Το 66% των ανθρώπων αναφέρει ότι αισθάνεται μοναξιά στις γιορτές, σύμφωνα με την Αμερικανική Εθνική Συμμαχία για τις Ψυχικές Ασθένειες, ενώ το 64% των ατόμων με ψυχικές ασθένειες λέει ότι οι διακοπές επιδεινώνουν την κατάστασή τους, σημειώνει η ψυχίατρος της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ Δρ. Neha Chaudhary.
Και η διαπίστωση αυτή δεν είναι ασυνήθιστη καθώς τα φώτα και οι στολισμένες βιτρίνες δεν μπορούν να καμουφλάρουν πραγματικές καταστάσεις που δεν κάνουν... διακοπές για χάρη των εορταστικών ημερών. Τα Χριστούγεννα μπορεί να λειτουργήσουν λένε οι ειδικοί ως μια οδυνηρή υπενθύμιση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο καθένας από εμάς. Και μάλιστα με μεγαλύτερη ένταση σε σχέση με τις υπόλοιπες περιόδους του χρόνου. Για παράδειγμα, είναι δυσκολότερο να αντιμετωπίσεις το γεγονός ότι ενδεχομένως δεν έχεις την οικονομική δυνατότητα να ταξιδέψεις κοντά σε ανθρώπους που αγαπάς ενώ γύρω σου όλοι φαίνεται να προγραμματίζουν εορταστικές διακοπές.
Σε άλλη περίπτωση, κάποιοι από εμάς μπορεί να βρίσκονται σε κατάσταση πένθους ή να βιώνουν μια μεγάλη αλλαγή στις οικογενειακές τους σχέσεις και το πνεύμα των Χριστουγέννων, τόσο συνυφασμένο με οικογενειακή θαλπωρή και συντροφικότητα, μπορεί να μετατρέψει αυτές τις μέρες σε εφιάλτη.
Η μοναξιά των γιορτών
Η προσδοκία για ευτυχισμένες οικογενειακές στιγμές καθώς αυτές φαίνεται να είναι στο επίκεντρο της κουλτούρας εορτασμού των Χριστουγέννων, μπορεί αντί να κατευνάσει τελικά να ενισχύσει τα συναισθήματα της απομόνωσης, λένε οι ειδικοί. Και αυτό δεν αφορά μόνο ανθρώπους που ζουν μόνοι αλλά και πολλούς ακόμα από εμάς που περιβάλλονται από αγαπημένα πρόσωπα.
Το πρόβλημα όμως είναι ότι η μοναξιά μπορεί να μας σκοτώσει – κυριολεκτικά, λένε οι γιατροί.
Σύμφωνα με τον Αμερικανό Χειρουργό, Δρ. Vivek Murthy, μπορεί να είναι τόσο επιζήμια για την υγεία όσο και το καθημερινό κάπνισμα. Η μοναξιά και οι επιπτώσεις της στον οργανισμό, έχει αποδειχθεί ότι αυξάνουν τις πιθανότητες εκδήλωσης προβλημάτων ψυχικής υγείας, εγκεφαλικού επεισοδίου, καρδιακών παθήσεων και ακόμη και πρόωρου θανάτου.
Η μέγγενη της «αναγκαστικής» χαράς
Αν η περίοδος των Χριστουγέννων σας κάνει να νιώθετε μοναξιά, μην πολεμάτε τα αισθήματα σας, συμβουλεύουν οι ειδικοί.
Αναγνωρίστε την αίσθηση και αφήστε το μυαλό σας να το επεξεργαστεί. Σε κάποιες περιπτώσεις, αυτή η αναγνώριση αρκεί για να το αποδυναμώσει. Η απώθηση του, λες και είναι μια «κακή» σκέψη, μη αποδεκτή στην γενικότερη περιρρέουσα ατμόσφαιρα, είναι δυνατόν να το ενισχύσει ακόμα περισσότερο.
Η προσέγγιση της πηγής που γεννά αυτό το συναίσθημα, μπορεί να μας βοηθήσει στην αντιμετώπιση του. Μήπως οι γιορτές μας θυμίζουν την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου ή συνδέονται με μια αρνητική εμπειρία από την παιδική μας ηλικία; Ή ίσως αναμοχλεύουν μια κοινωνική σύγκριση μέσα μας που μας κάνει να αισθανόμαστε ανεπαρκείς μπροστά στις προσδοκίες που φαίνεται να έχουν οι υπόλοιποι για το πώς πρέπει να είναι οι «Μαγικές Γιορτές»…
Ο εντοπισμός της πηγής δυσφορίας είναι μια καλή αρχή για να τείνουμε ένα νοητό χέρι βοήθειας στον ίδιο μας τον εαυτό, λένε οι ειδικοί. Είναι ο τρόπος να τον καθησυχάσουμε έτσι όπως θα μιλούσαμε σε έναν φίλο που αντιμετωπίζει το ίδιο θέμα.
«Είναι εντάξει να αισθάνεσαι λυπημένος επειδή κάποιος σου λείπει. Δεν χρειάζεται να συγκρίνεις τον εαυτό σου με αυτά που βλέπεις στα social media ως ιδανική εκδοχή της γιορτής».
Ακόμα κι όταν καταφέρουμε να αξιολογήσουμε ψύχραιμα τα αισθήματα μας, χρειάζεται να οδηγήσουμε τον εαυτό μας στην προσπάθεια να κάνει ένα βήμα ακόμα στην κατεύθυνση της κοινωνικής σύνδεσης.
Από έναν φίλο με τον οποίο έχουμε καιρό να βρεθούμε έως την συμμετοχή σε κάποιο εθελοντικό πρόγραμμα της κοινότητας λόγω εορτών, αυτή η αλληλεπίδραση ακόμα κι αν είναι σύντομη και πρόσκαιρη μπορεί να δημιουργήσει μια αίσθηση σύνδεσης που θα λειτουργήσει ανακουφιστικά στα αισθήματα μοναξιάς και απομόνωσης που μπορεί να βιώνουμε.
Δεν υπάρχουν «μαγικές συνταγές»
Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις των εορταστικών ημερών είναι να διαχειριστούμε και να κατανοήσουμε αισθήματα όπως ο θυμός όταν όλοι γύρω μας μιλούν για οικογενειακή θαλπωρή και ευγνωμοσύνη για όσα έχουμε…
Ας είμαστε ειλικρινείς: μερικές φορές οι οικογενειακές συγκεντρώσεις δεν είναι αφορμή για χαρά αλλά αντίθετα είναι περιστάσεις που φέρνουν στην επιφάνεια εντάσεις και προβλήματα σχέσεων που δεν έχουν ποτέ αντιμετωπιστεί. Και ο θυμός, είναι το αναμενόμενο συναίσθημα
Υπάρχει κάτι που μπορεί να μας βοηθήσει σε αυτό;
Ιδανικά μια συζήτηση με ένα αγαπημένο μας πρόσωπο θα μπορούσε να ενισχύσει την προσπάθεια αντιμετώπισης των πραγματικών αιτιών που κρύβονται πίσω από τον θυμό μας.
Αν αυτό φαντάζει ή είναι αντικειμενικά δύσκολο, ακόμα και μια πράξη που μπορεί να φαντάζει ανούσια όπως το γράψουμε το πώς αισθανόμαστε και μετά να σκίσουμε το χαρτί σε κομμάτια, μπορεί να βοηθήσει τον εγκέφαλο μας να «τακτοποιήσει» την συναισθηματική εκκρεμότητα που πυροδοτεί τον θυμό μας.
Το κυνήγι των «τέλειων Χριστουγέννων»
Υπέροχα διακοσμημένα σπίτια, αναμμένο τζάκι, τραπέζι φορτωμένο με εκλεκτά εδέσματα, σε άψογα τραπεζομάντιλα και γυαλιστερά σερβίτσια…
Πόσους από εμάς τελικά όντως αφορά η ιλουστρασιόν εικόνα των «τέλειων Χριστουγέννων» όπως αυτή απεικονίζεται σε ταινίες, διαφημίσεις και σελίδες κάποιου περιοδικού; Πραγματικά πολύ, πολύ λίγους…
Κι όμως αυτά τα μη ρεαλιστικά πρότυπα είναι που συχνά οδηγούν σε περιττό άγχος και αίσθηση ανεπάρκειας. Τι λένε οι ειδικοί; Αγκαλιάστε τις «ατέλειες» της καθημερινότητας σας.
Εμπιστευτείτε την πραγματική ζωή και όχι την εξιδανικευμένη εκδοχή της έτσι όπως προβάλλετε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης. Και μην φοβάστε να φτιάξετε την δική σας εορταστική παράδοση, ακόμα κι αν είναι μακριά από την στερεοτυπική εικόνα για ιδανικά Χριστούγεννα.
Και ναι… αν πρέπει να γίνετε «αγενείς» με κάποιους συγγενείς που είναι έτοιμοι να κουνήσουν το δάχτυλο για το πώς «πρέπει» να γιορτάσετε, σηκώστε το γάντι και αντιμετωπίστε τους. Για όλα υπάρχει η πρώτη φορά.
Και στην τελική ανάλυση, αν ιδανικά Χριστούγεννα για κάποιους από εμάς είναι διάβασμα κάτω από την κουβέρτα, ας αναγνωρίσουμε στον εαυτό μας το δικαίωμα να κάνει ακριβώς αυτό αν θέλει. Η πολύτιμη εσωτερική γαλήνη άλλωστε, ευτυχώς, συνήθως δεν χρειάζεται χρυσόσκονη και αναμμένα φωτάκια… αρκεί να το θυμόμαστε.
Πηγή: Edition.cnn.com