Ο πυελικός πόνος μπορεί να σχετίζεται με παθήσεις όπως η ενδομητρίωση όπου ιστός που μοιάζει με την επένδυση της μήτρας βρίσκεται έξω από τη μήτρα και η διάμεση κυστίτιδα ένα σύνδρομο που προκαλεί πόνο στην ουροδόχο κύστη. Ορισμένες γυναίκες έχουν επίσης χρόνιο πυελικό πόνο χωρίς συγκεκριμένη αιτία.
Παρά το γεγονός ότι πολλές γυναίκες υποφέρουν από χρόνιο πυελικό πόνο, δεν έχουν ακόμα χαρτογραφηθεί πλήρως οι μηχανισμοί που τον προκαλούν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι γυναίκες που πάσχουν από χρόνιο πυελικό πόνο να έχουν περιορισμένες θεραπευτικές επιλογές.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους οι μηχανισμοί που προκαλούν τον χρόνιο πυελικό πόνο παραμένουν άγνωστοι. Ένας από αυτούς είναι ότι υπάρχει τεράστια διακύμανση στην ένταση και τον τύπο του πόνου που βιώνεται - ακόμη και σε περιπτώσεις όπου ο χρόνιος πόνος προκαλείται από μια συγκεκριμένη ασθένεια.
Για παράδειγμα, ορισμένες γυναίκες με ενδομητρίωση δεν βιώνουν καθόλου πυελικό πόνο, άλλες βιώνουν έντονο πόνο κάθε μέρα και άλλες βιώνουν κάτι ενδιάμεσο. Ο πόνος που βιώνουν δεν συσχετίζεται επίσης με το πώς επηρεάζει η ενδομητρίωση το σώμα.
Υπάρχουν επίσης πολλοί διαφορετικοί τύποι πόνου που παρουσιάζονται με χρόνιο πυελικό πόνο - συμπεριλαμβανομένου του πόνου κατά την έμμηνο ρύση, του πόνου κατά τη διάρκεια του σεξ και του πόνου κατά την ούρηση ή την κένωση. Τα άτομα με χρόνιο πυελικό πόνο μπορεί να βιώνουν οποιοδήποτε από αυτά και σε οποιονδήποτε συνδυασμό.
Είναι γνωστό από άλλες καταστάσεις χρόνιου πόνου όπως η ινομυαλγία και η διαβητική νευροπάθεια ότι διαφορετικοί μηχανισμοί προκαλούν πόνο ανάλογα με το άτομο και ότι καθένας από αυτούς τους διαφορετικούς μηχανισμούς ανταποκρίνεται διαφορετικά στις θεραπείες.
Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε μέσα στο 2023 έδειξε ότι ο χρόνιος πυελικός πόνος λειτουργεί με παρόμοιο τρόπο. Επίσης, η έρευνα έδειξε ότι οι μηχανισμοί που προκαλούν τον χρόνιο πυελικό πόνο φαίνεται να διαφέρουν από άτομο σε άτομο.
Οι μηχανισμοί που τον προκαλούν
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε 85 γυναίκες - 59 από τις οποίες είχαν χρόνιο πυελικό πόνο. Από αυτές που είχαν χρόνιο πυελικό πόνο, 25 είχαν ενδομητρίωση, 13 είχαν σύνδρομο πόνου στην ουροδόχο κύστη, 15 είχαν τόσο ενδομητρίωση όσο και σύνδρομο πόνου στην ουροδόχο κύστη και έξι είχαν πόνο χωρίς συγκεκριμένη αιτία. Οι συμμετέχοντες προέρχονταν από το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ και την Πορτογαλία και ήταν ηλικίας μεταξύ 18 και 50 ετών.
Για να γίνει κατανοητό αν ο μηχανισμός που προκαλεί τον πυελικό πόνο διέφερε ανάλογα με το άτομο, πραγματοποιήθηκε μια σειρά αισθητηριακών δοκιμασιών. Αυτό περιελάμβανε την έκθεση των συμμετεχόντων σε διάφορες αισθήσεις όπως δόνηση, αφή, πίεση και θερμοκρασία.
Ρωτήθηκαν επίσης οι γυναίκες που συμμετείχαν πώς τους φαίνονταν αυτές οι αισθήσεις και σε ποιο σημείο γίνονταν επώδυνες. Αυτό έδωσε τη δυνατότητα να εξεταστούν διαφορετικοί τύποι νεύρων και ο τρόπος λειτουργίας τους.
Εξετάστηκε επίσης οι διαφορές στις απαντήσεις μεταξύ των γυναικών με χρόνιο πυελικό πόνο και αυτών χωρίς πόνο. Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες ομαδοποιήθηκαν ανάλογα με το αισθητηριακό τους προφίλ.
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα ήταν ότι οι γυναίκες με χρόνιο πυελικό πόνο είχαν χαμηλότερα όρια πόνου όταν επρόκειτο για αισθήσεις πίεσης στην κάτω κοιλιακή χώρα και τη λεκάνη σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Αυτό ίσχυε ιδιαίτερα σε εκείνες με πόνο στην ουροδόχο κύστη. Αυτό υποδηλώνει ότι υπάρχει επικοινωνία μεταξύ των πυελικών οργάνων και του δέρματος, με αποτέλεσμα να προκαλείται περισσότερος πόνος.
Διαπιστώθηκε επίσης ότι ορισμένες γυναίκες με χρόνιο πόνο ήταν λιγότερο ικανές να ανιχνεύουν αλλαγές στη θερμοκρασία του σώματός τους και την αφή. Αυτή η απώλεια της νευρικής λειτουργίας υποδηλώνει ότι για ορισμένες, ο χρόνιος πυελικός πόνος μπορεί να οφείλεται σε βλάβη των νεύρων.
Στη συνέχεια εξετάστηκε το συνολικό αισθητηριακό προφίλ της ομάδας του χρόνιου πυελικού πόνου για να διαπιστωθεί σε ποια υποομάδα χρόνιου πόνου εντάσσονται. Διαπιστώθηκε ότι περίπου το 7% είχε ένα «υγιές» αισθητηριακό προφίλ, γεγονός που σημαίνει ότι ο τρόπος με τον οποίο αισθάνονταν τις αισθήσεις ήταν όπως θα περιμέναμε από υγιείς ανθρώπους.
Περίπου τα μισά από τα άτομα με χρόνιο πυελικό πόνο τοποθετήθηκαν στην υποομάδα «μηχανικής υπεραλγησίας». Αυτό σήμαινε ότι είχαν αλλαγές στα τμήματα του εγκεφάλου που επεξεργάζονται τον πόνο, πράγμα που σήμαινε ότι η ένταση του πόνου τους ήταν «ανεβασμένη» εξ ορισμού.
Οι παραλληλισμοί του πόνου
Η εργασία αυτή δίνει νέα εικόνα για την πολυπλοκότητα του χρόνιου πυελικού πόνου όσον αφορά τους μηχανισμούς που τον προκαλούν. Δίνει τη δυνατότητα να γίνουν παραλληλισμοί με άλλες καταστάσεις χρόνιου πόνου, πράγμα που μπορεί να σημαίνει ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην έρευνα και τις θεραπείες που έχουν λειτουργήσει για αυτές τις καταστάσεις για να επιλεγούν νέοι στόχοι για τη θεραπεία του χρόνιου πυελικού πόνου.
Τα επόμενα βήματα αυτής της έρευνας θα είναι η επεξεργασία των θεραπειών που θα λειτουργήσουν για ποιον, ανάλογα με το προφίλ του αισθητηριακού πόνου και τους υποκείμενους μηχανισμούς που προκαλούν τον πόνο του.
Οι θεραπείες για τον χρόνιο πυελικό πόνο έχουν περιορισμένη αποτελεσματικότητα. Για παράδειγμα, μελέτες δείχνουν ότι το 11-19% των γυναικών με ενδομητρίωση δεν έχουν μείωση του πόνου, ακόμη και μετά από χειρουργική επέμβαση. Με βάση τα ευρήματα της μελέτης, μια νέα προσέγγιση θα μπορούσε να σημαίνει ότι θα μπορούν να επιλέγονται συγκεκριμένες θεραπείες για κάθε άτομο, ανάλογα με τους μηχανισμούς που προκαλούν τον πόνο του. Η διαδικασία αυτή είναι πιθανό να επιφέρει αποτελέσματα.
Δεδομένου ότι ο χρόνιος πυελικός πόνος είναι τόσο διαδεδομένος στις γυναίκες παγκοσμίως και έχει τεράστια επίδραση στην ποιότητα ζωής και την ευημερία τους, η μετάβαση σε μια πιο εξατομικευμένη προσέγγιση της θεραπείας θα μπορούσε να οδηγήσει σε τεράστιες βελτιώσεις για εκατομμύρια γυναίκες.
Πηγή: The Conversation