Μια μικρή πρωτεΐνη που εμπλέκεται στον νευροεκφυλισμό που προκαλεί τη νόσο του Πάρκινσον φαίνεται να εμπλέκεται επίσης και σε έναν τύπο καρκίνου του δέρματος, το μελάνωμα, όπως διαπιστώνει νέα έρευνα με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο Υγείας και Επιστήμης του Όρεγκον.
Η μελέτη, που δημοσιεύεται στο περιοδικό Science Advances, υποδεικνύει νέους δρόμους για την ανάπτυξη φαρμάκων που θα μειώσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης τόσο της νόσου του Πάρκινσον όσο και του καρκίνου του δέρματος, στοχεύοντας στην πρωτεΐνη α-συνουκλεΐνη, η οποία φαίνεται να έχει κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση των κυτταρικών λειτουργιών.
«Η ανάπτυξη φαρμάκων που στοχεύουν την α-συνουκλεΐνη μπορεί να είναι χρήσιμη και στις δύο ασθένειες», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Vivek Unni, αναπληρωτής καθηγητής νευρολογίας στην Ιατρική Σχολή του OHSU.
Το εύρημα βασίζεται σε μια προηγούμενη ανακάλυψη του Unni και των συνεργατών του που δημοσιεύθηκε το 2019, σύμφωνα με την οποία η α-συνουκλεΐνη βοηθά στην εκτέλεση μιας κρίσιμης λειτουργίας επιδιορθώνοντας τις ρήξεις διπλής αλυσίδας στο DNA των εγκεφαλικών κυττάρων, γνωστών ως νευρώνες. Πιστεύουν ότι αυτή η λειτουργία είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη του κυτταρικού θανάτου, ο οποίος συμβαίνει όταν η α-συνουκλεΐνη εξέρχεται από τον πυρήνα του κυττάρου και αντ' αυτού σχηματίζει συσσωματώματα γνωστά ως σωμάτια Lewy στη νόσο του Πάρκινσον και στην άνοια.
Η νέα μελέτη, η οποία διεξήχθη σε κύτταρα μελανώματος με επικεφαλής τη μεταπτυχιακή φοιτήτρια του OHSU Moriah Arnold, διαπιστώνει το αντίθετο αποτέλεσμα όσον αφορά το μελάνωμα.
Στο μελάνωμα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η α-συνουκλεΐνη κάνει τη δουλειά της… πολύ καλά - επιτρέποντας στα κύτταρα να πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα ως καρκίνος.
«Τα κύτταρα του δέρματος αυξάνονται και πεθαίνουν συνεχώς και αντικαθίστανται. Αυτό είναι φυσιολογικό», δήλωσε ο Unni. «Το πρόβλημα έρχεται όταν τα κύτταρα που θα έπρεπε να πεθαίνουν δεν πεθαίνουν».
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η α-συνουκλεΐνη στα μελανώματα δεν φαίνεται να εγκαταλείπει τον πυρήνα και να συσσωρεύεται όπως συμβαίνει με τους νευρώνες στο Πάρκινσον. Αντίθετα, συμβαίνει το αντίθετο. Αυξάνονται στον πυρήνα και επιτελούν πάρα πολύ καλά τη λειτουργία τους μέσα στον πυρήνα του κάθε μελανωματικού κυττάρου: εντοπίζουν τα σπασίματα διπλής έλικας στο DNA και στη συνέχεια επιστρατεύουν έναν διαφορετικό τύπο πρωτεΐνης, γνωστό ως 53BP1, για την επιδιόρθωσή τους.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη κυτταρική αντιγραφή δηλαδή καρκίνο.
Αντίθετα, μια παρόμοια αύξηση της α-συνουκλεΐνης οδηγεί σε κυτταρικό θάνατο στη νόσο του Πάρκινσον. Γιατί; Στους νευρώνες σε αντίθεση με τα κύτταρα του δέρματος, η υπερβολική αφθονία της α-συνουκλεΐνης φαίνεται να τα τραβάει έξω από τον πυρήνα του κυττάρου σε συστάδες που σχηματίζονται στο κυτταρόπλασμα που περιβάλλει τον πυρήνα, εξηγεί ο Unni. Αυτό, με τη σειρά του, οδηγεί σε κυτταρικό θάνατο.
Η μελέτη δείχνει ότι μπορεί να είναι δυνατή η ανάπτυξη ενός φαρμάκου που θα μειώνει το επίπεδο της α-συνουκλεΐνης ή θα ρυθμίζει τη λειτουργία της για τη θεραπεία του μελανώματος.