Οι επιστήμονες παρακολούθησαν περισσότερους από 30.000 ανθρώπους χωρίς ιστορικό εγκεφαλικού για μια περίοδο περίπου 9 ετών, με τα αποτελέσματα της έρευνας να δημοσιεύονται στο έγκυρο Neurology.
Οι συμμετέχοντες, μεταξύ άλλων, βαθμολογούσαν την ποιότητα του ύπνου τους βάση 4 σημαντικών παραμέτρων: την δυσκολία να αποκοιμηθούν, τυχόν νυχτερινά ξυπνήματα, έγερση πολύ νωρίς το πρωί με αδυναμία να κοιμηθούν πάλι και αίσθημα νευρικότητας και αναστάτωσης. Η βαθμολογική κλίμακα κυμαινόταν από 0 έως 8, με τις υψηλότερες βαθμολογίες να υποδεικνύουν πιο σοβαρά και συχνά συμπτώματα αϋπνίας.
Τι έδειξε η έρευνα
Κατά τη διάρκεια της μελέτης, καταγράφηκαν 2.101 εγκεφαλικά επεισόδια ανάμεσα στους συμμετέχοντες. Συνολικά, τα άτομα με βαθμολογία των συμπτωμάτων αϋπνίας από 5 και πάνω, είχαν 51% περισσότερες πιθανότητες να πάθουν εγκεφαλικό κατά τη διάρκεια της μελέτης σε σύγκριση με άτομα που δεν αντιμετώπιζαν καθόλου προβλήματα ύπνου.
Ωστόσο, ο αυξημένος κίνδυνος εγκεφαλικού που σχετίζεται με τόσα πολλά συμπτώματα αϋπνίας ήταν πολύ πιο έντονος – υπερτριπλασιάστηκε για την ακρίβεια - μεταξύ των ατόμων κάτω των 50 ετών.
«Αυτή η εντυπωσιακή διαφορά υποδηλώνει ότι η διαχείριση των συμπτωμάτων αϋπνίας σε νεότερη ηλικία μπορεί να είναι μια αποτελεσματική στρατηγική για την πρόληψη του εγκεφαλικού», σημειώνει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Wendemi Sawadogo από το Πανεπιστημίο Virginia Commonwealth στο Ρίτσμοντ και μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας.
Μεταξύ των περίπου 19.000 ατόμων που συμμετείχαν στη μελέτη με πιο ήπια βαθμολογία συμπτωμάτων αϋπνίας -από 1 έως 4- συνολικά 1.300 υπέστησαν εγκεφαλικό επεισόδιο, ποσοστό περίπου 6,8%.
Η αϋπνία δεν αποτελεί άμεση αιτία εγκεφαλικού
Οι ερευνητές σημειώνουν πάντως ότι η μελέτη δεν ήταν ένα ελεγχόμενο πείραμα που σχεδιάστηκε για να αποδείξει εάν ή πώς οι δυσκολίες ύπνου μπορεί να προκαλέσουν άμεσα εγκεφαλικό.
Ανάμεσα στις παρατηρήσεις, σημειώνεται ότι τουλάχιστον μέρος της σχέσης μεταξύ των συμπτωμάτων αϋπνίας και του εγκεφαλικού επεισοδίου, μπορεί να αποδοθεί σε προϋπάρχοντα προβλήματα υγείας που είχαν οι συμμετέχοντες και σχετίζονται επίσης με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού, όπως είναι ο διαβήτης και η υψηλή αρτηριακή πίεση.
Ένας περαιτέρω περιορισμός της ανάλυσης είναι ότι οι ερευνητές βασίστηκαν στους συμμετέχοντες για να ανακαλέσουν με ακρίβεια και να αναφέρουν πόσο συχνά αντιμετώπιζαν προβλήματα στον ύπνο.
Η ισχυρότερη ένδειξη συσχέτισης μεταξύ εγκεφαλικού και συμπτωμάτων αϋπνίας σε άτομα κάτω των 50 ετών προκύπτει ίσως από την χαμηλότερη συχνότητα τέτοιων επεισοδίων σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα, επισημαίνει ο José M. Ordovás, PhD, καθηγητής διατροφής και γονιδιωματικής στο Πανεπιστήμιο Tufts στη Βοστώνη, που έχει ερευνήσει εκτενώς τη σχέση ύπνου και υγείας.
«Δεδομένου ότι το εγκεφαλικό σε άτομα κάτω των 50 ετών είναι λιγότερο πιθανό να οφείλεται σε επιβάρυνση της υγείας λόγω ηλικίας, θα μπορούσε να είναι ότι ο τρόπος ζωής ή παράγοντες που επηρεάζουν τους δείκτες γενικής υγείας, όπως η αϋπνία, που έχουν αναλογικά μεγαλύτερη επίδραση στον κίνδυνο εγκεφαλικού σε αυτόν τον πληθυσμό» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Βελτιώστε την ποιότητα του ύπνου σας
Υπάρχει τρόπος να βελτιώσουμε την ποιότητα του ύπνου μας; Ναι, λένε οι ειδικοί δίνοντας συγκεκριμένες συμβουλές.
- Διατηρήστε τακτική ρουτίνα ύπνου
Πέστε να κοιμηθείτε και ξυπνήστε την ίδια ώρα κάθε μέρα, ακόμα και τα Σαββατοκύριακα.
- Κάντε το περιβάλλον σας φιλικό προς τον ύπνο
Διατηρήστε το δωμάτιο σκοτεινό, ήσυχο και δροσερό. Εξετάστε το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσετε ωτοασπίδες, μάσκα ματιών ή μηχάνημα λευκού θορύβου εάν αυτό σας βοηθά να κοιμηθείτε.
- Χαλαρώστε πριν τον ύπνο
Διαβάστε, κάντε ένα ζεστό μπάνιο, ακούστε μουσική.
- Περιορίστε τον ύπνο μέσα στην μέρα
Αν και ο μεσημεριανός ύπνος δεν είναι πάντα προβληματικός, ο πολύωρος ή ακανόνιστος μεσημεριανός ύπνος μπορεί να διαταράξει τον νυχτερινό ύπνο.
- Προσέξτε τι τρώτε και πίνετε
Μην πηγαίνετε για ύπνο πεινασμένοι ή βαρυστομαχιασμένοι και περιορίστε την ποσότητα υγρών που καταναλώνετε πριν κοιμηθείτε για να αποτρέψετε ενοχλητικές μετακινήσεις στην τουαλέτα στη μέση της νύχτας. Αποφύγετε τη νικοτίνη, την καφεΐνη και το αλκοόλ καθώς μπορούν να επηρεάσουν τον ύπνο.
- Ασκηθείτε καθημερινά
Η τακτική σωματική δραστηριότητα μπορεί να βοηθήσει να κοιμηθείτε πιο γρήγορα και να απολαύσετε βαθύτερο ύπνο.
Για πολλούς ανθρώπους αυτές οι παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής τους, μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση του ύπνου.
Ωστόσο, αν η αϋπνία επηρεάζει την ποιότητα ζωής σας, επισκεφτείτε έναν γιατρό, λένε οι ειδικοί. Θεραπείες όπως η γνωσιακή συμπεριφορική ψυχανάλυση ή φαρμακευτικά σκευάσματα κατά της αϋπνίας μπορούν να βοηθήσουν.
Η σύσταση για ιατρική βοήθεια, απευθύνεται κυρίως σε όσους παραμένουν τακτικά ξύπνιοι για περισσότερο από μισή ώρα στη μέση της νύχτας ή αντιμετωπίζουν περιστατικά αϋπνίας που αφήνουν κόπωση και αναστάτωση εάν είχατε πολλαπλά συμπτώματα αϋπνίας τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα για τρεις ή περισσότερους μήνες.
Πηγές: www.everydayhealth.com και n.neurology.org