«Η γενικευμένη χρήση βλαπτικών ουσιών από τα παιδιά σε πολλές χώρες στην ευρωπαϊκή περιφέρεια -και πέρα από αυτή- αποτελεί σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία», τόνισε χαρακτηριστικά ο περιφερειακός διευθυντής του ΠΟΥ για την Ευρώπη Χανς Κλούγκε. Ο ίδιος, μάλιστα, ζήτησε να αυξηθούν οι φόροι, να περιοριστούν τα σημεία πώλησης και οι διαφημίσεις και να απαγορευθούν οι αρωματικοί παράγοντες στα ηλεκτρονικά τσιγάρα ώστε να αντιστραφούν αυτή η τάση.
Έπειτα από χρόνια κατά τα οποία είχε παρατηρηθεί μείωση της κατανάλωσης ψυχοδραστικών ουσιών, «κάποια δεδομένα δείχνουν ότι η πανδημία covid-19 οδήγησε σε νέα αύξηση της κατανάλωσης», αποκαλύπτει η έκθεση, για την οποία συγκεντρώθηκαν στοιχεία από 280.000 νέους στην Ευρώπη, την κεντρική Ασία και τον Καναδά.
Οι καραντίνες άλλαξαν τις συνήθειες των παιδιών ηλικίας 11 με 15 ετών, τα οποία είχαν μεγαλύτερη έκθεση στο διαδίκτυο και τις διαφημίσεις εκεί.
Επιπτώσεις με τεράστιο κόστος
«Η υιοθέτηση επικίνδυνων συμπεριφορών κατά την εφηβεία μπορεί να επηρεάσει τη συμπεριφορά στην ενήλικη ζωή, καθώς η κατανάλωση ψυχοδραστικών ουσιών σε μικρή ηλικία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εθισμού», υπογράμμισε ο Κλούγκε και εξήγησε πως «οι επιπτώσεις έχουν μεγάλο κόστος τόσο για εκείνους όσο και για την κοινωνία».
Η χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων αυξήθηκε σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με την έκθεση, και η τάση αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη στους εφήβους.
Τα καλά νέα ωστόσο είναι ότι μειώνεται το κάπνισμα: το 13% των παιδιών 11 με 15 ετών κάπνιζαν το 2022, δύο μονάδες λιγότερες σε σχέση με πριν από τέσσερα χρόνια. Ωστόσο πολλά από αυτά έχουν στραφεί στο ηλεκτρονικό τσιγάρο.
Περίπου το 32% των νέων ηλικίας 15 ετών έχει ήδη καπνίσει ηλεκτρονικό τσιγάρο και το 20% στη διάρκεια των προηγούμενων 30 ημερών.
Η έρευνα αυτή, με την ονομασία Health Behaviour in school-aged children (HBSC), πραγματοποιείται κάθε τέσσερα χρόνια υπό την αιγίδα του ΠΟΥ Ευρώπης, ο οποίος καλύπτει 53 χώρες ως την κεντρική Ασία, και εξετάζει διάφορες πτυχές της υγείας των μαθητών 11, 13 και 15 ετών.
Το αλκοόλ είναι η ουσία που καταναλώνεται πιο συχνά από τους εφήβους, με το 57% των νέων 15 ετών να έχουν πιει τουλάχιστον μία φορά και σχεδόν τέσσερις στους δέκα να έχουν καταναλώσει αλκοόλ τις προηγούμενες 30 ημέρες.
Εξάλλου περίπου ένας έφηβος στους 10 (το 9%) έχει μεθύσει πολύ στη διάρκεια της ζωής του. Περίπου το 5% είχε μεθύσει ήδη από την ηλικία των 13 ετών όπως και το 20% των 15χρονων.
«Αυτό καταδεικνύει μια τάση κλιμάκωσης στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μεταξύ των νέων. Τα αποτελέσματα αυτά υπογραμμίζουν σε ποιο βαθμό το αλκοόλ είναι διαθέσιμο και έχει κανονικοποιηθεί και δείχνει ότι είναι επείγον να λάβουμε καλύτερα πολιτικά μέτρα για να προστατεύουμε τα παιδιά και τους νέους», σύμφωνα με το γραφείο του ΠΟΥ στην Ευρώπη.
Άλλη πηγή ανησυχίας είναι ότι τα κορίτσια πίνουν πολύ περισσότερο από πριν. Το 40% των κοριτσιών ηλικίας 15 ετών δήλωσε ότι έχει καταναλώσει αλκοόλ στη διάρκεια των 30 τελευταίων ημερών, έναντι του 38% πριν τέσσερα χρόνια, ενώ στα αγόρια η τάση είναι αντίθετη.
Η κατανάλωση κάνναβης επίσης μειώθηκε ελαφρά: το ποσοστό των εφήβων 15 ετών που έχει ήδη δοκιμάσει μειώθηκε κατά τέσσερις μονάδες σε τέσσερα χρόνια, πέφτοντας στο 12%.