«Εξαιρετικά αξιόπιστα» χαρακτήρισε τα rapid test που έχουν πάρει την έγκριση του Health Security Working Group της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αρκετές εταιρείες έχουν κάνει έλεγχο για την διαγνωστική αξιοπιστία τους έναντι της Όμικρον ενώ η Υπηρεσία Υγείας και Ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKHSA) δεν έχει βρει κανένα πρόβλημα ευαισθησίας των rapid test έναντι της Όμικρον.
Ο FDA ανακοίνωσε πρόσφατα ότι κάποια τεστ πιθανόν να έχουν μικρότερη ευαισθησία «χωρίς να έχουμε κάποιο χειροπιαστό» αποτέλεσμα στα χέρια μας.
Ο κ. Μαγιορκίνης εξήγησε ότι τα rapid test παραμένουν αποτελεσματικά διότι οι μεταλλάξεις της Όμικρον στην περιοχή που στοχεύουν τα rapid είναι 2 και έχουν παρατηρηθεί και σε άλλες παραλλαγές χωρίς να εντοπιστεί κάποιο πρόβλημα ευαισθησίας.
Γιατί μπορεί να βγει αρνητικό το rapid και θετικό το PCR
Σε ορισμένες περιπτώσεις το rapid test βγαίνει αρνητικό και τo PCR θετικό. Αυτό συμβαίνει επειδή, το PCR έχει μεγαλύτερη ευαισθησία σε σχέση με το rapid test. Επομένως, μπορεί να διαγνώσει τη νόσο ακόμα και στα πρόωρα στάδια της, όταν ακόμα το ιικό φορτίο είναι χαμηλό.
Ωστόσο, αυτή η χρονική διαφορά είναι πολύ μικρή. Ειδικότερα, οι μελέτες δείχνουν ότι η χρονική διαφορά μεταξύ θετικοποίησης του PCR και του rapid (δηλαδή του χρόνου που είναι θετική η PCR και αρνητική η rapid στην αρχή της νόσου) είναι μερικές ώρες μέχρι 1 ημέρα. Σε αυτό το χρονικό διάστημα, η πιθανότητα μετάδοσης είναι μικρότερη καθώς το ιικό φορτίο είναι χαμηλό.
Η καθυστέρηση έκδοσης αποτελεσμάτων από τα μοριακά τεστ μπορεί να οδηγήσει σε διασπορά του ιού από το νοσούντα.
Σε ποιους συστήνεται η χρήση μοριακού τεστ (PCR)
Η χρήση της PCR είναι σημαντική για τη διάγνωση ατόμων που έχουν επίμονα σοβαρά συμπτώματα και αρνητικά rapid, καθώς έχει παρατηρηθεί ότι σε ένα μικρό ποσοστό ατόμων το ιικό φορτίο θα παραμείνει χαμηλό. Σε αυτές τις φάσεις η πιθανότητα μετάδοσης παραμένει χαμηλή.
Επίσης, ο κ. Μαγιορκίνης επισήμανε ότι σε φάση έξαρσης της πανδημίας, υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό ατόμων που θα περάσουν τη νόσο τελείως ασυμπτωματικά και θα διαγνωστούν στην αποδρομή της νόσου. Δηλαδή στην τελική φάση που ειναι θετική η PCR σε πολύ χαμηλό ιικό φορτίο και αρνητικό το rapid. Και σε αυτή τη περίπτωση δεν πρόκειται για μεταδοτικούς φορείς, καθώς η PCR μπορεί να θετικοποιείται ακόμα και 30 μέρες μετά από την αρχική λοίμωξη χωρίς αυτά τα άτομα να μεταδίδουν.
Συμπερασματικά, το μοριακό τεστ είναι πολύ ισχυρό εργαλείο που θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις ενώ η χρηστικότητα της για την ανακοπή της πανδημίας λόγω γης μεγαλής καθυστερήσης από τη λήψη του δείγματος μέχρι την έκδοση του αποτελέσματος είναι σχετικά περιορισμένη.
Κατά γενικό κανόνα τα άτομα που βγαίνουν θετικά από το PCR τεστ αλλά αρνητικά από τα rapid test έχουν πολύ μικρή πιθανότητα να μεταδίδουν σε αυτό το χρονικό διάστημα.