Τα τεστ αυτά δεν αποκλείεται να μπορούν να πουν με ακρίβεια τι είδος πάρκινσον έχει κάποιος και ποια θα είναι η εξέλιξη της νόσου.
Η καθηγήτρια Xρυσταλίνα Αντωνιάδου μίλησε στο news4health.g, το πρώτο site στην Ελλάδα που μίλησε μαζί της σχετικά με την έρευνά της γύρω από το πάρκινσον και μας εξήγησε σε τι στάδιο βρίσκεται η θεραπεία της νευροεκφυλιστικής ασθένειας.
Η ίδια ηγείται της ερευνητικής κλινικής ομάδας που εδρεύει στην Οξφόρδη, την NeuroMetrology η οποία και αξιολογεί τα στάδια της εξέλιξης του Πάρκινσον μεταξύ άλλων. Η ομάδα αυτή είναι σε θέση να παρακολουθεί παρκινσονικούς ασθενείς και μέσω ειδικών μετρήσεων να κατανοεί σε βάθος το πρόβλημα του κάθε ατόμου ξεχωριστά, συμβάλλοντας δραστικά στην θεραπεία του.
Με την έρευνά της φιλοδοξούσε από την αρχή να βάλει το λιθαράκι της στην θεραπεία της ασθένειας. «Ήθελα να κάνω κάτι διαφορετικό. Από το διδακτορικό μου στο Cambridge ήδη ήθελα με μαθηματικό τρόπο να κατανοήσω την ασθένεια » είπε χαρακτηριστικά. ‘Ετσι, σήμερα είναι σε θέση μέσα από μια αρχική αξιολόγηση που γίνεται από την ίδια και την ομάδα της σε συνδυασμό με τις μετρήσεις που μπορούν να κάνουν μέσω την οργάνων που χρησιμοποιούν να «σκανάρουν» την κίνηση του ασθενούς και να καταλήγουν σε πιο ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τη νόσο μέσω ποσοτικοποίησης.
«Ήθελα να δώσω κάτι περισσότερο. Κάτι παραπάνω από αυτό που μπορεί να δώσει ο άνθρωπος - γιατρός μέσα από τον τρόπο αυτό» είπε.
Πώς εντοπίζουν το πρόβλημα
Όπως εξήγησε στο news4health.gr η αναπληρώτρια καθηγήτρια νευροεπιστήμης και κλινικής νευρολογίας, το πάρκινσον δεν είναι μια απλή ασθένεια καθώς υπάρχουν διάφορα είδη, γεγονός το οποίο ο κόσμος δεν το γνωρίζει. Μέσα από την έρευνά αυτή λοιπόν οι επιστήμονες μπορούν δουν από τι πάσχει ο κάθε ασθενής στην πράξη. Εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι μπορούν να κατανοήσουν την αποτελεσματικότητα των φαρμακων που λαμβάνει ο ασθενής.
Παράλληλα, αυτό είναι σημαντικό τόσο για την οικογένεια όσο και τους φροντιστές του ασθενούς να γνωρίζουν ποιο ακριβώς είναι το πρόβλημα για να το αντιμετωπίζουν με καλύτερο τρόπο.
«Με τα μικρά αξιολογικά συστήματα που διαθέτει η ομάδα - επιταχυνσιόμετρα (accelerometres) είναι σε θέση να καταλαβαίνουν πως λειτουργεί το σώμα του ασθενούς. «Τα βάζουμε στα χέρια ή στο γοφό αλλά και σε όλο το σώμα και παρακολουθούμε την κίνησή τους. Έπειτα μπορούμε να κάνουμε σύγκριση και αντιπαράθεση των στοιχείων μεταξύ τους καθώς και με την κλινική εικόνα που έχουμε» Επίσης, με τον τρόπο αυτό μπορούν να δουν πιο καθαρά αν η δική τους επιστημονική εκτίμηση ταυτίζεται με όσα λέει η τεχνολογία μας είπε.
Και πρόσθεσε: «Αυτό είναι και το ευτύχημα. Γιατί έτσι μπορούμε με περισσότερη ακρίβεια στις κλινικές έρευνες να δουμε τι συμβαίνει. Επίσης, με αυτό τον τρόπο που μπορούμε να διαλέξουμε ποιοι ασθενείς και γιατί είναι κατάλληλοι ώστε να πάρουν μέρος στις νέες κλινικές δοκιμές για τα νέα φάρμακα». Η έρευνα αυτή εξυπηρετεί λοιπόν και την επιλογή του δείγματος μιας δοκιμής.
Παράλληλα, κάνουν home monitoring. Στέλουν δηλαδή τους ασθενείς στο σπίτι και είναι σε θέση να παρακολουθούν αν έπεσαν, πώς περπατάνε και σε τι κατάσταση είναι, λαμβάνοντας τα δεδομένα ασύρματα (wirelesly) στον υπολογιστή. Στην ουσία με την βοήθεια της τηλεϊατρικής μπορούν να παρακολουθούν τους ασθενείς και να γνωρίσουν όλα εκείνα τα μπλοκαρίσματα που δυσκολεύουν τη ζωή του.
«Έχουμε δρόμο ακόμα για να μπορέσουμε να πούμε με εμπιστοσύνη στον κόσμο πώς ακριβώς θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε τα εργαλεία αυτά, ωστόσο μέσα στα επόμενα δύο χρόνια θα είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε περισσότερα, καθώς τα ποσοστά επιτυχίας είναι πολύ καλά μέχρι σήμερα».
Ποιο είναι το πιο αποτελεσματικό φάρμακο που υπάρχει
Το λεβοντόπα είναι αυτή τη στιγμή το πιο αποτελεσματικό φάρμακο που υπάρχει. «Ξέρουμε πόσο αποτελεσματικό είναι, τις παρενέργειες και πως μπορεί να αντιδράσει ένας ασθενής. Δεν έχουμε μέχρι τώρα άλλο φάρμακο που να σταματά τη νόσο» τόνισε. Παρόλα αυτά, υπάρχουν πολλά νέα φάρμακα που αναμένεται να δοκιμαστούν τα οποία και δεν αποκλείεται να είναι ακόμα πιο αποτελεσματικά, μας εξήγησε.
Νέα φάρμακα δεν είχαν την τύχη να δοκιμάζουν ακόμα λόγω κορονοϊού- καθώς θα μπορούσαν να συμμετέχουν σε κλινικές δοκιμές - ωστόσο είναι αισιόδοξοι ότι πολύ σύντομα αρχίσουν να συμμετέχουν σε εκείνες τις δοκιμές οι οποίες θα αναδείξουν και νέα φάρμακα.
Όπως είπε στο news4health.gr δεν αποκλείεται σε 5 χρόνια και λιγότερα από τώρα να υπάρχουν τεστ ανιχνευσης της ασθένειας, τα οποία θα μπορούν να πουν με ακρίβεια τι πάρκινσον έχει κάποιος και ποια θα είναι η εξέλιξη της νόσου. Οι παρκινσόνικοι μπορεί να υποφέρουν και από άνοια η οποία δεν είναι ίδια με το αλτσχάιμερ και τα τεστ αυτά ενδεχομένως να φανούν χρήσιμα και σε αυτό το κομμάτι.
Ο ρόλος της άλφα - συνουκλεΐνης στην παρασκευή νέου φαρμάκου
Η άλφα - συνουκλεΐνη είναι μια πρωτεΐνη η οποία όπως αναφέρει η καθηγήτρια Αντωνιάδου στην δημοσίευση που έγινε στο “Τhe conversation” σε κείμενο που συνυπογράφει με τους Bastiaan Bloem και Salil Patel παίζει ρόλο στην εκδήλωση της νόσου. Η νευρωνική πρωτεΐνη αυτή και το ποσοστό συσσώρευσης της στα κύτταρα είναι η αιτία που φαίνεται να δημιουργεί την εκδήλωση της νόσου. «Το πως αντιγράφεται, διπλώνει και ξεδιπλώνεται παίζει σημαντικό ρόλο ωστόσο είναι πολλά τα οποία δεν γνωρίζουμε ακόμα» είπε και πρόσθεσε: «Όταν παρασκευάζεται ένα φάρμακο πρέπει να είμαστε σε θέση να ξέρουμε ακριβώς πώς λειτουργεί μια τέτοια πρωτεΐνη αλλά και να μπορούμε να σταματάμε την εξωκυτταρική δραστηριότητά της, γιατί όταν βγαίνει εκτός κυττάρου έχει και άλλες παρενέργειες, με τοξικές επιπτώσεις στον οργανισμό».
Απάντηση δεν υπάρχει ακόμα στο πως ακριβώς δρα, ωστόσο η ομάδα της θα συμμετέχει σε εκείνες τις κλινικές δοκιμές που μπορούν να αναδείξουν εκείνους τους βιοδείκτες, η μελέτη των οποίων θα μας φέρει πιο κοντά σε νέα ακόμα πιο αποτελεσματικά φάρμακα.
Σε κάθε περίπτωση η καθηγήτρια μετά από ερώτηση του news4health.gr αν είμαστε κοντά σε τεστ ταχείας ανίχνευσης του πάρκινσον τα οποία θα είναι και οικονομικά πιο προσιτά για τον ασθενή ξεκαθάρισε ότι είμαστε πάρα πολύ κοντά. «Πριν από πέντε χρόνια δεν θα μπορούσαμε να δώσουμε την ίδια απάντηση. Ωστόσο, τώρα λόγω των τεχνολογικών εργαλείων που έχουμε στα χέρια μας γενικά - όχι μόνο της δικής μας ομάδας αλλα και γενικά παγκοσμίως - μπορούμε να πούμε ότι σε 5 χρόνια από τώρα είναι πολύ πιθανό». Τώρα είμαστε σε θέση με ποσοστά να ξέρουμε νωρίτερα πότε θα εμφανίσεις πάρκισνον - τα πρώτα ήπια συμπτώματα, το τρέμουλο για παράδειγμα - και όταν πια το εμφανίσεις να σου πούμε ποιον τύπο έχεις και αν και πόσο πιθανό είναι να εμφανίσεις και άνοια, το είδος εκείνο που σχετίζεται με το πάρκινσον. Για το αλτσχάιμερ δεν μπορούv να δώσουν ακόμα με ακρίβεια απαντήσεις.
«Το πάρκινσον είναι μια ασθένεια με την οποία μαθαίνεις να ζεις. Δεν πεθαίνεις από πάρκινσον, υπάρχουν πάρα πολλοί τρόποι να αντιμετωπίσουμε την ασθένεια.» είπε κλείνοντας η καθηγήτρια θέλοντας να τονίσει ότι η συνδυαστική θεραπεία μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς υπογραμμίζοντας ότι πρέπει πάντα να συζητείται με τον ασθενή και την οικογένειά του.«Δεν είναι μόνο τα φάρμακα που βοηθούν. Η συμπεριφοριστική θεραπεία, η βελτίωση της κίνησης μαζί με τα φάρμακα σε συνδυασμό μπορούν να βοηθήσουν» είπε.