Περίπου δύο ώρες διήρκησε η ευρεία συνάντηση της ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας με τους εκπροσώπους των φαρμακευτικών εταιρειών και με τη συμμετοχή των επικεφαλής των φορέων που σχετίζονται με το Φάρμακο.
Θετικό βήμα, για τις εταιρείες, η έμπρακτη κατεύθυνση σε πιο διαφανείς διαδικασίες, καθώς ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης έδωσε στοιχεία και μοιράστηκε τις κινήσεις που δρομολογούνται για την ομαλοποίηση της αγοράς, εκφράζουν ωστόσο επιφυλάξεις για το «λογαριασμό» των αυτόματων επιστροφών (clawback) για το 2023.
Ο Υπουργός, πάντως, σε δηλώσεις του μετά το τέλος της συνάντησης έκανε λόγο για ιστορική ημέρα. Συγκεκριμένα ο κ. Γεωργιάδης τόνισε τα εξής: «Ήταν μια ιστορική ημέρα για το Υπουργείο Υγείας καθόσον για πρώτη φορά παρούσης όλης της φαρμακοβιομηχανίας παρουσιάσαμε συνολικά τα αποτελέσματα της δαπάνης του πρώτου πενταμήνου, τα μέτρα που έχουμε λάβει για τον έλεγχο της συνταγογράφησης, τις προβλέψεις για την εξέλιξη του 2024 συμβάλλοντας δραστικά στο να πειστούν οι εταιρίες να συμβάλουν και εκείνες για την ομαλή τροφοδοσία της φαρμακευτικής αγοράς ώστε οι ασθενείς να βρίσκουν τα φάρμακά τους και να μην έχουμε διαρκείς ελλείψεις. Είμαι πάρα πολύ υπερήφανος για όσα κάναμε αυτό το πεντάμηνο διότι αναγνωρίστηκε από όλους η πολύ μεγάλη πρόοδος. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η κατάσταση με τις ελλείψεις στα φάρμακα από εδώ και μπρος θα βελτιώνεται διαρκώς. Στόχος του Υπουργείου Υγείας είναι ο εξής: ο κάθε ασθενής στην Ελλάδα να βρίσκει το φάρμακό του. Εάν δεν πάρουμε όλα αυτά τα μέτρα τα οποία παίρνουμε, σε λίγο καιρό δεν θα βρίσκει κανένας το φάρμακό του, διότι δεν αντέχει ο προϋπολογισμός. Με τα μέτρα που λαμβάνουμε και αυτό αναγνωρίζεται πλέον από όλους, θα εξασφαλίσουμε σε μακροχρόνια βάση ο κάθε ασθενής να μπορεί να βρει το φάρμακο που χρειάζεται».
Πρόσβαση στα στοιχεία του ΕΟΠΥΥ
Σημαντική κίνηση για τη διασφάλιση διαφανών διαδικασιών και την προώθηση της προβλεψιμότητας θεωρήθηκε η απόφαση να δοθεί πρόσβαση στις φαρμακευτικές εταιρείες, σε πιο λεπτομερή στοιχεία πωλήσεων φαρμάκων μέσω της σχετικής πλατφόρμας του ΕΟΠΥΥ (ΚΜΕΣ). Ο βαθμός πρόσβασης θα είναι διαβαθμισμένος και κάθε εταιρεία θα έχει πρόσβαση στα στοιχεία της κατηγορίας που την αφορά, αναφέρουν οι πληροφορίες. Οι φαρμακευτικές εταιρείες είχαν έως τώρα περιορισμένη πρόσβαση σε στοιχεία.
Πάντως, η ευρύτερη πρόσβαση θα δοθεί από αύριο κιόλας, ώστε να γνωρίζουν οι εταιρείες πως κινείται η αγορά, τι συνταγογραφείται και πωλείται στα φαρμακεία ΕΟΠΥΥ και κοινότητας. Στην πορεία θα αναζητηθούν τρόπου για ενίσχυση της πληροφόρησης και για τα νοσοκομειακά φάρμακα.
Πορεία της φαρμακευτικής δαπάνης
Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη της φαρμακευτικής δαπάνης, οι πληροφορίες αναφέρουν πως συζήτηση για το 2023 και το πότε θα φθάσουν τελικά τα σημειώματα για τις υποχρεωτικές επιστροφές που θα πρέπει να καταβάλλουν οι εταιρείες δεν έγινε.
Ωστόσο, ο κ. Γεωργιάδης εστίασε στο πρώτο 5μηνο του τρέχοντος έτους, κάνοντας λόγο για συγκράτηση της δαπάνης.
Συγκεκριμένα, πληροφορίες αναφέρουν πως σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο Υπουργός, το πρώτο δίμηνο η αγορά φαρμάκου κινείτο με ιδιαίτερα υψηλό ρυθμό αύξησης, άνω του 14,9%. Ωστόσο, ο ρυθμός αυτός μειώθηκε φθάνοντας λίγο πάνω από 9,6% στο τέλος του πενταμήνου. Εκτιμήθηκε, δε, ότι το έτος θα κλείσει με αύξηση της τάξης του 7%.
Για το Ταμείο Καινοτομίας αναφέρθηκε μόνο πως στόχος είναι να δημιουργηθεί την επόμενη χρονιά, ενισχύοντας τις προσπάθειες άρσης των εμποδίων στην πρόσβαση των ασθενών σε νέες θεραπείες. Περισσότερες πληροφορίες όμως δεν δόθηκαν.
Πάντως στις δηλώσεις του ο κ. Γεωργιάδης αναφέρθηκε και στο θέμα των αυξήσεων τιμών στα φάρμακα, υποστηρίζοντας ότι είναι ψευδή τα δημοσιεύματα για αυξήσεις 375%. «Η απόφαση αφορά πολύ φθηνά φάρμακα τα οποία θα έχουν λελογισμένες αυξήσεις, τον μέσο όρο των 2 χαμηλότερων τιμών της [Ευρωζώνης]. Είναι φάρμακα που ο πολίτης δεν βρίσκει γιατί λόγο της χαμηλής τιμής δεν τα φέρνουν οι εταιρείες», είπε εκτιμώντας πως οι ασφαλισμένοι θα έχουν μια πολύ μικρή επιβάρυνση στη συμμετοχή» ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Υγείας.
Ευρεία συνάντηση
Στην ευρεία συνάντηση συμμετείχαν οι διοικήσεις του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ), της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) και του PhARMA Innovation Forum (PIF). Από πλευράς της πολιτείας, πλην του Υπουργού Υγείας, παρούσες και παρόντες ήταν o Υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος, η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη, ο Υφυπουργός Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους και ο Γενικός Γραμματέας Στρατηγικού Σχεδιασμού Άρης Αγγελής.
Από την πλευρά των φορέων στη συζήτηση συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, η Διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ Θεανώ Καρποδίνη, η Πρόεδρος της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης Νάντια Γκογκοζώτου, ο Πρόεδρος του ΕΟΦ Ευάγγελος Μανωλόπουλος, η διευθύνουσα σύμβουλος του ΙΦΕΤ Ελευθερία Τοκατλίδου, ο πρόεδρος της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας Άρης Αποστόλου.
Δηλώσεις Σκέρτσου και παραγόντων του φαρμάκου
Δηλώσεις έκαναν και άλλοι παριστάμενοι στη συνάντηση μετά το τέλος της
Συγκεκριμένα, ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος δήλωσε: «Για την κυβέρνησή μας η εμπέδωση όρων διαφάνειας, προβλεψιμότητας και δικαιοσύνης στη φαρμακευτική πολιτική και δαπάνη της χώρας μας αποτελεί βασική προτεραιότητα. Η πολιτική που υλοποιούμε υπακούει σε μια βασική αρχή υπέρ των ασφαλισμένων: θέλουμε να έχουμε το κατάλληλο φάρμακο για κάθε ασθένεια στην καλύτερη τιμή, με όρους ανταγωνισμού και υγιούς ανάπτυξης των ελληνικών και ξένων φαρμακοβιομηχανιών».
Ο κ. Σκερτσος αναφέρθηκε και στην πλατφόρμα του ΕΟΠΥΥ που καθιστά εφικτή την παρακολούθηση τη συνταγογράφηση ανά φάρμακο και εταιρία και κατ’ επέκταση τη διακύμανση των επιστροφών του clawback προς το ελληνικό δημόσιο.
«Η πλατφόρμα αυτή προσφέρει διαφάνεια και προβλεψιμότητα και μπορεί να εγγυηθεί μια πιο εύρυθμη λειτουργία της αγοράς φαρμάκων προς όφελος των πολιτών και έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά άλλα ψηφιακά εργαλεία που βελτιώνουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων μέσω της ανάλυσης των πραγματικών και αντικειμενικών δεδομένων της αγοράς», πρόσθεσε.
Ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), Θεόδωρος Τρύφων από την πλευρά του τόνισε πως «είναι πάρα πολύ θετικό να γίνονται συναντήσεις με διαφάνεια, να μπαίνουν τα δεδομένα. Εμείς αυτό το οποίο ζητούμε σαν ένας κλάδος ο οποίος έχει χιλιάδες θέσεις εργασίας, καλύπτει πάνω από το 60% των Ελλήνων ασφαλισμένων με χαμηλά ποιοτικά φάρμακα, να υπάρχει μια προβλεψιμότητα. Συζητάμε λοιπόν με το Υπουργείο τη δυνατότητα μια τριετούς προγραμματικής συμφωνίας έτσι ώστε να ξέρουμε με ποια δεδομένα θα μπορούμε να καλύπτουμε με εγχώρια παραγόμενα φάρμακα τον Έλληνα πολίτη. Στα πλαίσια αυτά είναι ξεκάθαρο ότι πολύ μεγάλες επιστροφές ειδικά στα παλιά φάρμακα πρέπει να εξορθολογιστούν έτσι ώστε να μπορούμε να συνεχίζουμε και τις επενδύσεις και τις θέσεις εργασίας και κυρίως την κάλυψη των Ελλήνων».
Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), Ολύμπιος Παπαδημητρίου δήλωσε: «Είχαμε σήμερα μια παραγωγική συνάντηση στο Υπουργείο Υγείας με το επιτελείο του Υπουργείου και με άλλους θεσμικούς φορείς από το χώρο της υγείας. Ουσιαστικά αφενός ανακοινώθηκαν μέτρα που προσβλέπουν στον έλεγχο της ζήτησης και στην «χαλιναγώγησή» της, αφετέρου δόθηκε η εικόνα σε όλους μας ότι υπάρχει σαφής επιδίωξη για περισσότερη διαφάνεια όσον αφορά στην ενημέρωση του κλάδου για την εξέλιξη της πορείας της δαπάνης. Όλα αυτά είναι πολύ σημαντικά και είναι κινήσεις προς τη σωστή κατεύθυνση. Το ζητούμενο είναι να συνοδευτούν και από αντίστοιχα αποτελέσματα, τα οποία όμως φαντάζομαι ότι θα έχουμε στη διάθεσή μας αργότερα στη διάρκεια της χρονιάς, γιατί τώρα είναι ακόμα σχετικά νωρίς».
Η Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του PhARMA Innovation Forum Greece (PIF) Λαμπρίνα Μπαρμπετάκη επισήμανε ότι «ως PIF, κάθε προσπάθεια του Υπουργείου και για εξορθολογισμό της δαπάνης και για να βρεθούν λύσεις χρηματοδότησης της φαρμακευτικής καινοτομίας θα μας βρίσκει πάντα σύμφωνους όπως και επίσης η πρόθεση, και το είδαμε και σήμερα, να μοιραζόμαστε και να αναλύουμε μαζί τα δεδομένα της φαρμακευτικής αγοράς. Ωστόσο, παραμένουμε σταθεροί στην πεποίθησή μας, την οποία την έχουμε συζητήσει και συμφωνήσει με τον Υπουργό Υγείας, να μπούμε σε ένα σύμφωνο συνεργασίας με τριετή ορίζοντα ώστε να μην μένουμε σε αποσπασματικές λύσεις, μέτρα τα οποία θα έχουν έναν βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, αλλά να δούμε μαζί και τις ευκαιρίες ανάπτυξης και τη βιωσιμότητα της φαρμακευτικής καινοτομίας».
Τέλος, ο Γενικός Γραμματέας του Συλλόγου Αντιπροσώπων Φαρμακευτικών Ειδών και Ειδικοτήτων (ΣΑΦΕΕ) Γιώργος Παπάζογλου δήλωσε:
«Στη σημερινή συνάντηση, ο Υπουργός Υγείας, κ. Άδωνις Γεωργιάδης, μας ενημέρωσε για την εξέλιξη της φαρμακευτικής δαπάνης, αλλά και για τις ενέργειες που σκοπεύει να κάνει το 2025 για τον περαιτέρω έλεγχο της. Ευχαριστούμε θερμά τον Υπουργό και παραμένουμε πάντα αρωγοί στο έργο».