Όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Σωτήρης Τσιόδρας: «Η αμφισβήτηση των εμβολιασμών αναμένεται να έχει γενικότερες συνέπειες για την συνολική εμβολιαστική προσπάθεια και την Δημόσια Υγεία και ως τραγικό παράδειγμα, μετά από πολλά χρόνια, στην Ευρώπη καταγράφονται ξανά, επιδημίες από ιλαρά, κοκίτη και διφθερίτιδα. Το 2023 παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση στον αριθμό των επιδημιών ιλαράς σε παγκόσμιο επίπεδο, μεταξύ των οποίων και 40 από τις 53 χώρες της Ευρώπης και 10 τουλάχιστον από τις χώρες της ΕΕ, και των θανάτων».
Στην Ελλάδα από την αρχή του 2024 και μέχρι τις 7 Μαρτίου έχουν καταγραφεί 19 κρούσματα ιλαράς, με μεγαλύτερη συχνότητα στην Αττική και την Κρήτη. Στη μεγάλη πλειοψηφία πρόκειται για άτομα ελληνικής υπηκοότητας από το γενικό πληθυσμό, κυρίως στην ηλικιακή ομάδα 40-55 ετών, που δεν έχουν ανοσία στην ιλαρά, μεταξύ των οποίων και επαγγελματίες υγείας που είναι ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι.
Τα στοιχεία είναι λίγο διαφορετικά σε σχέση με την επιδημία με πάνω από 3.000 άτομα που καταγράφηκε το 2017-2018 και αφορούσε κυρίως μικρά παιδιά από κοινότητες Ρομά, καθώς και άτομα 25-44 ετών από το γενικό πληθυσμό που ήταν επίνοσα στην ιλαρά, μεταξύ των οποίων και επαγγελματίες υγείας που ήταν ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι.
Με βάση αυτά τα στοιχεία ο κ. Τσιόδρας σχολίασε τα εξής: «Δεν δικαιολογούμαστε το 2024 να έχουμε επιδημίες ιλαράς. Ένα μολυσμένο άτομο με ιλαρά μολύνει 12-18 άτομα που είναι ανεμβολίαστα. 30% κάνουν επιπλοκές όπως πνευμονία, ωτίτιδα, αφυδάτωση».
Τα μέλη του ΔΣ της Εταιρείας Λοιμώξεων αναφέρθηκαν επίσης στην αύξηση κρουσμάτων κοκίτη, όπου έχουν καταγραφεί συνολικά 34 κρούσματα και δύο θάνατοι νεογνών, στο στρεπτόκοκκο, όπου έχουν καταγραφεί 102 περιστατικά διεισδυτικής λοίμωξης από στρεπτόκοκκο Α και 27 θάνατοι εκ των οποίων οι 11 αφορούν παιδιά. Επίσης τους επιστήμονες ανησυχεί η έξαρση μηνιγγίτιδας στην Πάτρα μετά την ανίχνευση τριών κρουσμάτων σε φοιτητές. Επί του θέματος ο κ. Τσιόδρας ανέφερε ότι «κλιμάκιο του ΕΟΔΥ από σήμερα ελέγχει τις επαφές των φοιτητών και θα χορηγήσει χημειοπροφύλαξη όπου χρειάζεται, ενώ θα κρίνει σε ποιες περιπτώσεις χρειάζεται εμβολιασμός».
COVID-19: Η χρήση αντιικών
Οι επιστήμονες ανέφεραν επίσης πως πορεία της πανδημίας COVID-19, με νέα στελέχη του ιού SARS-CoV-2 που παρουσιάζουν ανοσιακή διαφυγή επηρέασε την τελευταία χρονιά βασικούς τομείς της νοσηρότητας και θνητότητας που σχετίζονται με τις λοιμώξεις, ιδιαίτερα σε ηλικιωμένα άτομα.
«Η χρήση των αντι-ιικών φαρμάκων για την νόσο COVID-19 είχε ικανοποιητική αποδοχή και οδήγησε σε σημαντικό όφελος τους Έλληνες πολίτες, όπως αποδείχθηκε από την πρόσφατα δημοσιευμένη εμπειρία με δεδομένα από την πατρίδα μας. Αναλύσαμε πάνω από 23.000 ασθενείς και είδαμε σημαντικότατο όφελος με τα αντιικά, της τάξης του 70% μείωση του κινδύνου νοσηλείας και θανάτου. H επίδραση της νιρματρελβίρης/ριτοναβίρης ήταν πιο σημαντική σε ηλικιωμένους ασθενείς. Πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραμάτισαν μέλη της Εταιρείας», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Τσιόδρας.
Η σημασία του εμβολιασμού
«Το τελευταίο έτος», πρόσθεσε ο γνωστός λοιμωξιολόγος, «καταγράφηκαν πολλαπλές συν-επιδημίες άλλων ιογενών νοσημάτων του αναπνευστικού όπως η γρίπη και ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός που επηρεάζουν σοβαρά και μικρότερες ηλικίες καθώς και άλλων βακτηριακών νοσημάτων όπως αυτά από πυογόνο στρεπτόκοκκο. Η συνεχής επιτήρηση των λοιμώξεων με μοριακές και άλλες νεότερες μεθόδους οδηγεί στην καλύτερη κατανόηση της επιδημιολογίας και την εφαρμογή των κατάλληλων θεραπευτικών και προληπτικών μέτρων σε συνεργασία με τους φορείς Δημόσιας Υγείας, τους θεράποντες ιατρούς και το κοινό. Τα μέτρα πρόληψης, μεταξύ των οποίων και ο εμβολιασμός, είναι η καλύτερη πολιτική υγείας για την αποφυγή των λοιμώξεων. Η χαμηλή αποδοχή του εμβολιασμού για την νόσο COVID-19 οφείλεται σε παραπληροφόρηση σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων, χωρίς να γίνεται αναφορά στο τεράστιο όφελος για την υγεία του πληθυσμού, που εκτιμάται σε εκατομμύρια ζωές ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο».
Οι απειλές της κλιματικής αλλαγής
Στο 23ο Πανελλήνιο Συνέδριο Λοιμώξεων θα συζητηθεί και η κλιματική αλλαγή. Όπως ανέφερε ο κ. Τσιόδρας, «το 2023 ήταν το θερμότερο έτος στον κόσμο έως σήμερα και καταγράφηκαν πολλαπλά ακραία καιρικά φαινόμενα και στην πατρίδα μας. Ο ιός του Δάγκειου πυρετού, ο ιός του Δυτικού Νείλου, η ελονοσία, η λεπτοσπείρωση αποτελούν μερικές από τις υπαρκτές απειλές που σχετίζονται με λοιμώξεις και στην πατρίδα μας. «Κάθε χρόνο την τελευταία δεκαετία έχουμε εισαγόμενα κρούσματα νοσημάτων που μεταδίδονται με κουνούπια του γένους Aedes, τα κουνούπια τίγρης, όπως Δάγκειου πυρετού ο οποίος οδήγησε σε επιδημίες στην Νότια Ευρώπη το 2023 και στην Ελλάδα μας σε εισαγόμενα περιστατικά σε ασθενείς που είχαν ταξιδέψει πρόσφατα σε ενδημικές χώρες».
«Στόχος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων στο άμεσο μέλλον είναι η δημιουργία πανελλαδικών ομάδων εργασίας για εξειδικευμένα θέματα λοιμώξεων, που θα οδηγήσει σε περαιτέρω ανάπτυξη του έργου της σε σχέση με την ελληνική πραγματικότητα. Πρόκειται για μια αναγκαία εθνική προσπάθεια η οποία θα βάλει τις προϋποθέσεις για περαιτέρω διεθνείς συνεργασίες στον ευρωπαϊκό και τον υπόλοιπο διεθνή χώρο», κατέληξε ο κ. Τσιόδρας.