Η δήλωση που υπογράφουν από κοινού το Περιφερειακό Γραφείο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την Ευρώπη, εκπροσωπούμενο από τον Hans Henri P. Kluge, Περιφερειακό Διευθυντή του ΠΟΥ για την Ευρώπη, και το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά (UNICEF), εκπροσωπούμενο από την κ. Regina De Dominicis, Περιφερειακή Διευθύντρια της UNICEF για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία αναφέρει τα εξής:
«Η θέσπιση του Εκτεταμένου Προγράμματος Εμβολιασμού (EPI) πριν από 50 χρόνια ήταν μια κρίσιμη στιγμή στην ιστορία της δημόσιας υγείας και σώζει εκατομμύρια ζωές παγκοσμίως κάθε χρόνο. Το 1974, μόλις το 5% των παιδιών παγκοσμίως ήταν εμβολιασμένα κατά της διφθερίτιδας, του τέτανου και του κοκκύτη. Σήμερα, το ποσοστό αυτό έχει αυξηθεί σε σχεδόν 85% των παιδιών παγκοσμίως και σε 94% στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ.
Μόλις πέντε χρόνια μετά την έναρξη εφαρμογής του EPI, εξαλείφθηκε η ευλογιά. Έκτοτε, το γεωγραφικό φάσμα του άγριου ιού της πολιομυελίτιδας έχει περιοριστεί σε μόλις δύο χώρες, ενώ και η απειλή πολλών σοβαρών λοιμωδών παιδικών ασθενειών έχει μειωθεί δραματικά. Η συνεχής καινοτομία στον τομέα της ανοσολογίας οδήγησε στην ανάπτυξη εμβολίων που μπορούν να προστατεύσουν από ακόμη περισσότερες νόσους, παρέχοντας τη δυνατότητα εξάλειψης της ηπατίτιδας Β και του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ στο εγγύς μέλλον.
Ενώ αποτίουμε φόρο τιμής σε αυτά τα σπουδαία επιτεύγματα, τα οποία έχουν συμβάλει στην προστασία της υγείας πολλών γενεών, δεν ξεχνούμε την πανδημία του κορονοϊού και τον πρωτοφανή αντίκτυπό της στις κοινωνίες και τις οικονομίες μας, στα συστήματα υγείας και στην παροχή υγειονομικής περίθαλψης.
Η μείωση των ποσοστών εμβολιασμού σε ορισμένες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας του ΠΟΥ μεταξύ 2020 και 2022 αναδεικνύει το πόσο τρωτή είναι η επιτυχία μας. Κατά την τελευταία τριετία, πάνω από 1,8 εκατομμύρια παιδιά στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ δεν έχουν εμβολιαστεί κατά της ιλαράς. Κατά συνέπεια, το 2023 ο αριθμός των κρουσμάτων ιλαράς 60πλασιάστηκε 2023 σε σχέση με το 2022.
Η αποφασιστικότητά μας να προσφέρουμε τα οφέλη του εμβολιασμού σε όλους τους πολίτες σε όλο τον κόσμο πρέπει να παραμείνει ακλόνητη. Στο πλαίσιο των πολλαπλών κρίσεων και της διάδοσης της παραπληροφόρησης στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο ΠΟΥ και η UNICEF δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε τη συνεργασία μας, σε στενή συνεργασία και με τα κράτη μέλη σε όλη την Ευρώπη, για την ενίσχυση των συστημάτων υγείας και τη διασφάλιση ισότιμης πρόσβασης σε υπηρεσίες εμβολιασμού. Μαζί, θα συνεχίσουμε να ενημερώνουμε για τα οφέλη του εμβολιασμού και να ενισχύουμε την εμπιστοσύνη στα εμβόλια, ώστε να διατηρηθεί η δημόσια ζήτηση για τα εμβόλια, τώρα και στο μέλλον. Ταυτόχρονα, εξακολουθούμε να παρέχουμε συνδρομή ώστε τα συστήματα υγείας να είναι επαρκώς προετοιμασμένα για τυχόν επιδημίες και μελλοντικές πανδημίες.
Στο πλαίσιο του κοινού μας στόχου να εξασφαλίσουμε υγιέστερη και ασφαλέστερη ζωή στις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές, είναι επιτακτική ανάγκη ο εμβολιασμός να παραμείνει βασικός ακρογωνιαίος λίθος της δημόσιας υγείας».
Συνοπτικό ιστορικό
Πριν από 50 χρόνια, αξιοποιώντας την πρόοδο που είχε σημειωθεί προς την εξάλειψη της ευλογιάς και αναγνωρίζοντας το ανεκπλήρωτο δυναμικό άλλων εμβολίων, τα κράτη μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) δεσμεύτηκαν να προσφέρουν εμβόλια στους πληθυσμούς τους για να συμβάλουν στον έλεγχο άλλων έξι λοιμωδών νόσων. Τα οφέλη του εμβολιασμού ήταν διαθέσιμα σε μικρό μόνο ποσοστό παιδιών παγκοσμίως την εποχή εκείνη, οπότε τα κράτη μέλη αποφάσισαν ότι ένα παιδί, ανεξάρτητα από το πού γεννιέται, θα πρέπει να έχει πρόσβαση σε εμβολιασμό κατά της πολιομυελίτιδας, της ιλαράς, του τετάνου, της διφθερίτιδας, του κοκκύτη, της φυματίωσης, πέραν της ευλογιάς. Το εκτεταμένο πρόγραμμα εμβολιασμού (EPI) δημιουργήθηκε για να εξασφαλιστεί η πρόσβαση των παιδιών σε αυτά τα οφέλη του εμβολιασμού. Τα τελευταία 50 χρόνια, η προσπάθεια αυτή έχει επεκταθεί σε ολόκληρο τον κόσμο, ενώ καλύπτει έως και 22 ασθένειες στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ.