Στη διαδικτυακή συζήτηση με τίτλο «Δημόσια Υγεία, η Ελληνική Οικονομία και Πολιτική Ελευθερία: Ισορροπία, Προτεραιότητες και Πολιτικές στην Εποχή της Πανδημίας» που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδίου ACG 150, κορυφαίοι εκπρόσωποι του πολιτικού, ακαδημαϊκού και επιχειρηματικού κόσμου με εξειδίκευση στη δημόσια πολιτική, την υγεία και τις επιχειρήσεις συζήτησαν τις προκλήσεις, τις ευκαιρίες και τις προοπτικές και στους τρεις τομείς.
Τους συμμετέχοντες καλωσόρισαν στην εκδήλωση η Vice President, Public Affairs του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος, Κλώντια Καρύδη, και ο Πρόεδρος του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος, Δρ. David G. Horner. Μετά και την εισαγωγή από τον συντονιστή της εκδήλωσης, Αντιπρόεδρο Στρατηγικών Πρωτοβουλιών και Εκτελεστικό Διευθυντή του ACG Institute for Hellenic Culture & the Liberal Arts, καθηγητή Loren J. Samons II, η συζήτηση ξεκίνησε με μια βιντεοσκοπημένη δήλωση της Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Δρ. Δόμνας Μιχαηλίδου. Το ψηφιακό πάνελ της εκδήλωσης απάρτιζαν ο ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νίκος Αλιβιζάτος, ο Επίτιμος Πρόεδρος του ΣΕΤΕ και Διευθύνων Σύμβουλος & co-Managing Partner του Sani / Ikos Group, Δρ. Ανδρέας Ανδρεάδης, ο Καθηγητής Γενετικής στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης και Διευθυντής του Health 2030 Genome Center και του Ινστιτούτου Γενετικής και Γονιδιωματικής της Γενεύης, Εμμανουήλ Δερμιτζάκης, ο εταίρος της Big Pi Ventures, Αρίστος Δοξιάδης, και ο επιδημιολόγος και Ομότιμος Πρόεδρος και ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας Δρ. Harris Pastides.
Στη δήλωσή της, η Υφυπουργός Δόμνα Μιχαηλίδου περιέγραψε τα βασικά μέτρα που έλαβε το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για να ανακουφίσει τον αρνητικό αντίκτυπο της πανδημίας: Υποστήριξη της απασχόλησης, των μισθών και της αγοράς εργασίας, καθώς και δράσεις για την υποστήριξη των κοινωνικά ευάλωτων
πολιτών. «Προκειμένου να καταπολεμήσουμε τις αυξανόμενες ανισότητες σε ομάδες διαφορετικού εισοδήματος, ηλικίας και φύλου, έχουμε υιοθετήσει ένα σύστημα που επιτρέπει στους πολίτες να παραμένουν στο σπίτι τους, ενώ μπορούν να χρησιμοποιούν δημόσιες υπηρεσίες», δήλωσε η Δρ. Μιχαηλίδου, προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση έχει προσφέρει έκτακτη ενίσχυση σε νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα, έχει σχεδιάσει άδειες ειδικού σκοπού για άτομα που έχουν ρόλο φροντιστή για τα εξαρτώμενα μέλη της οικογένειας και έχει εφαρμόσει τα αυστηρότερα πρωτόκολλα και μηχανισμούς για την παρακολούθηση και την προστασία των ατόμων που φιλοξενούνται σε ιδιωτικές και δημόσιες μονάδες φροντίδας. «Το 2021, θα επεκτείνουμε το δίχτυ κοινωνικής προστασίας με παθητικές και ενεργητικές πολιτικές πρωτοβουλίες. Αυξήσαμε τον προϋπολογισμό μας για την κοινωνική ασφάλιση κατά ¼, θα εκπονήσουμε το σχέδιο των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ για την κοινωνική πολιτική που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και θα εφαρμόσουμε μια δέσμη μέτρων που εστιάζουν στην προστασία των παιδιών, την ανακούφιση της φτώχειας και την ένταξη των ατόμων με αναπηρίες με στόχο την περαιτέρω υποστήριξη των πολιτών, τον περιορισμό των ανισοτήτων και τη βελτίωση της κοινωνικής πρόνοιας».
Παίρνοντας τον λόγο, ο κ. Αλιβιζάτος τόνισε ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας, υπήρξε «γρήγορη αντίδραση όσον αφορά τις επείγουσες νομοθετικές ρυθμίσεις και την κυβερνητική δράση με στόχο όχι μόνο την ανάσχεση της μετάδοσης του ιού και την αρωγή στους πιο ευάλωτους, αλλά και την ενίσχυση της έρευνας, την επέκταση των συστημάτων υγείας και την ενίσχυση των υποδομών. Η παραγωγή τουλάχιστον τεσσάρων διαφορετικών εμβολίων σε λιγότερο από έναν χρόνο ήταν το πιο εντυπωσιακό αλλά όχι το μοναδικό επίτευγμα. Κατά κάποιο τρόπο, η Covid-19 βοήθησε την αναβίωση του κράτους πρόνοιας». Ωστόσο, ο αριθμός των νεκρών παραμένει πολύ υψηλός, τόνισε ο κ. Αλιβιζάτος, υπογραμμίζοντας την ανάγκη διεθνούς συνεργασίας για τη δημιουργία ενός ισχυρού διεθνούς συστήματος παρακολούθησης και πρόληψης των πανδημιών. Επιπλέον, επεσήμανε ότι είναι σημαντικό να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για την προστασία των ψηφιακών υποδομών σε παγκόσμια κλίμακα, προστατεύοντας τα δεδομένα των πολιτών παγκοσμίως. «Σε εθνικό επίπεδο, το πιο προφανές μάθημα της τρέχουσας πανδημίας είναι ότι χρειάζονται περισσότερες επενδύσεις για την ενίσχυση των συστημάτων δημόσιας υγείας», ανέφερε. «Σε τοπικό επίπεδο, σε κοινωνίες σαν τη δική μας που δίνουν προβάδισμα στη συμπόνια έναντι της ορθολογικής σκέψης και προτιμούν τα συνθήματα από τα τεκμηριωμένα επιχειρήματα, οι μαγικές λέξεις είναι δύο: Αλληλεγγύη και εθελοντισμός», κατέληξε.
Ο Δρ. Ανδρέας Ανδρεάδης τόνισε ότι η πανδημία υπενθύμισε πόσο ευάλωτος μπορεί να είναι ο κλάδος του τουρισμού και πόσο αυτός εξαρτάται από τις σωστές πολιτικές, τα εργαλεία πρόληψης, τις επενδύσεις στην υγεία, τη σωστή διακυβέρνηση και τη διεθνή συνεργασία. Σύμφωνα με τον Δρ. Ανδρεάδη, η ανάκαμψη του τουρισμού θα εξαρτηθεί από τον παγκόσμιο ρυθμό εμβολιασμού, τις εξελίξεις στις ιατρικές θεραπείες και τη συνεργασία σε διεθνές επίπεδο, με το τελευταίο να μην έχει ακόμη επιτευχθεί. «Η ισορροπία στη λήψη αποφάσεων σε αυτήν την πανδημία σίγουρα δεν βρέθηκε. Ορισμένες χώρες αγνόησαν τους κινδύνους και δεν έδειξαν την αναγκαία αλληλεγγύη», είπε, δηλώνοντας ότι χώρες στον Νότο της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας,
υποστήριξαν τα ανοιχτά σύνορα, ενώ οι βόρειες χώρες, που εξάγουν τουρίστες, δεν το έκαναν. «Αυτή η διαφορά στην προσέγγιση ισχύει ακόμα και είναι πολύ απογοητευτικό να το βλέπει κανείς αυτό», σημείωσε. Ο Δρ. Ανδρεάδης προβλέπει ραγδαίες αλλαγές στην τουριστική βιομηχανία με ορισμένους τομείς (π.χ. Συνεδριακός τουρισμός, κρουαζιέρες) να ανακάμπτουν μακροπρόθεσμα και άλλους (π.χ. αναψυχή) να ανακάμπτουν πολύ πιο γρήγορα. Τέλος, ο Δρ. Ανδρεάδης τόνισε τη σημασία της επένδυσης των τουριστικών επιχειρήσεων στη βιωσιμότητα και στο να γίνει το τουριστικό προϊόν φιλικό προς το περιβάλλον.
Από την πλευρά του, ο καθηγητής Εμμανουήλ Δερμιτζάκης τόνισε ότι η έννοια της επιστημονικής έρευνας έχει πλέον εισέλθει στη ζωή όλων. Ωστόσο, όπως περιγράφει ο καθηγητής Δερμιτζάκης, αυτή η «οικειότητα» με την επιστημονική ορολογία έχει επίσης αποκαλύψει αδυναμίες και έχει οδηγήσει, σε ορισμένες περιπτώσεις, στην παράβλεψη επιστημονικών απόψεων, καθώς έχουν γίνει υπερβολικά ανοιχτές στην κριτική. Μια άλλη πτυχή που αξίζει να σημειωθεί, σύμφωνα με τον κ. Δερμιτζάκη, είναι οι διαφορετικές προσεγγίσεις σε διαφορετικές κοινωνίες, καθώς ορισμένες τείνουν να δίνουν προτεραιότητα στην οικονομική βιωσιμότητα έναντι των κινδύνων για τη δημόσια υγεία. Υπογράμμισε επίσης τις διαφορές στον τρόπο που έχουν ανταποκριθεί διαφορετικές χώρες, τονίζοντας ότι παρά τις αρχικές τους αποτυχίες, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο φαίνεται τώρα να βρίσκονται σε καλύτερη θέση από την ΕΕ χάρη στην ανάπτυξη των εμβολίων και τον ταχύτερο ρυθμό εμβολιασμού του πληθυσμού. «Ο εμβολιασμός είναι ένα βασικό όπλο», τόνισε. «Θα είναι μεγάλη η διαφορά εάν έχουμε εμβολιασμούς σε πολύ υψηλά ή πολύ χαμηλά επίπεδα τους επόμενους έξι μήνες».
Η ταχύτατη υιοθέτηση εξ αποστάσεως λύσεων και ψηφιακών πρακτικών σε πολλούς τομείς της ζωής υπήρξε μία από τις θετικές εξελίξεις κατά την πανδημία, σύμφωνα με τον Αρίστο Δοξιάδη. Δίνοντας έναν πιο αισιόδοξο τόνο, ο κ. Δοξιάδης τόνισε επίσης την επιτάχυνση των εξελίξεων στον ιατρικό τομέα, συμπεριλαμβανομένων των εμβολίων, των θεραπειών και του πολλαπλασιασμού των “point of need” diagnostics - φτηνές συσκευές τεχνολογίας που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο καθένας για τη διάγνωση μιας ασθένειας, ακόμη και στο πιο απομακρυσμένο χωριό. «Στο τέλος, αυτές οι εξελίξεις θα σημαίνουν καλύτερη υγεία με χαμηλότερο κόστος, έξυπνες δαπάνες παρά όλο και περισσότερες δαπάνες», τόνισε. Η τρίτη θετική εξέλιξη σύμφωνα με τον κ. Δοξιάδη ήταν το Brain Regain, που σημαίνει ότι Έλληνες μετανάστες με υψηλή εξειδίκευση επιστρέφουν στην Ελλάδα και εργάζονται από απόσταση. «Αυτή η εξέλιξη μπορεί να είναι ένα μεγάλο όφελος για το οικοσύστημα καινοτομίας ή ευρύτερα για αυτό που ονομάζεται “οικονομία της γνώσης” στη χώρα».
«Ο κλάδος της δημόσιας υγείας έπαιρνε συχνά, σε διαχρονική βάση, τον ρόλο του “κακού” στην κοινωνία. Από τη μία πλευρά, οι άνθρωποι εκθειάζουν την επιστήμη, την έρευνα και την τεχνολογία και από την άλλη πλευρά, οι ειδικοί της δημόσιας υγείας κατηγορούνται για τον περιορισμό των ελευθεριών, είτε πρόκειται για τα ταξίδια είτε για τις κοινωνικές αποστάσεις», σημείωσε ο Δρ. Harris Pastides. «Η δημόσια υγεία μπορεί να υποδεικνύει εμφατικά τι πρέπει να κάνουν οι άνθρωποι. Αλλά ο μόνος
τρόπος να τα καταφέρουμε καλύτερα είναι να εκπαιδεύσουμε και να εμπλέξουμε το κοινό, καθώς και να υπάρχει αξιόπιστη ηγεσία» υπογράμμισε. Στο συμπέρασμά του, ο Δρ. Pastides έδωσε έμφαση στο πώς συνδέονται όλες οι χώρες και όλες οι κοινωνικές ομάδες ενόψει της πανδημίας. «Είμαστε όλοι αδελφοί και αδελφές πέρα από όρια και πέρα από σύνορα», σημείωσε