Ακόμα και η βραχυπρόθεσμη κατανάλωση εξαιρετικά επεξεργασμένων, ανθυγιεινών τροφίμων μπορεί να μειώσει σημαντικά την ευαισθησία στην ινσουλίνη στον εγκέφαλο υγιών ανθρώπων. Η επίδραση αυτή επιμένει ακόμη και μετά την επιστροφή σε μια φυσιολογική διατροφή, όπως φαίνεται σε μια πρόσφατη μελέτη, αναδεικνύοντας τον σημαντικό ρόλο του εγκεφάλου στην ανάπτυξη της παχυσαρκίας.
Όπως εξηγεί η , καθηγήτρια Μετοβολικής Νευροαπεικονιστικής στο Πανεπιστήμιο του Tübingen, η ανθυγιεινή κατανομή του λίπους και η συνεχής αύξηση του βάρους συνδέονται με την αντίδραση του εγκεφάλου στην ινσουλίνη.
"Σε ένα υγιές άτομο, η ινσουλίνη βοηθά στον έλεγχο της όρεξης στον εγκέφαλο. Ωστόσο, στα άτομα με παχυσαρκία, η ινσουλίνη χάνει την ικανότητά της να ρυθμίζει τις διατροφικές συνήθειες, οδηγώντας σε αντίσταση στην ινσουλίνη."
Η ινσουλίνη παίζει πολλούς ρόλους στο σώμα, μεταξύ άλλων βοηθά το σάκχαρο ή τη γλυκόζη να φτάσει στα μυϊκά κύτταρα για να χρησιμοποιηθεί για ενέργεια μετά από ένα γεύμα. Στον εγκέφαλο, η ινσουλίνη δίνει επίσης σήμα στο σώμα να τρώει λιγότερο μειώνοντας την πρόσληψη τροφής.
Δεν ανταποκρίνεται κάθε εγκέφαλος με τον ίδιο τρόπο
Αλλά δεν ανταποκρίνεται εξίσου κάθε εγκέφαλος στην ινσουλίνη. Πολλοί άνθρωποι έχουν αδύναμη ή ανύπαρκτη ανταπόκριση στην ινσουλίνη στον εγκέφαλο, γνωστή ως «εγκεφαλική αντίσταση στην ινσουλίνη». Τα άτομα με εγκεφαλική αντίσταση στην ινσουλίνη βιώνουν περισσότερες λιγούρες για φαγητό και έχουν περισσότερο λίπος στην κοιλιά.
Το λίπος μπορεί να προωθήσει την παχυσαρκία και έτσι να συμβάλει σημαντικά στην αντίσταση στην ινσουλίνη. Όσο περισσότερα λιποκύτταρα υπάρχουν, ειδικά στην κοιλιά, τόσο λιγότερο αποτελεσματική είναι η ινσουλίνη. Το λίπος απελευθερώνει ουσίες-αγγελιοφόρους που προάγουν την αντίσταση στην ινσουλίνη.
Ωστόσο, τα σημάδια της μειωμένης ευαισθησίας στην ινσουλίνη στον εγκέφαλο μπορούν ήδη να φανούν πολύ πριν μιλήσουμε για παχυσαρκία, η οποία ορίζεται ως δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) πάνω από 30.
Μετά από μόλις πέντε ημέρες κατανάλωσης επιπλέον 1.500 θερμίδων που αποτελούνταν από σοκολάτες και πατατάκια, η ευαισθησία στην ινσουλίνη στους εγκεφάλους των συμμετεχόντων στη μελέτη μειώθηκε δραστικά. Συμπτώματα που, μέχρι τώρα, παρατηρούνταν κυρίως σε παχύσαρκα άτομα.
Ακόμη και μία εβδομάδα μετά την επανέναρξη της κανονικής διατροφής, οι μαγνητικές τομογραφίες έδειξαν μια επίμονα χαμηλή ευαισθησία στην ινσουλίνη στον εγκέφαλο. Παρόλο που δεν παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση του βάρους, το σύντομο χρονικό διάστημα ήταν αρκετά μεγάλο ώστε να αυξηθεί σημαντικά το λίπος στο συκώτι.
Οι μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου έδειξαν επίμονα μειωμένη ευαισθησία στην ινσουλίνη.
Φαίνεται ότι η παχυσαρκία δεν είναι μόνο θέμα κακής διατροφής και ανεπαρκούς άσκησης. Έχει επίσης να κάνει σε μεγάλο βαθμό με την προσαρμογή της αντίδρασης του εγκεφάλου στην ινσουλίνη σε βραχυπρόθεσμες αλλαγές στη διατροφή πριν από οποιαδήποτε αύξηση του βάρους.
Ποιο μπορεί να είναι το αντίδοτο; Στο παρελθόν έχει αποδειχθεί ότι η τακτική άσκηση για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα αποκαθιστά την ευαισθησία του εγκεφάλου στην ινσουλίνη σε υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα. Αυτό θα μπορούσε να ισχύει και για άτομα φυσιολογικού βάρους.