυτό που του συμβαίνει και το θέμα δεν είναι «δυναμώσει» το παιδί ώστε να μην δέχεται bullying, αλλά το θέμα είναι να μην υπάρχουν οι συνθήκες που να επιτρέπουν το bullying. To θέμα είναι δηλαδή να έχουμε σχολεία στα οποία τα παιδιά να αισθάνονται άνετα, να είναι ο εαυτός τους».
Σε ερώτηση του news4health.gr τι μπορούμε να κάνουμε ώστε να μην δημιουργούνται παιδιά θύτες η ίδια είχε απαντήσει τα εξής:
«Πολύ συχνά τα παιδιά θύτες έχουν υπάρξει και τα ίδια θύματα βίας. Υπάρχουν πολλά προγράμματα για τα σχολεία γύρω από το bullying και είναι μια πολύ καλή ερώτηση γιατί δεν εφαρμόζονται στην πράξη. Είναι σημαντικό να ξέρουμε πως θα μιλάμε στα παιδιά για τον εκφοβισμό, τις διακρίσεις, τα δικαιώματα. Πρέπει να εξηγούμε ότι τέτοια περιστατικά δεν πρέπει να πέφτουν κάτω και αυτό είναι ένα κομμάτι που είναι δύσκολο. Πρέπει να γίνεται παρέμβαση, πρέπει να γίνεται συζήτηση με τα παιδιά ώστε να καταλαβαίνουν γιατί αυτό είναι λάθος. Δεν σημαίνει ότι αν τιμωρήσουμε ένα παιδί που είναι θύτης θα πάψει να είναι θύτης. Πρέπει να καταλάβει το παιδί γιατί αυτό είναι λάθος και να βοηθηθεί ταυτόχρονα και το θύμα. Αν πούμε «δώστε τα χέρια και λύθηκε το θέμα» όχι μόνο δεν βοηθάμε αλλά επανατραυματίζουμε το θύμα.
Στην ερώτηση του news4health.gr τι θα μπορούσε να πει στους γονείς που δεν δέχονται τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα ή την έκφραση φύλου των παιδιών τους μας είπε ότι είτε είναι η ταυτότητα φύλου, είτε η έκφραση φύλου είτε σεξουαλικός προσανατολισμός και τα τρία είναι σημαντικά.
Όπως είπε: «Υπάρχει συχνά μια προσδοκία και είναι ένα κομμάτι πολλών προβλημάτων που ξεκινάει από μια εσφαλμένη αντίληψη ότι αν τα τιμωρήσουμε θα αλλάξουν. Σε κάθε περίπτωση ο σεξουαλικός προσανατολισμός ή η ταυτότητα φύλου δεν είναι κάτι το οποίο αλλάζει».
Και πρόσθεσε: Ξέρουμε ότι αποτελεί παράγοντα επικινδυνότητας όταν το άτομο δέχεται διακρίσεις, όταν έχει προστατευτικό περιβάλλον. Τι να μπορούμε να πούμε σε έναν γονιό που δεν δέχεται το παιδί του; Κάθε γονιός που καταλήγει σε μια τέτοια συμπεριφορά το κάνει για διαφορετικούς λόγους, αλλά σε κάθε περίπτωση πρέπει να γίνεται σαφές ότι η μη αποδοχή του παιδιού, δε θα οδηγήσει σε «αλλαγή» του σεξουαλικού προσανατολισμού ή της ταυτότητας φύλου. Χρειάζεται να αναγνωρίσουμε ότι οι γονείς κάνουν όνειρα και έχουν προσδοκίες από τα παιδιά τους, συχνά όμως «ξεχνούν» ότι τα παιδιά έχουν τα δικά τους όνειρα και τη δική τους ταυτότητα και σε αυτά θα πρέπει να τα στηρίξουμε. Μπορούμε να πούμε πολλά και σε ένα γονιό που ανησυχεί για το παιδί του. Το παιδί του μπορεί να είναι χαρούμενο και ευτυχισμένο και ότι δεν εξαρτάται αν θα είναι χαρούμενο και ευτυχισμένο από τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου αλλά από την στήριξη που θα λάβει και ότι εκείνα που έχουν την οικογένειά τους στο πλευρό τους έχουν συνήθως καλύτερα αποτελέσματα στη ζωή. Δεν υπάρχει εγγύηση επιτυχίας στη ζωή ανεξάρτητα από τον σεξουαλικό προσανατολισμό.
Διακρίσεις υπάρχουν σε κάθε κοινωνία, το θέμα δεν είναι να έχουμε ομοιόμορφα παιδιά ώστε να μην διαφέρουν το ένα από το άλλο το θέμα είναι χτίζουμε κοινωνίες στις οποίες όλοι χωράμε».
Τεκνοθεσία από ΛΟΑΤΚΙ+ γονείς
Όσον αφορά τη τεκνοθεσία παιδιών από ΛΟΑΤΚΙ+ γονείς η ψυχολόγος δήλωσε ότι τα παιδιά δεν έχουν στο μυαλό τους ότι μεγαλώνουν με έναν ΛΟΑΤΚΙ+ γονιό. Aυτό το οποίο αντιλαμβάνεται ένα παιδί είναι αν έχει αγάπη, αν καλύπτονται οι βασικές ανάγκες του και αν υπάρχει σταθερότητα στο περιβάλλον του.
Της ζητήσαμε να κάνει ένα σχόλιο πάνω στην άποψη - στερεότυπο που έχουν αρκετοί άνθρωποι ότι οι ΛΟΑΤΚΙ δεν μπορούν να είναι καλοί γονείς και ότι τα παιδιά τους μπορεί μεγαλώνοντας να γίνουν και αυτά ΛΟΑΤΚΙ.
Όπως είπε η ειδικός: «Έχουν γίνει πάρα πολλές έρευνες πάνω στην γονεϊκότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων. Οι μεγαλύτερες επιστημονικές εταιρείες και φορείς παγκοσμίως έχουν ξεκάθαρες θέσεις οι οποίες βασίζονται σε εκατοντάδες έρευνες που έχουν γίνει τα τελευταία 30 με 40 χρόνια. Προφανώς ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η σεξουαλική ταυτότητα ενός παιδιού δεν εξαρτάται από αυτή του γονέα του αλλιώς με την ίδια λογική κανένα παιδί που μεγαλώνει σε μια ετερόφυλη οικογένεια δεν θα γινόταν γκέι, ή λεσβία για παράδειγμα».
Τα «συστατικά» που πρέπει να έχει ένας καλός γονιός
Σε κάθε περίπτωση όπως ξεκαθάρισε για τα παιδιά αυτό που έχει σημασία είναι η σταθερότητα στο οικογενειακό περιβάλλον, να είναι καλυμένες οι βασικές τους ανάγκες, να υπάρχει μια καλή επικοινωνία ανάμεσα στους γονείς - δεν είναι απαραίτητο να είναι παντρεμένοι οι γονείς - αλλά να υπάρχουν σταθερές και συνεπείς γονεϊκές πρακτικές, να μην υπάρχουν συγκρούσεις αλλά φροντίδα απέναντι στο παιδί. Ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η ταυτότητα φύλου δεν είναι μέσα στα κριτήρια για το ποιο άτομο είναι ή μπορεί να γίνει καλός γονέας. Εξάλλου εδώ και δεκαετίες υπάρχουν παιδιά που μεγαλώνουν με ΛΟΑΤΚΙ γονείς και μεγαλώνουν και γίνονται εξίσου ευτυχισμένα με τα υπόλοιπα παιδιά.
Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τους τρανς γονείς είπε. «Συνήθως όταν μιλάμε για τα παιδιά προβάλλουμε πάνω τους τη δική μας αγωνία. Τα παιδιά καταλαβαίνουν πολύ πιο εύκολα και δέχονται τα πράγματα όπως είναι και έχουν ένα τρόπο αντιλαμβάνονται πολύ πιο εύκολα και πολύ πιο γρήγορα. Το θέμα είναι να μεγαλώνει ένα παιδί με έναν γονιό που το αγαπάει και αυτός μπορεί να είναι ένας τρανς γονιός. Δεν έχουν στο μυαλό τους ότι μεγαλώνουν με έναν ΛΟΑΤΚΙ+ γονιό, αλλά με το γονιό τους, τον γονιό που τα φροντίζει και αγαπάνε» είπε η Νάνσυ Παπαθανασίου.
Περισσότερες πληροφορίες για την ειδικό στο https://orlandolgbt.gr