Το αίμα της περιόδου διαθέτει μια πλούσια κυτταρική και μοριακή σύνθεση. Περιέχει κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, βλαστικά κύτταρα και κύτταρα του ενδομητρίου - καθώς και μεταβολίτες όπως πρωτεΐνες και λιπίδια (λίπος). Αυτό το καθιστά ένα πιθανό «χρυσωρυχείο» για την κατανόηση πολλών διαφορετικών καταστάσεων υγείας. Μπορεί επίσης να αποτελέσει έναν λιγότερο επεμβατικό τρόπο πρόσβασης των ερευνητών σε σημαντικό βιολογικό υλικό χωρίς την ανάγκη χειρουργικών βιοψιών ή άλλων επεμβατικών τεχνικών.
Δεδομένης της σημαντικής σύνθεσής του, οι ερευνητές χρησιμοποιούν τώρα το αίμα της εμμήνου ρύσεως για να διερευνήσουν κατά πόσον μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αποκάλυψη των αιτιών μιας ασθένειας, τον εντοπισμό των σημείων μιας κατάστασης υγείας και την ανάπτυξη εξατομικευμένων θεραπειών.
Ένας τομέας στον οποίο το αίμα της εμμήνου ρύσεως θα μπορούσε να είναι αναπόσπαστο κομμάτι είναι η έρευνα για τη διερεύνηση της ενδομητρίωσης. Η πάθηση αυτή προκαλεί την ανάπτυξη ενδομητρικού ιστού (που κανονικά επενδύει τη μήτρα) εκτός της μήτρας και σε άλλα όργανα, όπως το έντερο και οι ωοθήκες.
Η έρευνα για την ενδομητρίωση δεν χαρακτηρίζεται από υψηλές επιδόσεις παρά το γεγονός ότι επηρεάζει το 10% των γυναικών. Είναι επίσης δύσκολο να κατανοηθούν οι μηχανισμοί πίσω από την ασθένεια χωρίς τη χρήση επεμβατικών διαδικασιών. Ως αποτέλεσμα, οι τρέχουσες θεραπευτικές επιλογές - οι οποίες περιλαμβάνουν τη χειρουργική αφαίρεση των βλαβών, τα ορμονικά αντισυλληπτικά και την ανακούφιση από τον πόνο - αποτυγχάνουν να αντιμετωπίσουν τη βασική αιτία ή τις σχετικές επιπλοκές (όπως η υπογονιμότητα).
Ερευνητές ωστόσο κατάφεραν να αναπτύξουν οργανοειδή χρησιμοποιώντας τα κύτταρα του ενδομητρίου από το αίμα της εμμήνου ρύσεως. Τα οργανοειδή είναι μικροσκοπικά, τρισδιάστατα μοντέλα οργάνων που αναπτύσσονται στο εργαστήριο και προέρχονται από τα βλαστικά κύτταρα που βρίσκονται στο αίμα. Αυτά τα οργανοειδή μπορούν να μιμηθούν ό,τι συμβαίνει στο πραγματικό ενδομήτριο (την εσωτερική επένδυση της μήτρας). Αυτό δίνει στους ερευνητές έναν μη επεμβατικό τρόπο για να διερευνήσουν την κατάσταση της υγείας του ενδομητρίου αλλά και να μοντελοποιήσουν την ασθένεια στο εργαστήριο. Αυτό μπορεί μια μέρα να οδηγήσει στην καλύτερη κατανόηση των υποκείμενων μηχανισμών της πάθησης.
Η ενδομητρίωση θεωρείται επίσης φλεγμονώδης πάθηση. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι παρατηρείται υπερδραστηριοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος σε άτομα με ενδομητρίωση, η οποία επιδεινώνει τα συμπτώματα. Ως εκ τούτου, ένας τομέας υψηλού ενδιαφέροντος για την έρευνα της ενδομητρίωσης είναι η μελέτη του ανοσοποιητικού συστήματος.
Το εμμηνορροϊκό αίμα περιέχει ζωντανά ανοσοκύτταρα τα οποία έχουν προέλθει από την αναπαραγωγική οδό. Αυτά προσφέρουν εικόνα για τη φλεγμονή που συμβαίνει στη μήτρα. Αυτό μπορεί να βοηθήσει τους ερευνητές να κατανοήσουν καλύτερα και να αναπτύξουν θεραπείες για το επώδυνο σεξ, ένα κοινό σύμπτωμα για τα άτομα με ενδομητρίωση που συνδέεται με τη φλεγμονή.
Ενώ η παρουσία ενδομητρικών κυττάρων το καθιστά ιδανικό εργαλείο για τη μελέτη της ενδομητρίωσης, το αίμα της εμμήνου ρύσεως χρησιμοποιείται επίσης για να προσφέρει πληροφορίες για άλλες αναπαραγωγικές ασθένειες. Για παράδειγμα, έχει αποκαλύψει ανοσολογικές διαφορές σε ασθενείς με επαναλαμβανόμενες απώλειες εγκυμοσύνης που δεν ήταν προηγουμένως ανιχνεύσιμες με τη χρήση αίματος από τη φλέβα.
Έρευνα βλαστοκυττάρων
Το εμμηνορροϊκό αίμα περιέχει επίσης βλαστοκύτταρα, γεγονός που το καθιστά σημαντική πηγή για την έρευνα σε μια ποικιλία άλλων καταστάσεων υγείας - συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εμπλέκονται σε κρίσιμες διαδικασίες όπως η καρδιαγγειακή λειτουργία, η αναπνοή και η λειτουργία του νευρικού συστήματος.
Εκτός από τη χρήση αυτών των βλαστικών κυττάρων που προέρχονται από το αίμα της εμμήνου ρύσεως για τη διερεύνηση αναπαραγωγικών ασθενειών όπως η ενδομητρίωση, υπάρχουν επίσης αρκετές μελέτες που εξετάζουν τη χρήση αυτών των κυττάρων σε άλλες εφαρμογές. Για παράδειγμα, οι ερευνητές τα έχουν χρησιμοποιήσει για τη διερεύνηση τεχνικών για την προώθηση της επούλωσης πληγώνκαι τη βελτίωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμασε ασθενείς με διαβήτη.
Όσον αφορά το θέμα του διαβήτη, το αίμα της εμμήνου ρύσεως χρησιμοποιείται επίσης για μια αποδεικτική μελέτη για την παρακολούθηση του γλυκαιμικού ελέγχου. Αυτό προσφέρει εναλλακτικές λύσεις στις παραδοσιακές εξετάσεις αίματος - όπως το Q pad, ένα μαξιλάρι που περιέχει μια αφαιρούμενη ταινία συλλογής για εξέταση αίματος.
Άλλες ασθένειες που παρουσιάζουν ελπιδοφόρα αποτελέσματα στη διάγνωση μέσω του εμμηνορροϊκού αίματος περιλαμβάνουν τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, τα χλαμύδια και ασθένειες που σχετίζονται με τα επίπεδα των λιπιδίων- όπως η αθηροσκλήρωση και η στεφανιαία νόσος.
Τα προβλήματα στην αξιοποίηση του
Το εμμηνορροϊκό αίμα κερδίζει έδαφος στην έρευνα λόγω της καινοτομίας του και επειδή είναι ένας λιγότερο επεμβατικός τρόπος συλλογής διαφορετικών κυττάρων και μορίων για εξέταση. Είναι εύκολα προσβάσιμο ως μηνιαίο "απόβλητο" και επιτρέπει στις γυναίκες να συλλέγουν οι ίδιες δείγματα. Αυτό θα μπορούσε να παρακάμψει την ανάγκη για γιατρούς και νοσηλευτές και την ταλαιπωρία των ραντεβού, αν γίνει ένα πιο αξιόπιστο διαγνωστικό εργαλείο.
Ωστόσο υπάρχουν πρακτικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ερευνητές. Η συζήτηση γύρω από το εμμηνορροϊκό αίμα εξακολουθεί μερικές φορές να θεωρείται ταμπού. Ορισμένες γυναίκες μπορεί να μην αισθάνονται άνετα να χειρίζονται το ίδιο τους το αίμα.
Υπάρχουν επίσης ασυνέπειες ως προς τον τρόπο συλλογής του εμμηνορροϊκού αίματος μεταξύ των μελετών. Για παράδειγµα, µελέτες που απαιτούσαν µόνο µικρότερο όγκο εµµηνορροϊκού αίµατος µπορούσαν να χρησιµοποιήσουν σερβιέτες και ταµπόν για τη συλλογή δειγµάτων. Ωστόσο, εκείνες που απαιτούσαν µεγαλύτερο δείγµα χρησιµοποιούσαν κύπελλα περιόδου. Το πρώτο πρόβλημα με αυτό είναι ότι τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται έχουν διαφορετική σύνθεση, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων. Ένα άλλο ζήτημα αφορά κυρίως τα κύπελλα εμμήνου ρύσεως και την έλλειψη γνώσεωνγύρω από τη σωστή χρήση τους.
Ως εκ τούτου, η αντιμετώπιση του στίγματος και η προώθηση της ευαισθητοποίησης γύρω από την έρευνα για το αίμα της εμμήνου ρύσεως είναι ζωτικής σημασίας. Αν και ιστορικά έχει αγνοηθεί, το αίμα της εμμήνου ρύσεως πρέπει τώρα να αναγνωριστεί ως ένα ισχυρό, μη επεμβατικό εργαλείο για την προώθηση της έρευνας.