Δεκάδες είναι οι πνιγμοί που σημειώνονται κάθε χρόνο σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας και ιδίως το καλοκαίρι, με τους ειδικούς να εφιστούν διαρκώς την προσοχή των πολιτών.
Το φαινόμενο του πνιγμού δεν είναι το γνωστό «βίαιο πιτσίλισμα-κάλεσμα βοήθειας» με τα «σινιάλα» που κάνουν κάποιοι ηθοποιοί σε ταινίες, κουνώντας τα χέρια στον αέρα και φωνάζοντας επιδεικτικά «βοήθεια».
Πρόκειται για έναν «σιωπηλό» θάνατο, όπως τείνουν να τον χαρακτηρίζουν πολλοί ειδικοί και επιστήμονες, καθώς συνήθως το θύμα δεν προφταίνει να φωνάξει «βοήθεια», ούτε να κάνει τις συνηθισμένες σπασμωδικές κινήσεις που όλοι φαντάζονται, και εντοπίζεται εκ των υστέρων από κάποιον δυνητικό διασώστη.
Συνεπώς αυτός ο «σιωπηλός» θάνατος συνοδεύεται πολλές φορές από την άγνοια που έχει το ευρύ κοινό, το οποίο δίχως εκπαίδευση και γνώσεις περί αυτού του σοβαρού φαινομένου, ανακαλεί στην μνήμη του μόνο εικόνες και σκηνές από ταινίες και σειρές.
Η δεύτερη αιτία θανάτου σε παιδιά
Ο πνιγμός είναι η δεύτερη κύρια αιτία θανάτου από ατύχημα για τα παιδιά ηλικίας κάτω των 15 ετών.
Σύμφωνα με τους ειδικούς τα βρέφη και τα μικρότερα παιδιά διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, ακόμα και σε ελάχιστο ύψος νερού, καθώς δεν έχουν ακόμα αναπτύξει επαρκώς τον αντανακλαστικό μηχανισμό που θα τα βοηθήσει να αντιδράσουν σε περίπτωση κατάποσης θαλασσινού ή γλυκού νερού.
Ωστόσο, εκτός από το ύψος του νερού και τον τρόπο κολύμβησης τους, πολλά παιδιά απομακρύνονται με αποτέλεσμα να «φεύγουν» από τον έλεγχο των γονιών και πιθανότατα να διατρέχουν κάποιον κίνδυνο.
Ξηρός πνιγμός και δευτερογενής πνιγμός: Δύο ύπουλοι κίνδυνοι
Πρόκειται για δύο ακόμα είδη πνιγμού, που συμβαίνουν όταν το παιδί έχει απομακρυνθεί από το νερό και μπορεί να έχουν θανατηφόρο έκβαση αν δεν υπάρξει έγκαιρη ιατρική παρέμβαση.
Ο ξηρός πνιγμός εμφανίζεται λίγη ώρα μετά το περιστατικό. Ονομάζεται «ξηρός» γιατί το νερό δεν έχει φτάσει στους πνεύμονες ωστόσο το αντανακλαστικό «κλείσιμο» του λαιμού -ο λαρυγγοσπασμός που εξηγήσαμε νωρίτερα- αντί να υποχωρήσει παραμένει με αποτέλεσμα να μην είναι εφικτή η είσοδος οξυγόνου στα πνευμόνια.
Ο δευτερογενής πνιγμός, είναι το αποτέλεσμα της μικρής ποσότητας νερού που τελικά κατάφερε να φτάσει στους πνεύμονες. Μπορεί να εμφανιστεί πολλές ώρες μετά το αρχικό περιστατικό και προκαλεί οίδημα στις κυψελίδες με αποτέλεσμα να μειώνονται τα επίπεδα οξυγόνου στην κυκλοφορία του αίματος. Σε αυτή την περίπτωση άτυπου πνιγμού, τα παιδιά συχνά παρουσιάζουν έντονο βήχα, πόνο στο στήθος, ταχύπνοια ή προσπάθεια για «βαθιές» αναπνοές, κόπωση και ληθαργικές ενδείξεις.
Οι γιατροί εφιστούν την προσοχή, καθώς ο δευτερογενής πνιγμός πολύ συχνά καταγράφεται χωρίς απαραίτητα να έχει προηγηθεί ένα έντονο περιστατικό. Κι όμως, το λίγο νερό που κατάπιε το παιδί νωρίτερα στην θάλασσα ή στην πισίνα, βήχοντας για κάποια δευτερόλεπτα και συνεχίζοντας μετά το παιχνίδι του, είναι αρκετό για να οδηγήσει στην συγκεκριμένη κατάσταση.
Τα σημάδια «καμπανάκι» που «μαρτυρούν» ότι κάποιος πνίγεται
Τα σημάδια που μπορεί να σημαίνουν ότι κάποιος πνίγεται «σιωπηλά» και που πρέπει να αντιληφθείτε για να κοινητοποιηθείτε είναι τα εξής:
-
Το κεφάλι είναι χαμηλά μέσα στο νερό και το στόμα βρίσκεται στο επίπεδο της επιφάνειας του νερού (2)
-
Το κεφάλι γέρνει προς τα πίσω και το στόμα είναι ανοικτό (3)
-
Τα μάτια είναι σαν γυάλινα κι άδεια και το άτομο δεν φαίνεται να έχει επαφή με το περιβάλλον, βλέπει στο κενό
-
Τα μάτια είναι κλειστά
-
Τα μαλλιά είναι ριγμένα μπροστά στο μέτωπο ή στα μάτια
-
Δεν χρησιμοποιούν τα πόδια τους
-
Παίρνουν πολλές γρήγορες αναπνοές ή ανοίγουν πολύ το στόμα για να πάρουν μια απεγνωσμένη αναπνοή
-
Προσπαθούν να κολυμπήσουν προς συγκεκριμένη κατεύθυνση αλλά δεν προχωράνε
-
Συνήθως κοιτάνε προς την ακτή (1)
-
Προσπαθούν να γυρίσουν στην πλάτη να είναι στο νερό
-
Το σώμα είναι όρθιο (4)
-
Φαίνεται σαν να σκαρφαλώνουν μια αόρατη σκάλα (5)
Πηγή: activesundays.org