Χαμηλές θερμοκρασίες στην ανατολική και βόρεια χώρα, τοπικές χιονοπτώσεις στα ορεινά και ημιορεινά της ανατολικής χώρας αλλά και σε περιοχές με χαμηλότερο υψόμετρο πρόβλέπονται για σήμερα Παρασκευή ενώ κλειστά, λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών, θα παραμείνουν τα σχολεία στην Εύβοια. Εκτός από το γεγονός ότι το κρύο και η κακοκαιρία δυσκολεύει την καθημερινότητα, φέρνει αναστάτωση και στον οργανισμό. Ειδικά στο καρδιαγγειακό σύστημα
Οι ειδικοί σε θέματα υγείας προειδοποιούν ότι το ακραίο κρύο - ή ακόμη και η παρατεταμένη έκθεση σε κανονικές χειμερινές θερμοκρασίες - μπορεί να επηρεάσει την καρδιά, τον εγκέφαλο και άλλα ζωτικά όργανα.
«Κάθε σύστημα του σώματος μπορεί να επηρεαστεί», δήλωσε ο Dr. Haitham Khraishah, προληπτικός καρδιολόγος στο University Hospitals Harrington Heart & Vascular Institute και επίκουρος καθηγητής ιατρικής στο Case Western Reserve University στο Cleveland.
Πώς το σώμα χάνει θερμότητα
Όταν εκτίθεται στο κρύο, το σώμα μπορεί να χάνει θερμότητα ταχύτερα από ό,τι την παράγει. Με την πάροδο του χρόνου, το σώμα καταναλώνει την αποθηκευμένη ενέργεια και η θερμοκρασία του σώματος αρχίζει να πέφτει. Η μακροχρόνια έκθεση στο κρύο -ιδιαίτερα αν η θερμοκρασία του πυρήνα του σώματος πέσει κάτω από τους 35 βαθμούς Κελσίου- μπορεί να οδηγήσει σε υποθερμία, κρυοπαγήματα και άλλα προβλήματα.
Υπάρχουν πολλαπλοί τρόποι με τους οποίους το σώμα μπορεί να χάσει θερμότητα, δήλωσε ο Khraishah.
Περίπου το 60% της απώλειας θερμότητας συμβαίνει μέσω της ακτινοβολίας - η θερμότητα απλά ακτινοβολείται μακριά από το σώμα στον περιβάλλοντα αέρα. Το σώμα μπορεί επίσης να χάσει θερμότητα μέσω της αγωγής και της συναγωγής, κάτι που συμβαίνει όταν ένα άτομο αγγίζει ένα κρύο αντικείμενο, όπως το τιμόνι ενός αυτοκινήτου, ή όταν ο κρύος άνεμος αγγίζει το σώμα. Η θερμότητα μπορεί επίσης να φύγει από το σώμα μέσω της εξάτμισης, όπως όταν κάποιος ιδρώνει ενώ τρέχει, φτυαρίζει χιόνι ή ασκείται με άλλο τρόπο σε κρύο καιρό.
Οι άνθρωποι μπορούν επίσης να χάσουν θερμότητα εισπνέοντας κρύο αέρα και εκπνέοντας ζεστό, υγρό αέρα, δήλωσε ο δρ. E. John Wipfler III, κλινικός καθηγητής στο University of Illinois College of Medicine.
Η αναπνοή από μόνη της αφαιρεί αρκετή θερμική ενέργεια για να ζεσταθεί ο κρύος αέρας που λαμβάνεται στους πνεύμονες, προσθέτει
Κρύο και καρδιαγγειακό σύστημα
Όταν η θερμοκρασία του αέρα πέφτει, τα αιμοφόρα αγγεία συστέλλονται για να αποτρέψουν την απώλεια θερμότητας και να διατηρήσουν περισσότερο αίμα γύρω από τον πυρήνα του σώματος.
«Η αποστολή του σώματός μας είναι να συντηρήσει τα ζωτικά όργανα», εξηγεί ο Khraishah. «Το αίμα απομακρύνεται από την περιφέρεια και κινείται προς αυτή την περιοχή, γι' αυτό και τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών κρυώνουν».
Αυτό όμως αυξάνει την αρτηριακή πίεση και η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο, ειδικά σε άτομα που αντιμετωπίζουν ήδη υψηλούς καρδιαγγειακούς κινδύνους. Το ακραίο κρύο μπορεί επίσης να προκαλέσει την πύκνωση του αίματος και να γίνει πιο επιρρεπές στην θρόμβωση, γεγονός που αυξάνει ομοίως τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου.
Ο Khraishah δημοσίευσε πέρυσι μια εργασία στο περιοδικό Stroke που διαπίστωσε ότι οι ακραίες θερμοκρασίες - τόσο οι ζεστές όσο και οι κρύες - αυξάνουν τον κίνδυνο θανάτου από εγκεφαλικό επεισόδιο. Άλλες μελέτες έχουν δείξει μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου από πολλαπλές καρδιαγγειακές παθήσεις - ιδίως καρδιακή ανεπάρκεια - κατά τη διάρκεια περιόδων με ακραίο κρύο. Έχει επίσης αποδειχθεί ότι οι νοσηλείες για καρδιακές προσβολές αυξάνονται μετά από περιόδους χαμηλών θερμοκρασιών.
Πώς να προστατεύσετε τον οργανισμό σας
Το πρώτο βήμα για την πρόληψη των βλαβών από το κρύο είναι να φοράτε τον κατάλληλο ρουχισμό, ειδικά όταν βγαίνετε σε εξωτερικούς χώρους για μεγάλο χρονικό διάστημα. Βεβαιωθείτε λοιπόν ότι κανένα μέρος του σώματος σας δεν μένει εκτεθειμένο. Μην ξεχνάτε να φοράτε κασκόλ, καπέλο και γάντια, όχι μόνο ένα μπουφάν.
Το να παραμένετε δραστήριοι ενώ βρίσκεστε έξω στο κρύο βοηθά στην παραγωγή θερμότητας του σώματος, αλλά η υπερβολική άσκηση μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα, εξηγεί ο Khraishah. «Αποφύγετε την υπερβολική σωματική δραστηριότητα γιατί θα ιδρώσετε και θα χάσετε θερμότητα».
Επιπλέον, τα ζεστά ροφήματα μπορεί να βοηθήσουν τους ανθρώπους να παραμείνουν ζεστοί σε εξωτερικούς χώρους, αλλά το αλκοόλ πρέπει να αποφεύγεται.
«Μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε πιο ζεστά, αλλά διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία και κατουράτε περισσότερο, οπότε αφυδατώνεστε. Και το αλκοόλ επηρεάζει την ικανότητα να σκέφτεστε καθαρά». Και το κάπνισμα πρέπει επίσης να αποφεύγεται.
Εάν βρεθείτε έξω στο κρύο ή στον άνεμο, αναζητήστε καταφύγιο πίσω από κάτι που μπορεί να εμποδίζει τον άνεμο ή να παραμείνετε δραστήριοι για να ζεσταθείτε. «Αν δεν έχετε τα κατάλληλα ρούχα και δεν μπορείτε να πάτε σε ένα πιο ζεστό περιβάλλον, εργαστείτε για την παραγωγή θερμότητας», είπε. «Πηδήξτε πάνω-κάτω για να δημιουργήσετε θερμική ενέργεια», προτείνει ο Dr. E. John Wipfler III, κλινικός καθηγητής στο University of Illinois College of Medicine
Το τρέμουλο είναι ένας άλλος τρόπος για την παραγωγή θερμότητας, δήλωσε ο Wipfler. «Ο κύριος λόγος που τρέμετε είναι ότι ο εγκέφαλος ανιχνεύει ότι κρυώνετε και στέλνει ένα σήμα στο σώμα για να αυξήσει την αδρεναλίνη. Μπορείτε να κάνετε τον εαυτό σας να τρέμει σφίγγοντας επανειλημμένα τους μύες σας, γεγονός που θα αυξήσει τη θερμοκρασία του σώματος, καθώς η ενέργεια χρησιμοποιείται σε αυτή τη μυϊκή δραστηριότητα».
Και μην βασίζεστε στο θερμόμετρο για να σηματοδοτήσετε πότε ο κρύος καιρός είναι πολύ κρύος, προειδοποιεί ο Khraishah. Οι άνθρωποι που έχουν συνηθίσει να ζουν σε ψυχρότερες περιοχές μπορεί να τα πάνε καλύτερα από εκείνους που ζουν σε θερμότερα κλίματα και εκτίθενται ξαφνικά στο κρύο, για παράδειγμα.