Στις 30 Μαΐου 2021, η Shapla Hoque μοιράστηκε τη συμβουλή στον λογαριασμό της στο TikTok σε ένα βίντεο που έχει προβληθεί τουλάχιστον 7,8 εκατομμύρια φορές από τότε, και στους μήνες που ακολούθησαν, οι TikTokers σε όλο τον κόσμο έχουν επίσης υποστηρίξει το εν λόγω νυχτερινό τελετουργικό. Τα βίντεο με ετικέτα #lettucewater έχουν προβληθεί 43,7 εκατομμύρια φορές μέχρι σήμερα.
«Προφανώς το να πίνεις νερό από μαρούλι σε κάνει να νυστάζεις. Θα το δοκιμάσω», είπε η Hoque στους ακολούθους της στο βίντεό της. Στη συνέχεια έριξε βραστό νερό σε ένα φλιτζάνι γεμάτο φύλλα μαρουλιού iceberg, προσθέτοντας λίγο τσάι μέντας για γεύση. «Δεν έχει γεύση ...», είπε αφού πήρε μια γουλιά. Στην επόμενη ενημέρωσή της επιβεβαίωσε ότι αισθανόταν «ελαφρώς νυσταγμένη» και στη μεθεπόμενη, τα μάτια της Hoque ήταν κλειστά. Σε ένα επόμενο βίντεο που δημοσίευσε η Hoque στο TikTok το επόμενο πρωί, ισχυρίστηκε ότι της πήρε συνολικά «30 με 40 λεπτά»για να αποκοιμηθεί.
Η γνώμη της επιστήμης
Σε αντίθεση με πολλές άλλες τάσεις του TikTok, υπάρχει πράγματι κάποια επιστημονική τεκμηρίωση πίσω από την... ανακάλυψη, ωστόσο όχι επαρκής σύμφωνα με πολλούς ειδικούς. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Μάιο του 2017 στο περιοδικό Food Science Biotechnology έχει αναφερθεί σε μεγάλο βαθμό στην υποστήριξη του βραστού νερού μαρουλιού για τη βελτίωση του ύπνου. Η μελέτη διαπίστωσε συγκεκριμένα ότι τα εκχυλίσματα ορισμένων ποικιλιών μαρουλιού, συγκεκριμένα του κόκκινου μαρούλιου Romaine, προκάλεσαν αύξηση της διάρκειας του ύπνου των ποντικιών σε χαμηλές και υψηλές δόσεις.
Ωστόσο, ο Michael Breus, PhD, κλινικός ψυχολόγος και συγγραφέας πολλών βιβλίων σχετικά με τον ύπνο, συμπεριλαμβανομένου του The Power of When, επισημαίνει ότι η μελέτη δεν τεκμηριώνει επαρκώς την υπόθεση ότι το νερό μαρουλιού λειτουργεί ως βοήθημα ύπνου.
«Το εκχύλισμα μαρουλιού δεν είναι αυτό που έβαλε τα ποντίκια για ύπνο - τα βοήθησε να κοιμηθούν περισσότερο», τονίζει και συμπληρώνει: «Αυτά τα ποντίκια ήταν ναρκωμένα όταν τους δόθηκε το μαρούλι», επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι στα ποντίκια χορηγήθηκε με ένεση μια δόση πεντοβαρβιτάλης (ηρεμιστικό) για να κοιμηθεί το ζώο αμέσως μετά τη χορήγηση του εκχυλίσματος από το στόμα.
Επιπλέον, η μελέτη δεν είχε σχεδιαστεί για να διαπιστωθεί αν το εκχύλισμα μαρουλιού μείωσε πράγματι τον χρόνο που χρειάστηκαν τα ποντίκια για να αποκοιμηθού, αλλά για να συγκρίνει τις επιδράσεις των πράσινων και κόκκινων μαρουλόφυλλων που προκαλούν ύπνο.
Όλα τα ποντίκια της μελέτης διαχωρίστηκαν το ένα από το άλλο και οι ερευνητές μέτρησαν πόσος χρόνος χρειάστηκε κάθε ποντίκι για να αποκοιμηθεί (λανθάνουσα κατάσταση ύπνου) και πόση ώρα κάθε ποντίκι κοιμήθηκε (διάρκεια ύπνου). Όμως, όσα ποντίκια δεν κοιμήθηκαν μέσα σε 15 λεπτά από την χορήγηση της ένεσης αποκλείστηκαν από την τελική ανάλυση.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές συνέκριναν τον λανθάνοντα ύπνο και τη διάρκεια του ύπνου μεταξύ των ποντικιών στα οποία χορηγήθηκαν τα διάφορα είδη μαρουλιού, αλλά δεν συνέκριναν τον λανθάνοντα ύπνο και τη διάρκεια του ύπνου στα ποντίκια στα οποία δεν είχε χορηγηθεί κανένα εκχύλισμα μαρουλιού. Έτσι, δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζουμε από αυτά τα δεδομένα αν ήταν το ηρεμιστικό ή το μαρούλι αυτό που συνέβαλε στον ύπνο των ποντικιών ή αν ο ύπνος τους ήρθε πιο γρήγορα ή ήταν πιο μακρύς απ' ό,τι αν δεν τους είχε δοθεί κανένα φάρμακο ή εκχύλισμα μαρουλιού.
Η Marie-Pierre St-Onge, PhD, αναπληρώτρια καθηγήτρια διατροφικής ιατρικής και διευθύντρια του Κέντρου Αριστείας για την έρευνα στον ύπνο και την κιρκάδια στο Ιατρικό Κέντρο Irving του Πανεπιστημίου Κολούμπια στη Νέα Υόρκη, επισημαίνει ότι η μελέτη αυτή έγινε σε τρωκτικά και δεν γνωρίζει να υπάρχουν σχετικές μελέτες σε ανθρώπους.
«Αξίζει επίσης να σημειωθεί», λέει η ίδια, ότι «οι ερευνητές της προαναφερθείσας μελέτης χρησιμοποίησαν εκχύλισμα ρομάνας, το οποίο είναι μια πολύ πιο υψηλή ποσότητα των ενώσεων που υπάρχουν στο μαρούλι που υποτίθεται ότι σας κάνουν να νυστάζετε, απ' ό,τι θα παίρνατε βράζοντας φύλλα μαρουλιού σε νερό. Δεν είναι σαφές πόση από την πραγματική δραστική ένωση θα παίρνατε από το βράσιμο του μαρουλιού και την κατανάλωση του αφεψήματος, όπως προτείνεται στο βίντεο», λέει.
Επιπλέον, πολλοί από τους TikTokers χρησιμοποίησαν για την εμπειρία τους μαρούλι iceberg και όχι το romaine που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη. «Δεν είναι όλα τα μαρούλια ίδια - διαφορετικά είδη μαρουλιού έχουν διαφορετικά συστατικά», σημειώνει η Dr. St-Onge.
Η Jackie Newgent, RDN, διαιτολόγος και συγγραφέας του βιβλίου The Plant-Based Diabetes Cookbook, λέει ότι, υποθετικά, το μαρούλι θα μπορούσε να είναι ενισχυτικό του ύπνου χάρη στη λακτουκίνη, μια πικρή φυτική ένωση, και στις αντιοξειδωτικές πολυφαινόλες. Αλλά το νερό από μαρούλι που φτιάχνεται με μερικά μόνο φύλλα μαρουλιού πιθανότατα δεν πρόκειται να κάνει μεγάλη διαφορά όσον αφορά τον ύπνο.
Υπάρχουν κίνδυνοι για την υγεία;
«Η κατανάλωση ζεστού ζωμού από μαρούλι είναι ακίνδυνη», λέει ο Newgent αλλά εφιστά τη προσοχή: «αν το κάνετε για να σας βοηθήσει να κοιμηθείτε, δώστε προσοχή στην ποσότητα. Είναι ένα υγρό! Το να πίνετε πάρα πολλά υγρά ακριβώς πριν από τον ύπνο μπορεί στην πραγματικότητα να προκαλέσει διαταραχές στον ύπνο, αφού μπορεί να χρειαστεί να κάνετε ένα ή δύο ταξίδια στην τουαλέτα στη μέση της νύχτας. Επίσης, βεβαιωθείτε ότι πλένετε το μαρούλι σας προτού φτιάξετε ένα ζεστό ρόφημα από αυτό, όπως ακριβώς θα πλένατε σχολαστικά το μαρούλι προτού το φάτε σε μια σαλάτα».
«Συμβουλευτείτε το γιατρό σας εάν αντιμετωπίζετε τακτικά προβλήματα με τον ύπνο ή άλλα σχετικά προβλήματα», λέει η St-Onge και συμπληρώνει: «Μπορεί να είναι μια χαρά να δοκιμάσετε να πιείτε νερό από μαρούλι για να κοιμηθείτε ευκολότερα μια φορά. Αλλά αν αυτό δεν δουλέψει, πρέπει να βρείτε τι μπορεί να προκαλεί την αϋπνία σας»
Τα μεγάλα ερωτήματα
Ο Dr. Breus υποψιάζεται ότι ο λόγος που πολλοί από τους ανθρώπους στα viral βίντεο ισχυρίζονται ότι νυστάζουν μετά την κατανάλωση νερού μαρουλιού είναι το φαινόμενο αυθυποβολής, δηλαδή θέλουν να δουλέψει και επομένως πιστεύουν ότι δουλεύει.
Αν και η γενική τάση είναι δεν θα σας βλάψει αν το δοκιμάσετε, δεν αποτελεί μια επαρκώς τεκμηριωμένη θεραπεία αϋπνίας. Και η Newgent επισημαίνει ότι υπάρχουν καλύτερες φυσικές επιλογές για την πρόκληση ύπνου από το να πίνετε νερό μαρουλιού που παρασκευάζεται με μερικά μόνο φύλλα μαρουλιού.
Για παράδειγμα, λέει ότι το να τσιμπολογάτε μια χούφτα βύσσινα ή να πίνετε λίγο χυμό από βύσσινο μπορεί να είναι μια πιο αποτελεσματική εναλλακτική λύση με επίκεντρο τη διατροφή για μια ξεκούραστη νύχτα ύπνου. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο American Journal of Therapeutics τον Μάρτιο-Απρίλιο του 2018 διαπίστωσε ότι τα κεράσια περιέχουν μελατονίνη και σχετίζονται με την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της διάρκειας του ύπνου.
Όπως υποστηρίζει η St-Onge «θα προτιμούσα πολύ να δω τους ανθρώπους να τρώνε το μαρούλι παρά να πίνουν το βρασμένο νερό του. Τα ολόκληρα φύλλα μαρουλιού παρέχουν βιταμίνες και μέταλλα που μπορεί να μην είναι διαθέσιμα μέσα από τον βρασμένο ζωμό».
Τέλος, όταν πρόκειται να ακολουθήσετε συμβουλές υγείας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ανεξάρτητα από το πόσο πολύ μπορεί να είναι δημοφιλείς, ο Breus συνιστά να κάνετε μια μικρή έρευνα πριν κάνετε έστω και μια δοκιμή. «Η επαλήθευση της πηγής σας είναι πάντα κρίσιμη, όποτε εμπλέκεται η υγεία σας», σημειώνει.
Ορισμένες ερωτήσεις που πρέπει να κάνουμε, κατά τον Breus για όσα κατά καιρούς διαφημίζονται: Ποιος δίνει τη συμβουλή; Πρόκειται για πιστοποιημένο πάροχο υγειονομικής περίθαλψης που ασκεί επί του παρόντος το επάγγελμα ή για κάποιον που προσπαθεί να κερδίσει συμπάθειες και προβολές; Έγινε η μελέτη σε ανθρώπους;
Ένας άλλος τρόπος για να βεβαιωθείτε ότι οι συμβουλές που βρίσκετε υποστηρίζονται από την επιστήμη είναι να απευθυνθείτε σε καλές πηγές. «Επιμεληθείτε το δικό σας υγιές περιβάλλον στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ακολουθώντας λογαριασμούς αναγνωρισμένων εμπειρογνωμόνων διατροφής, όπως οι εγγεγραμμένοι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι (RDN) για να έχετε το κεφάλι σας ήσυχο», προτείνει η Newgent.
Πηγή: Everydayhealth.com