Η άνοιξη είναι η κατ' εξοχήν εποχή των έντονων αυξομειώσεων της θερμοκρασίας. Τη μια μέρα δεν μπορείς να βγάλεις το μπουφάν ούτε στο γραφείο και την ακριβώς επόμενη ονειρεύεσαι ή και φοράς βερμούδα!
Αυτές οι αυξομειώσεις εκτός από δυσάρεστες αποδεικνύονται και μεγάλη δοκιμασία για τον οργανισμό που παλεύει να διατηρήσει μια ισορροπία και ο αντίκτυπος στην υγεία μας μπορεί να κυμανθεί από αλλεργική κρίση, κρυολόγημα, πονοκέφαλο μέχρι και θάνατο για τους πιο ευάλωτους ανθρώπους!
Μελέτη του Πανεπιστημίου του Wisconsin-Madison, εξέτασε δεδομένα από περισσότερους από 1.600 ανθρώπους στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν σχετικά με την υγεία τους, την έκθεσή τους σε αλλαγές θερμοκρασίας και τη χρήση κλιματισμού και θέρμανσης.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι η έκθεση σε ξαφνικές και ακραίες μεταβολές της θερμοκρασίας αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης λοίμωξης του αναπνευστικού συστήματος, ιδίως σε άτομα που είναι ευάλωτα σε προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένων των ηλικιωμένων και των μικρών παιδιών.
Προέκυψε δε ότι οι επιπτώσεις των διακυμάνσεων της θερμοκρασίας είναι ανάλογες με την ένταση της διακύμανσης.
«Αυτό το σοκ στο σύστημά σας μπορεί προκαλέσει κάθε είδους πρόβλημα», εξηγεί ο Aaron Bernstein, διευθυντής του Κέντρου για το κλίμα, την υγεία και το παγκόσμιο περιβάλλον στη Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Χάρβαρντ (Harvard Chan C-CHANGE).
Ο ανθρώπινος οργανισμός έχει την ικανότητα να εγκλιματίζεται στην αλλαγή της θερμοκρασίας, «αλλά αυτή η προσαρμοστικότητα του δεν ενεργοποιείται μέσα σε διάστημα λίγων ωρών»,τόνισε. «Χρειάζονται πολλές ημέρες - έως και δύο εβδομάδες - για να εγκλιματιστεί».
Οι ξαφνικές αλλαγές θερμοκρασίας και υγρασίας μπορούν να επηρεάσουν τη μύτη, καθιστώντας κάποιον πιο ευάλωτο σε βακτηριακές και ιογενείς λοιμώξεις. Η χαμηλότερη υγρασία, για παράδειγμα, μπορεί να προκαλέσει ξηρότητα στη βλενογόννο της μύτης καθιστώντας τους ρινικούς ιστούς πιο ευάλωτους σε πιθανή μόλυνση.
Μπορούν επίσης να προκαλέσουν συμπτώματα μεταξύ όσων έχουν αλλεργίες - και ακόμη και μεταξύ όσων δεν έχουν, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων που πάσχουν από μη αλλεργική ρινίτιδα ή αλλεργικά συμπτώματα χωρίς εντοπισμένη αιτία, καθώς τα αιμοφόρα αγγεία στη μύτη που συστέλλονται όταν κάνει κρύο και διαστέλλονται σε υψηλότερες θερμοκρασίες και περισσότερη υγρασία περιέρχονται σε…υπερέντα.
Αύξηση θνησιμότητας
Αυτές οι ξαφνικές αλλαγές στη θερμοκρασία μπορεί επίσης να είναι κακές για την καρδιά. Η ζέστη προκαλεί στρες στο σώμα και οι ορμόνες του στρες μπορούν να καταπονήσουν την καρδιά. Υπάρχουν δε και ερευνητικά στοιχεία σύμφωνα με τα οποία μέρες με διακυμάνσεις θερμοκρασίας πολλών βαθμών, αυξάνονται τα εμφράγματα!
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Lancet Planetary Health διαπίστωσε ότι με την πάροδο του χρόνου αυτές οι απότομες αλλαγές της θερμοκρασίας συνδέονται με αυξημένη θνησιμότητα.
Ο αντίκτυπος στο σώμα μας εξαρτάται από το είδος της αλλαγής της θερμοκρασίας. Η αντίδραση του οργανισμού είναι ισχυρότερη όταν μετακινούμαστε από ψυχρότερες σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
Hμικρανίες και πόνος στις αρθρώσεις
Μελέτες δείχνουν επίσης ότι οι καιρικές αλλαγές μπορούν να προκαλέσουν ημικρανίες και ενδεχομένως άλλους τύπους πονοκεφάλων.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι μια αύξηση της θερμοκρασίας κατά 5 βαθμούς Κελσίου σχετίζεται με αύξηση κατά 1% του κινδύνου επίσκεψης σε τμήμα επειγόντων περιστατικών για ημικρανία.
Μια δεύτερη μελέτη εξέτασε πολλές καιρικές μεταβλητές - όχι μόνο τη θερμοκρασία - όπως η υγρασία, η ατμοσφαιρική ρύπανση και οι μεταβολές της βαρομετρικής πίεσης και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι υψηλότερες θερμοκρασίες και η χαμηλότερη βαρομετρική πίεση σχετίζονταν με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης οποιουδήποτε είδους πονοκεφάλου, όχι μόνο ημικρανίας.
Μπορεί επίσης να υπάρχει κάποια αλήθεια σε όσους επιμένουν ότι οι αρθρώσεις τους γνωρίζουν πότε επίκεινται αλλαγές του καιρού. Οι αρθρώσεις μπορούν να λειτουργήσουν ως βαρόμετρα που αντιλαμβάνονται ιδιαίτερα γρήγορη αλλαγή της βαρομετρικής πίεσης.
Αλλεργίες, τσιμπούρια, κουνούπια
Στο ευρύτερο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής, αυτές οι ανωμαλίες επιδρούν και δευτερογενώς στην υγεία μας, βάσει των αλλαγών που φέρουν και στον κύκλο της αναπαραγωγής των εντόμων που είναι φορείς ασθενειών που απειλούν τον άνθρωπο. Για παράδειγμα, η ασυνήθιστη ζέστη τον Φεβρουάριο αλλάζει τις εποχές αναπαραγωγής των κροτώνων και των κουνουπιών.
Οι διακυμάνσεις της θερμοκρασίας μπερδεύουν επίσης τα φυτά που ξαφνικά απελευθερώνουν πολλή γύρη και αυτό μπορεί να επηρεάσει το άσθμα, τη ρινίτιδα» και άλλα συστήματα του σώματος.
Με την πιθανότητα τέτοιων ξαφνικών διακυμάνσεων να αυξάνεται τα επόμενα χρόνια, ο Bernstein πιστεύει ότι οι άνθρωποι -ιδιαίτερα όσοι πάσχουν από χρόνιες παθήσεις- θα πρέπει να δίνουν προσοχή στους πιθανούς κινδύνους και να προστατεύονται όταν συμβαίνουν αυτές οι διακυμάνσεις.
Ντύσιμο "κρεμμύδι" και άλλες τακτικές προσαρμογής
Οι ειδικοί προτείνουν κάποιες πρακτικές λύσεις για την θωράκιση του οργανισμού απέναντι στο απότομο πάνω - κάτω της θερμοκρασίας μες στην ημέρα.
- Layering ή αλλιώς ντύσιμο "κρεμμύδι": Οι διαφορετικές «στρώσεις» είναι ο καλύτερος τρόπος για να προστατευτείτε από τις ξαφνικές αλλαγές της θερμοκρασίας. Όταν αρχίζει να κάνει κρύο, η προσθήκη επιπλέον ρούχων θα σας βοηθήσει να παραμείνετε ζεστοί. Όταν ο καιρός αρχίζει να ζεσταίνει μες στη μέρα, μπορείτε να αποβάλλετε κάποια από τα στρώματα σας ανάλογα με τις ανάγκες σας.
- Τρώτε υγιεινά: Η κατανάλωση υγιεινών τροφών μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού σας συστήματος και να σας αποτρέψει από το να αρρωστήσετε. Η κατανάλωση τροφών που ενισχύουν το ανοσοποιητικό, όπως τα εσπεριδοειδή, το σκόρδο και το γιαούρτι, μπορεί να βοηθήσει το σώμα σας να αντιμετωπίσει τις ακραίες θερμοκρασίες.
- Ξεκουραστείτε αρκετά: Βεβαιωθείτε ότι ξεκουράζεστε αρκετά κάθε βράδυ. Η έλλειψη ύπνου μπορεί να σας κάνει πιο ευάλωτους στην ασθένεια μειώνοντας τη φυσική άμυνα του σώματός σας. Προσπαθήστε να τηρείτε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου όσο το δυνατόν περισσότερο.
- Μείνετε ενυδατωμένοι: Πίνετε άφθονα υγρά για να παραμείνετε ενυδατωμένοι και να βοηθήσετε στην αποβολή τυχόν τοξινών από το σώμα σας. Επίσης, αποφύγετε τα ποτά που περιέχουν καφεΐνη και αλκοόλ, καθώς και τα δύο μπορούν να προκαλέσουν αφυδάτωση.
- Πλύνετε τα χέρια σας: Η σωστή υγιεινή είναι απαραίτητη για την πρόληψη της ασθένειας. Φροντίστε να πλένετε συχνά τα χέρια σας με σαπούνι και ζεστό νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα ή χρησιμοποιήστε απολυμαντικό χεριών με περιεκτικότητα σε αλκοόλ τουλάχιστον 60%.
- Πάρτε βιταμίνη D: Η βιταμίνη D έχει βρεθεί ότι προστατεύει από ασθένειες που σχετίζονται με τις έντονες θερμοκρασιακές διακυμάνσεις